%0 Journal Article %T بررسی ارتباط الگوی پیوند از دور دریای شمال- خزر با بارش‌های ایران (مطالعه موردی: استان اردبیل) %J پژوهشهای دانش زمین %I دانشگاه شهید بهشتی %Z 2008-8299 %A صلاحی, برومند %A بهروزی, محمود %D 2022 %\ 07/23/2022 %V 13 %N 2 %P 1-20 %! بررسی ارتباط الگوی پیوند از دور دریای شمال- خزر با بارش‌های ایران (مطالعه موردی: استان اردبیل) %K الگوی پیوند از دور دریای شمال- خزر %K پارس آباد %K رگرسیون %K شبکه عصبی %K همبستگی %R 10.48308/esrj.2022.101294 %X در این پژوهش ارتباط الگوی دریای شمال-خزر با بارش­های استان اردبیل شامل ایستگاه­های اردبیل، خلخال، مشگین­شهر و پارس­آباد در بازه­ زمانی 1987 تا 2015 بررسی شد. پس از شناسایی همبستگی بین شاخص NCP و بارش استان اردبیل و بررسی همدیدی فازهای مثبت و منفی الگو، از شبکه عصبی مصنوعی برای مدل­سازی این رابطه استفاده گردید. نتایج نشان داد که در مشگین­شهر، همبستگی بارش و NCP در فوریه و دسامبر مثبت و معنادار بود، اما در مقیاس فصلی، ارتباطی بین آن­ها وجود نداشت. همبستگی بارش­های اردبیل با شاخص  NCPمعنادار نبود، ولی در خلخال، بارش ماه­های نوامبر و دسامبر با شاخص  NCPهمبستگی مثبت داشت. بیشترین همبستگی بین بارش پاییزه­ پارس­آباد و شاخص NCP بود که همبستگی آن­ها مثبت و در سطح 99 درصد معنادار بود. استقرار ناوه بر روی دریای مدیترانه و قرارگیری منطقه­ موردمطالعه در جلوی ناوه، وضعیت چرخندی فراهم آورده که باعث انتقال رطوبت دریای شمال، مدیترانه، دریای سیاه و اقیانوس اطلس به سمت ایران شده که این وضعیت موجب وقوع بارش­های پاییزه در دشت مغان می­شود. اما در فاز منفی، با ایجاد پشته­ی قوی در ایران، شرایط جوی پایدار در منطقه حاکم شده و موجب وزش هوای گرم و خشک آفریقا به سمت ایران می­گردد که دوره­ خشکسالی منطقه می­باشد. ارتباط بین بارش پاییزه­ پارس­آباد با شاخص NCP با استفاده از مدل شبکه عصبی مصنوعی، مدل­سازی شد. نتایج نشان داد که ضریب رگرسیونی مدل، 98/0 و مجموع مربع خطاهای آزمون، 16/2 بود که نشان می­دهد که مدل از برازش مناسبی برخوردار است.  %U https://esrj.sbu.ac.ir/article_101294_4468f13071e0a02bb0afc293c241fc33.pdf