بررسی کیفیت فیزیکی و شیمیایی آب های سطحی در رودخانه میناب

نوع مقاله : مروری

نویسنده

دانشگاه هرمزگان

چکیده

یکی از مهمترین اکوسیستم های پویا رودخانه ها هستند و آگاهی از روند تغییرات و پیش بینی کیفیت آینده آن، امکان پیش بینی مشکلات احتمالی آینده و برنامه ریزی برای آنها را فراهم می سازد. حوضه آبریز میناب از دو شاخه اصلی رودان و جغین تشکیل شده که در حوالی برنطین به هم متصل می شوند. در این تحقیق با هدف بررسی تغییرات کیفی آب با استفاده از نقشه های توپوگرافی و کاربری اراضی، وضعیت توپوگرافی حوضه مشخص گردید. با مطالعات میدانی و کتابخانه ای، عوامل طبیعی و انسانی تأثیر گذار بر کیفیت آب شناسائی شده و نمونه آب از نقاط مختلف رودخانه در طول مدت مطالعه جمع آوری و سپس مورد آنالیز قرار گرفت. برای بررسی تغییرات کیفیت، پارامترهای آماری مهم برای شاخص های کیفی محاسبه و برای طبقه بندی آب آشامیدنی رودخانه با روش دیاگرام پایپر و استیف  و از دیدگاه مصارف در امور آبیاری و کشاورزی نیز با روش دیاگرام ویلکوکس مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به روابط به دست آمده هدایت الکتریکی  آبهای سطحی با باقیمانده خشک و یونهای کلراید، سدیم و منیزیم رابطه بسیار خوبی داشته است اما با یون بی کربنات رابطه مناسبی ندارد. براساس دیاگرام ویلکوکس نمونه های انتخابی در گروه آبهای قسمت جیم قرار می گیرند. براساس نمودار استیف در بیشترین نمونه ها کلراید فراوان ترین یون و میزان سولفات کم ترین می باشد. براساس نمودار پایپر بیشترین تراکم نمونه ها در سالهای مختلف در منطقه شور قرار می گیرد. براساس نتایج این تحقیق، گسترش اراضی کشاورزی تا لبه حاشیه رودخانه جغین، تجاوز به حریم رودخانه، استفاده از سموم دفع آفات، علف کش ها، برداشت حجم زیادی از آب رودخانه جهت مصارف کشاورزی، تراکم کشت بالا، عدم مدیریت مناسب زراعی، سبب کاهش دبی و افزایش میزان غلظت آلاینده ها در طول رودخانه در پایین دست شود.

کلیدواژه‌ها


  1. - ابطحی، آ.، 1387. بررسی تاثیرکاربریهای مناطق اطراف بر کیفیت آب رودخانه زایندهرود در 5 ایستگاه مورد مطالعه، سومین کنفرانس مدیریت منابع آب ایران، 25-23 مهرماه 1387 – دانشگاه تبریز.
  2. - احمدیزاده، ا و موسوی، س. ر.، 1387. بررسی اثرات تخلیه فاضلاب بر روی برخی از شاخصهای کیفی آب رودخانه قمرود، سومین کنفرانس مدیریت منابع آب ایران، 25-23 مهرماه 1387 – دانشگاه تبریز.
  3. - اسدی، ت.، دهقانی قناتقستانی، م.، و اسدی، ا.، 1387. مطالعه کیفیت آب و شناسایی منابع آلاینده حاشیه رودخانه میناب در استان هرمزگان، سومین کنفرانس مدیریت منابع آب ایران، 25-23 مهرماه 1387 – دانشگاه تبریز.
  4. - اسکندری مکوند، م. ت.،1380. رابطه حذف کدورت آب شرب با کاهش آلودگی میکروبی، مجله آب و محیط زیست، شماره 46، ص 25-38.
  5. - اکبرپور، ف.، محمدی، ح.، و سیری، م.، 1387. مطالعه آثار توسعه بر کیفیت شیمیایی و میکروبی آب رودخانه جاجرود در حوزه آبریز ماملو، سومین کنفرانس مدیریت منابع آب ایران، 25-23 مهرماه 1387 – دانشگاه تبریز.
  6. - بنی سعید، ن.، 1387. بررسی کیفیت آب رودخانه زهره با استفاده از شاخص کیفیت آب کانادا (CWQI)، سومین کنفرانس مدیریت منابع آب ایران، 25-23 مهرماه 1387 – دانشگاه تبریز.
  7. - بینا، ب.، پورمقدس، ح.، و فلاح، ح. م.، 1376. مقایسه کیفیت فیزیکو شیمیائی زاینده رود با شاخص های بیولوژکی موجود ، مجله آب و فاضلاب، شماره 24، ص 56-72.
  8. - حسین زاده، م.، 1381. بررسی آلودگی آبهای شهر تهران به پاتوژنهای روده ای، پایان نامه کارشناسی ارشد میکروبشناسی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران.
  9. - دهقان، پ.، غفوری، م.، و اعلمی، س. ا.، 1387. بررسی تاثیر منابع آلاینده بر کیفیت آب رودخانه کشف رود، سومین کنفرانس مدیریت منابع آب ایران، 25-23 مهرماه 1387 – دانشگاه تبریز.
  10. - رضائی اقدم، ت.، 1382. بررسی منابع آلاینده رودخانه کرج، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، دانشکده منابع طبیعی کرج، دانشگاه تهران.
  11. - رضایی توابع، ک.، طاهری آزاد، ل.، و فضل اللهی قمشی، ا.، 1387. بررسی وضعیت آلودگی رودخانه شهدادرود کرمان، سومین کنفرانس مدیریت منابع آب ایران، 25-23 مهرماه 1387 – دانشگاه تبریز.
  12. - رستمی، ر.، و منشوری، م.، 1387. توزیع مکانی و زمانی پارامترهای کیفی آب در حوزه های جنوب غرب استان آذربایجان غربی، سومین کنفرانس مدیریت منابع آب ایران، 25-23 مهرماه 1387 – دانشگاه تبریز.
  13. - روجا، ک.، پورمقدس، ح.، آرالیس، م.، 1379. بررسی ارتباط بین آلودگی میکروبی و عوامل فیزیکو شیمیائی در بخشی از آب زاینده رود، سومین همایش کشوری بهداشت محیط، 1379.
  14. - ساکی زاده، م.، 1383. منشاء یابی آلودگی رودخانه سیاهرود استان گیلان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی کرج، دانشگاه تهران.
  15. - صفاریان، م.، 1385. بررسی بار آلایندگی رودخانه کارون و عوامل آلوده کننده آن در بازه اهواز، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
  16. - قره محمودلو، م.، رقیمی، م.، خدائی، ک.، و سید، م.، 1387. طبقهبندی کیفی آب جهت مصارف شرب، کشاورزی، صنعت و دام (مطالعه موردی: رودخانه اترک)، سومین کنفرانس مدیریت منابع آب ایران ، 25-23 مهرماه 1387 – دانشگاه تبریز.
  17. - مقدم یکتا، ن.، 1387. تعیین وضعیت کیفی آب رودخانه بالخلوچای با استفاده از شاخص (NSFWQI) و پهنه بندی آن توسط GIS، سومین کنفرانس مدیریت منابع آب ایران، 25-23 مهرماه 1387 – دانشگاه تبریز.
  18. - موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران.، 1376. ویژگی های آب آشامیدنی، استاندارد شماره 1053، چاپ های چهارم وپنجم، کمیسیون استاندارد ویژگی های آب آشامیدنی.
  19. -W.H.O., 1993. Guideline for drinking water, 2 th ed vol,3 Pub W.H.O, 354p.
  20. - Ho, K.C., Chow,Y.L., and Yau. J.T.S., 2003. Chemical and microbiological qualities of Hong Kong river (Dongjiang) Wate, university of Hong Kong, Chemosphere, v.52, p.1441–1450.
  21. - Kornprabha, k., Sacher, F., Werner, A., Müller, J., and Knepper,T., 2004. Chemical water quality and its impact on the drinking water in Thailand, Environment and Urbanization, v. 22, p. 93−117.