رخداد دگرگونی دما بالا در شرق و شمال شرق مجموعه آذرین و دگرگونی بروجرد

نوع مقاله : علمی -پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه ژئوشیمی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی

2 دانشجوی کارشناسی‌ارشد، گروه ژئوشیمی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی

3 استادیار، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه پیام نور

10.29252/esrj.9.3.81

چکیده

مجموعه گرانیتوئیدی بروجرد به سن ژوراسیک میانی ( Ma20 ± 167) بخشی از زون دگرگونی سنندج-سیرجان است. این مجموعه گرانیتوئیدی در شیست‌های دگرگون شده قدیمی‌تر نفوذ کرده و عامل ایجاد ‌هاله مجاورتی دگرگونی در حد رخساره هورنبلند-هورنفلس تا پیروکسن-هورنفلس در واحد میزبان شیستی شده است. در بخش‌هایی از هاله مجاورتی دما بالا پدیده میگماتیتی شدن مشاهده می‌شود که شاهدی بر افزایش گرادیان زمین گرمائی در منطقه است که با ایجاد هاله دگرگونی مجاورتی در طی پلوتونیسم گرانیتوئیدی نفوذی ایجاد شده است. کانی‌های اصلی در بخش لوکوسم میگماتیت‌ها، شامل کوارتز و فلدسپار به همراه مقدار اندکی میکای سفید است. در بخش‌هایی از میگماتیت‌ها پاراژنز ارتوپیروکسن+ سیلیمانیت+ گارنت+ کردیریت+ کروندم مشاهده می‌گردد که بیانگر فشار و دمای بالاتر از رخساره پیروکسن- هورنفلس و معادل با مرز پائینی رخساره گرانولیت است. در طی مطالعات ترمومتری براساس تبادلات کاتیونی زوج کانی، گارنت-بیوتیت، دمای تشکیل حدود 720-635 درجه سانتی­گراد به دست آمد. در ‌بخش­های دما فشار بالای هاله دگرگونی، مطالعات دما-فشارسنجی انجام شده براساس فشار دما سنج GASP بیشترین تطابق را با فشار به دست آمده از منحنی‌های تعادلی چندگانه محاسبه شده در این سنگ‌ها دارد بیش از 720 درجه و حداکثر تا 4 کیلوبار فشار تخمین زده می‌شود. این دما و فشار بالاتر از دگرگونی‌های مجاورتی معمولی است و به نظر می‌رسد باعث تبلور کانی‌های دمای بالا و شار متوسط نظیر کرندوم شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

High-temperature metamorphism event in the East and North East Borujerd granite body from

نویسندگان [English]

  • Shahriyar Mhmoudi 1
  • Nastaran Papi 2
  • Ali Akbar Baharifar 3
1 Assistant professor, Department of Geochemistry, Faculty of Earth sciences, Kharazmi University
2 M.Sc student, Department of Geochemistry, Faculty of Earth sciences, Kharazmi University
3 Assistant professor, Department of Geology, Faculty of Science, Payame-Noor University
چکیده [English]

The Boroujerd granitoid complex is part of Sanandaj-Sirjan structural zone and located in the West of Iran. This igneous complex in the Upper Jurassic (20 ± 167 million years) intruded to older metamorphic schist. Hornblende hornfels and pyroxene hornfels metamorphic facies has created around Boroujerd granite body. Migmatites phenomenon in parts of proximity halo observed that evidence of specially increased geothermal gradient in the Boroujerd aureole contact metamorphism. Quartz, feldspar and biotite is main minerals in leucosome migmatites parts, so orthopyroxene , garnet and sillimanite has fond. In the melanosome migmatites parts orthopyroxene +garnet+sillimanite+cordierite +corundum paragenesis indicated temperature and pressure above the pyroxene hornfels facies and show low pressure bounds of the granulate. Associated garnet-biotite cation exchange, temperatures of 635-720° C, in the 3-4 K bar pressure accepted for migmatites. This temperature and pressure higher than normal and its proximity changes the crystallization of certain minerals such is corundum.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Hornfels
  • Contact metamorphism
  • Thermobarometry
  • Migmatite
  • Granulite facies
  • Corundum
  1. -احمدی خلجی، ا.، 1385. پترولوژی کمپلکس گرانیتوئیدی بروجرد، رساله دکتری، پردیس علوم، دانشگاه تهران.
  2. -احمدی خلجی، ا.، 1378. بررسی پترولوژی و پتروفابریک توده‌های نفوذی و دگرگونی مجاورتی منطقه بروجرد، پایان‌نامه‌ی کارشناسی‌ارشد، دانشکده علوم، دانشگاه تهران.
  3. -بهاری فر، ع.، 1376. نگرشی نو بر پتروژنز سنگ-های دگرگونی ناحیه‌ای همدان" پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد زمین‌شناسی، دانشگاه تربیت معلم تهران.
  4. -بهاری فر، ع.، 1382. پترولوژی سنگ‌های دگرگونی همدان، رساله دکتری، دانشکده علوم، دانشگاه تربیت معلم.
  5. -طهماسبی، ز. و خلجی، ا.، 1389. استفاده از شیمی کانی‌ها در تعیین شرایط تشکیل کمپلکس گرانیتوئیدی بروجرد و هاله دگرگونی آن"، مجله پترولوژی، سال اول، شماره 2، ص 77-94.
  6. -سهیلی، م.، جعفریان، م.ب. و عبدالهی، م.ر.، 1371. نقشه زمین‌شناسی ورقه الیگودرز، مقیاس 1:100000، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور.
  7. -غفاری، م.، 1389. پترولوژی سنگ‌های دگرگونی اطراف توده گرانیتی بروجرد (باختر هندودر). پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین‌شناسی و اکتشاف معدنی.
  8. -Berberian, M. and King, G.C.P., 1981. Towards a paleogeography and tectonic evolution of Iran, Canadian Journal of Earth Sciences, v. 18, p. 210-257.
  9. -Bucher, K. and Frey, M., 2002. Petrogenesis of Metamorphic Rocks, Berlin. Heidelberg, New York, Springer-Verlag, 7th edition, 341 p.
  10. -Bucher, K. and Grapes, R., 2011. Petgenesis of metamorphic rocks, Springer Heidelbery Dordrechet London Newyourk, 411 p.
  11. -Deer, W.A., Howie, R.A. and zussman, J., 1966. An Introduction to the Rock Forming Minerals, Longman and Scientific Technical, New York, 528 p.
  12. -Droop, G.T.R., 1987. A general equation for estimating Fe3+ vacancy-ordering and Fe-oxidation, Geological Society of America, v. 31(7), p. 170.
  13. -Frost, J., 1962. Metamorphic grade and iron-magnesium distribution between coexisting garnet-biotite and garnet-hornblende", Geological Magazine, v. 99, p. 427-438.
  14. -Ganguly, J. and Saxena, S.K., 1984. Mixing properties of aluminosilicate garnets: constraints from natural and experimental data, and applications to geothermobarometry, American Mineralogy, v. 69, p. 88 97.
  15. -Hodges, K.V. and Spear, F.S., 1982. Geothermometry, geobarometry and the Al2SiO5 triple point at Mt", Moosilauke, New Hampshire, American Mineralogy, v. 67, p. 1118–1134.
  16. -Holdaway, M.J., 2000. Application of new experimental and garnet Margules data to the garnet-biotite geothermometer, American Mineralogist, v. 85, p. 881-892.
  17. -Holdaway, M.J., 2001. Recalibration of GASP geobarometer in light of recent garnet and plagioclase activity models and versions of the garnet- biotite geothermometer", American Mineralogy, v. 86, p. 1117- 1129.
  18. -Holdaway, M.J., 2004. Optimization of some Key geothermobarometers for pelitic metamorphic rocks", Mineralogy Magazine, v. 68, p. 1-14.
  19. -Holland, T.J.B. and Powell, R., 1992. Plagioclase feldspars Plagioclase feldspars activity-composition relations based upon Darken’s Quadratic Formalism and Landau theory", American Mineralogist, v. 77, p. 53-61.
  20. -Indares, A. and Martignole, J., 1985. Biotite garnet geothermometry in the granulite facies: The influence of Ti and AI in biotite", American Mineralogy, v. 70, p. 272-278.
  21. -Masoudi, F., 1997. Contact metamorphism and pegmatites development in the region SW of Arak, Iran, PhD Thesis University of Leeds, UK.
  22. -Masoudi, F., Yardley, B.W.D. and Cliff, R.A., 2002. Rb-Sr geochronology of pegmatites, volcanic rocks and a hornfels in the region south-west of Arak-Iran, Journal of Science, Islamic Republic of Iran, v. 13(3), p. 249-254.
  23. -Miyashiro, A., 1994. Metamorphic Petrology, UCL Press, London, 404 p.
  24. -Mohajjel, M., Fergusson, C.L. and Sahandi, M.R., 2003. Cretaceous-Tertiary convergence and continental collision, Sanandaj-Sirjan Zone, western Iran, Jurnal of Asian Earth Sciences, v. 21, p. 397-412.
  25. -Siivola, J. and Schmid, R., 2017. List of mineral abbreviation Recommendations by the IUGS Subcommission on the Systematics of Metamorphic Rocks: Web version 01.02.07.
  26. -Stöcklin, J., 1968. Structural history and tectonics of Iran, An Association of Americ Bulletin Petroleum Geologists, v. 52, p. 1229-1258.
  27. -Warren, R.G. and Stewart, A.J., 1988. Isobaric cooling of proterozoic high-temperature metamorphites in northern Arunta Block, central Australia implication for tectonic evolution percambrian" Research, v. 40/41, p. 175-198.
  28. -Williams, M.L. and Grambling, J.A., 1990. Manganese, ferric iron, and the equilibrium between garnet and biotite, American Mineralogy, v. 75, p. 886-908.
  29. -Winkler, H.G. F., 1974. Petrogenesis of metamorphic rocks, 3rd edition Springer, Berlin, 320 p.
  30. -Yardley, B.W.D., Barber, J.P. and Gray, J.P., 1987. The metamorphism of the Dalredian rocks of eastern Ireland and its relation to tectonic setting philosophical tannsaction of the Royal society, London, v. 321, p. 243-270.