زمین شناسی
شهریار کشتگر؛ ساسان باقری؛ محمد بومری
چکیده
کمپلکس آتشفشانی- نفوذی ماهیرود در حاشیه شمال شرقی رشته کوههای شرق ایران واقع گردیده است. مطالعات همزمان سنگشناسی و ساختاری انجام شده بر روی محصولات ماگمایی کرتاسه و رسوبات پالئوژن پوشاننده کمپلکس ماهیرود که در لبه غربی بلوک افغان جایگزین شدهاند حاکی از تاریخچه تکتونو-ماگمایی پیچیده آن دارد. این پژوهش به بررسی خصوصیات ...
بیشتر
کمپلکس آتشفشانی- نفوذی ماهیرود در حاشیه شمال شرقی رشته کوههای شرق ایران واقع گردیده است. مطالعات همزمان سنگشناسی و ساختاری انجام شده بر روی محصولات ماگمایی کرتاسه و رسوبات پالئوژن پوشاننده کمپلکس ماهیرود که در لبه غربی بلوک افغان جایگزین شدهاند حاکی از تاریخچه تکتونو-ماگمایی پیچیده آن دارد. این پژوهش به بررسی خصوصیات شیمی کانی پیروکسن در سنگهای آتشفشانی و رگهای کرتاسه منطقه ماهیرود پرداخته و از نتایج حاصله در جهت تقویت شواهد زمینشناسی قبلی مبنی بر ماهیت جزایر قوسی این کمپلکس استفاده میکند. سنگهای آتشفشانی کمپلکس ماهیرود مجموعهای شامل گدازههای بالشی، دیاباز آندزی بازالت، آندزیت، داسیت و توف است که استوکهای تونالیتی کرتاسه زیرین در آنها نفوذ نموده است. براساس آنالیزهای شیمی کانی، کلینوپیروکسن در سنگهای دیابازی و در آندزیبازالتی عمدتا از نوع دیوپسید-اوژیت و اوژیت میباشد. فراوانی پایین عناصر گروه HFSE در این پیروکسنها خصوصا Tiاز مشخصات معمول این کانیهاست. نتایج بدست آمده از مطالعه شیمی کلینوپیروکسن ها در هماهنگی با نتایج پیشین ژئوشیمیایی و تکتونیکی از منطقه حاکی از این است که سنگهای آتشفشانی ماهیرود، از یک ماگمای کالک آلکالن تا تولئیتی در محیط تکتونیکی جزایر قوسی (IAT) و بالای منطقه فرورانش (SSZ) تشکیل شدهاند. فرورانش اقیانوسی- اقیانوسی در این بخش از اقیانوس نئوتتیس و وجود جزایر قوسی بالغ ماهیرود در ادامه شمال غربی کمربند چاگای-راسکوه پاکستان، گنجاندن یک واحد تکتونیکی جزایر قوسی را در مدلهای تکوین زمین ساختی شرق ایران ضروری میسازد.
