نوع مقاله : علمی -پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نور
2 دانشیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی
3 دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی
چکیده
در 50 سال گذشته بالا آمدن سطح آب دریای خزر و پایین رفتن تدریجی و مجدد آن که بخشی از رفتار طبیعیاش است، ساختمانها، زمینهای زراعی و بخشهای مسکونی و تجاری زیادی را تخریب کرده و یا در معرض تهدید قرار داده است. حریم قانونی فعلی دریای خزر مطابق تعریف ارائه شده در قانون اراضی مستحدثه و ساحلی 60 متر از آخرین نقطه پیشرفتگی آب در سال 1342 بیان شده است. با توجه به حداکثر تراز آب دریای خزر در سال یاد شده که برابر 66/27- متر میباشد، 87/88 درصد از طول خط کرانه استان مازندران در محدوده حریم قانونی به زیر آب رفته است. در این پژوهش برای دستیابی به شاخص آسیبپذیری منطقه ساحلی استان مازندران در برابر نوسانات تراز آب دریا، پنج متغیر در قالب دو زیر شاخص طبیعی و انسان منشاء بکار گرفته شد. متغیرهای مورد نظر با توجه به هدف مطالعه شامل تغییرات ارتفاع زمین، شیب، ناهمواریهای ساحلی کاربری اراضی و دوری و نزدیکی از جاده است. تعیین حریمهای حائل اولیه و ثانویه در استان مازندران نشان داد که در محدوده خط ساحل سال 1389 تا تراز 7/24- متر (حریم حائل اولیه)، بیشترین کاربری اراضی به ساختارهای طبیعی، زراعی و باغی اختصاص دارد؛ ساختارهای طبیعی با 8045 هکتار بیشترین مساحت را دارند که معادل 7/35 درصد از مجموع اراضی واقع شده در محدوده حائل اولیه را شامل میشوند. در محدوده حریم عمودی ثانویه استان مازندران (تراز ارتفاعی 7/24- تا 5/23- متر)، کاربریهای زراعی با 9644 هکتار غالب میشوند و بیشترین مساحت را در میان اراضی واقع شده در این محدوده دارند.
کلیدواژهها