@article { author = {سپه وند, علیرضا and احمدی, حسن and نظری سامانی, علی اکبر and فیض نیا, سادات}, title = {Landforms classification by Topographic Position Index and assessment of the relation between landforms and lithological features}, journal = {Researches in Earth Sciences}, volume = {9}, number = {1}, pages = {30-45}, year = {2018}, publisher = {Shahid Beheshti University}, issn = {2008-8299}, eissn = {2588-5898}, doi = {10.29252/esrj.9.1.30}, abstract = {Landforms are one of the most important landscape components in lithosphere that the landform elements include land such as hills, mountains, plateaus, canyons, valleys… The main objective of this study is Landforms classification by Topographic Position Index and assessment of the relation between landforms and lithological features. For landform classification, the 10 m Digital Elevation Model (DEM) and Geology map (1:100000) was used. In this paper Topographic Position Index and the Deviation from mean elevation (DEV), were used for classification of landforms. Result shown that, the valley was the largest category, with percentages 33.37 %. The lower slops was the lowest category, with percentages 5.63 %. Each of the other four categories (flat area, middle slope, upper slope and ridge) represented between 5.8 % and 30.79%. Accordant to these result, the most variable classes were the valley, increasing from 20.62% (50 m) to 55.7% (750 m), and the middle slope area, decreasing from 6.4% (50 m) to 1.01% (750 m). The results of ANOVA shown a significant relationship at 99% probability level for landform classification map and geology formation map. More than 60% limestones (OMl, El, TRjm, K2, TRkh, Jgr-vc, OMas, K1) were middle slopes, upper slopes and ridge.}, keywords = {BiranShahr watershed,Geomorphology,Topographic Position Index (TPI),the Deviation from mean elevation (DEV)}, title_fa = {طبقه‌بندی ناهمواری ها با استفاده از شاخص موقعیت توپوگرافی و بررسی ارتباط بین ناهمواری‌ها و سازند‌های زمین‌شناسی (بررسی موردی: زیر حوضه بیرانشهر)}, abstract_fa = {هدف از انجام این تحقیق طبقه­بندی ناهمواری­ها با استفاده از شاخص موقعیت توپوگرافی و بررسی ارتباط بین ناهمواری­ها و سازند­های زمین­شناسی بود. در این تحقیق برای طبقه­بندی ناهمواری­ها از شاخص موقعیت توپوگرافی (TPI) استفاده شد و در ادامه با تغییر فاصله همسایه با روش انحراف ارتفاع متوسط (DEV) به بررسی تغییر مساحت ناهمواری­ها پرداخته شد. در بخش دیگر تحقیق، ارتباط بین سازندهای زمین­شناسی و نقشه طبقه­بندی ناهمواری­ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد در منطقه مورد مطالعه به­ترتیب طبقات دره­های باریک و آبراهه­ها و طبقات شیب­های پایینی با 37/33 و 63/5 درصد، بیشترین و کمترین مساحت را در منطقه دارند. علاوه بر این ناهمواری­های دشت، شیب­های باز، شیب­های میانی، شیب­های بالایی و یال­های مرتفع به ترتیب 09/14، 3/10، 8/5 و 79/30 درصد از مساحت منطقه را در بر گرفته­اند. دیگر نتایج نشان داد که با افزایش فاصله همسایه نقاط مرکزی، مساحت متعلق به لندفرم دره­های باریک و آبراهه­ها دارای بیشترین تغییرات بوده است، زیرا این لندفرم با 62/20 درصد (در فاصله50 متر) به 7/55 درصد (750  متر) رسیده است و در مقابل کمترین درصد تغییر مساحت متعلق به لندفرم زهکش­های شیب میانی، دره­های کم­عمق بوده است، زیرا از 4/6 درصد (50 متر) به 01/1 درصد (750 متر) کاهش یافته است. نتایج تحلیل واریانس (ANOVA) یک­طرفه سازندهای زمین­شناسی و نقشه طبقه­بندی ناهمواری­های منطقه نشان داد که اثر سازند زمین­شناسی بر روی ناهمواری­های منطقه با احتمال 99 درصد معنی­دار است و بیش از 60 درصد سازند‌های آهکی منطقه باعث تشکیل لندفرم­های شیب میانی، شیب بالایی و یال­ها و قله کوه­های منطقه شده­اند.}, keywords_fa = {حوضه بیرانشهر,ژئومورفولوژی,شاخص موقعیت توپوگرافی (TPI),شاخص انحراف ارتفاع متوسط (DEV)}, url = {https://esrj.sbu.ac.ir/article_96592.html}, eprint = {https://esrj.sbu.ac.ir/article_96592_38b5f2f3c6b6af48b4696832a01b37c6.pdf} }