دانشگاه شهید بهشتی
پژوهشهای دانش زمین
2008-8299
2588-5898
4
3
2013
09
23
زیست چینه نگاری سازند گورپی در دو برش لنده و گچ بلند (شمال منطقه دهدشت)
1
15
FA
مریم
شکری خیادانی
دانشگاه اصفهان
shekary_m90@yahoo.com
حسین
وزیری مقدم
دانشگاه اصفهان
test@sbu.ac.ir
علی
صیرفیان
دانشگاه اصفهان
seyrafian_ali@hotmail.com
علی
رحمانی
شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب ، اهواز، شرکت ملی نفت ایران
ضخامت نهشته های سازند گورپی در برش شمال منطقه لنده 221 متراست. مطالعه فرامینیفر های پلانکتون این سازند منجر به شناسایی 12 جنس و 52 گونه گردید، که حاصل آن تشخیص و معرفی 9 زون زیستی می باشد، زون زیستی 1Dicarinella concavata Zone، زون زیستی 2Dicarinella asymetrica Zone، زون زیستی 3Globotruncanita elevata Zone، زون زیستی 4Globotruncana ventricosa Zone، زون زیستی 5Radotruncana calcarata Zone، زون زیستی 6Globotruncanella havanensis Zone، زون زیستی 7Globotruncana aegyptiaca Zone، زون زیستی 8 Gansserina gansseri Zone و زون زیستی 9Contusotruncana contusa Racemiguembelina fructicosa Zone. بر این اساس سن سازند گورپی در برش شمال منطقه لنده سانتونین تا مائستریشین میانی می باشد. ضخامت نهشته های سازند گورپی در برش گچ بلند 6 متر است که بر اساس مطالعه فرامینیفر های پلانکتون این سازند تعداد 9 جنس و 11 گونه شناسایی گردید که منجر به معرفی زون زیستی Gansserina gansseri Zone شد. بر این اساس سن این برش بخش بالایی کامپانین پسین تا بخش زیرین مائستریشین پیشین در نظر گرفته شده است. بیوزون های ارائه شده قابل تطابق با بیوزون های استاندارد معرفی شده برای حوضه تتیس می باشد.
برش گچ بلند,زیست چینه نگاری,سازند گورپی,فرامینیفرهای پلانکتون,منطقه لنده
https://esrj.sbu.ac.ir/article_95111.html
https://esrj.sbu.ac.ir/article_95111_20617550aa5988f85de5ef42bbe51064.pdf
دانشگاه شهید بهشتی
پژوهشهای دانش زمین
2008-8299
2588-5898
4
3
2013
09
23
کانیشناسی و منشأ رسوبات ماسهای دریای عمان در محدوده استان سیستان و بلوچستان
16
31
FA
مریم
سلیمانی
دانشگاه اصفهان
test@sbu.ac.ir
حمیدرضا
پاکزاد
دانشگاه اصفهان
hpakzad@sci.ui.ac.ir
مهرداد
پسندی
دانشگاه اصفهان
محمد علی
مکی زاده
دانشگاه اصفهان
موسی
نقره ئیان
دانشگاه اصفهان
رسوبات ماسهای دریای عمان تحت تاثیر ورود انواع ذرات تخریبی از واحدهای زمینشناسی مجاور قرار دارند. جهت شناسایی کانیها و منشأ آنها، 16 نمونه از رسوبات سطحی بستر دریا برداشت گردید. از ذرات در اندازه ماسه دانه ریز نمونهها، مقاطع نازک و صیقلی تهیه گردید. بررسی مقاطع توسط میکروسکوپ پلاریزان و انعکاسی نشاندهنده حضور دو گروه کانیهای سبک به ترتیب فراوانی شامل کوارتز، فلدسپات و مسکویت و کانیهای سنگین پیروکسن، آمفیبول، بیوتیت، کلریت، زیرکن، گلوکونیت، اپیدوت، تورمالین و مگنتیت در رسوبات میباشد. از میان کانیهای سبک، کوارتز بیشترین فراوانی را داشته و ادخال مینرالهای مختلف در این کانی، منشأ پلی ژنیک آن را نشان میدهد. منشأ عمده کانیهای سبک رسوبات، تودههای آذرین درونی خصوصاً گرانیتهای نواحی فنوج و ایرانشهر میباشند. کانیهای سنگین سیلیکاته غالبا از سنگهای آذرین نظیر گرانیتها، پگماتیتها و رگههای هیدروترمال و واحدهای دگرگونی منطقه از جمله شیست سبز و آمفیبولیتهای واقع در افیولیت ملانژهای منطقه مکران منشأ گرفتهاند. کانی مگنتیت عمدتاً از افیولیت ملانژهایی نظیر واحد قلامان در غرب منطقه و فلیشهای به سن ائوسن در شرق منطقه آزاد شدهاند
زون مکران,کانیهای سبک,کانیهای سنگین,منشأ
https://esrj.sbu.ac.ir/article_95124.html
https://esrj.sbu.ac.ir/article_95124_cf87d5db442a291ad9a6e61267edcfb4.pdf
دانشگاه شهید بهشتی
پژوهشهای دانش زمین
2008-8299
2588-5898
4
3
2013
09
23
وارونشدگی مایل، مدلی برای زمینساخت اولیگوسن – میوسن جنوب البرز مرکزی
32
50
FA
محسن
احتشامی معین آبادی
دانشگاه شهید بهشتی
test@sbu.ac.ir
علی
یساقی
0000-0002-0984-7721
دانشگاه تربیت مدرس
yassaghi@modares.ac.ir
مطالعه ساختارهای ترشیری از پهنه بین گسلهای مشاءء و طالقان در جنوب البرز مرکزی جهت بررسی زمینساخت منطقه طی اولیگوسن - میوسن مورد استفاده قرار گرفته است. همگرایی اولیگوسن-میوسن سبب بسته شدن حوضه سازند کرج که طی ائوسن با گسلش نرمال و فعالیت آتشفشانی توسعه یافت، شده است. اثر این فعالیت در امتداد گسلهای اصلی مانند مشاء و طالقان به صورت گسلهای فرعی، چین خوردگی های درون پهنه گسلی، چین های فرودیواره ای و فرادیواره ای و همچنین ساختارهای سیگموئیدال و S-C بروز کرده که نشان می دهند گسلهای مشاء و طالقان طی اولیگوسن - میوسن جنبش معکوس با مولفه راستگرد داشته اند. تشکیل گسلهای میانبر درون واحدهای ترشیری در فرودیواره گسلهای مشاء و طالقان میتواند نشاندهنده رخداد وارونگی مایل با توجه به مولفه راستگرد در این دوره باشد. این مقاله بر اهمیت توجه به مسئله وارونشدگی در حوضه سازند کرج در مطالعات پیش روی تاکید میکند.
گسل مشاء,گسل طالقان,زمینساخت اولیگوسن- میوسن,البرز مرکزی,وارونشدگی مایل
https://esrj.sbu.ac.ir/article_95130.html
https://esrj.sbu.ac.ir/article_95130_e857cafa933db7494f26f5071f80356b.pdf
دانشگاه شهید بهشتی
پژوهشهای دانش زمین
2008-8299
2588-5898
4
3
2013
09
23
تحلیل روند جریانهای رودخانهای با استفاده از رویکردهای آماری پارامتری و ناپارامتری در استان اردبیل
51
63
FA
مجید
کاظم زاده
دانشگاه محقق اردبیلی
test@sbu.ac.ir
آرش
ملکیان
https://orcid.org/00
دانشگاه تهران
malekian@ut.ac.ir
علی
رسول زاده
دانشگاه محقق اردبیلی
جهت بررسی روند تغییرات هیدرولوژیکی که مشترک با تغییر اقلیم در یک منطقه میباشد، می توان بوسیله تحلیل زمانی روند دبی که کمک به درک بهتر از این تغییرات میکند، دست یافت. بنابراین توجه به پدیده تغییر اقلیم و اثرات آن بر روی پارامترهای هیدرولوژیک منطقه اهمیت زیادی دارد. در این تحقیق از رویکرد آزمونهای ناپارامتری (من-کندال، کندال تائو، همبستگی اسپیرمن، تخمینگر سن و آزمون پتی) و آزمونهای پارامتری ( همبستگی پیرسون، شیب خط رگرسیون) برای تحلیل روند سریهای فصلی و سالانه در 7 ایستگاه هیدرومتری استان اردبیل طی دوره 1360 تا 1389 استفاده شد. شرایط استفاده از روشهای ناپارامتری نرمال بودن سریها و نداشتن خودهمبستگی در سریهای زمانی میباشد. در این مطالعه تمام شرایط و آماده سازی دادهها از جمله بررسی همگنی، نرمال بودن و مستقل بودن دادهها بررسی شد. نتایج آزمونها برای دادههای فصلی و سالانه دبی نشان داد که آزمونهای پارامتری تایید کننده نتایج آزمونهای ناپارامتری میباشند (شبیه بودن نتایج آزمونهای پارامتری و ناپارامتری). نتایج 7 آزمون، روند کاهشی دبی سالانه در همه ایستگاهها در سطح اطمینان 99 درصد نشان میدهند و هم چنین در مقیاس فصلی به غیر از فصل تابستان بقیه فصلها روند کاهشی معنیدار در سطح 1 درصد را نشان دادند. بیشترین مقدار روند کاهشی در طول سه دهه گذشته در ایستگاه مشیران با مقدار 1/6 متر مکعب بر ثانیه به ازای هر دهة بوده است. در نهایت، نتایج آزمون پتی برای همه ایستگاهها جهش کاهشی را در سطح 5 درصد طی دهه 1370 نشان داد.
استان اردبیل,تحلیل روند,جریان رودخانه,رویکرد پارامتری
https://esrj.sbu.ac.ir/article_95141.html
https://esrj.sbu.ac.ir/article_95141_2b61023de19d7251ad1e89bb1dbb85e5.pdf
دانشگاه شهید بهشتی
پژوهشهای دانش زمین
2008-8299
2588-5898
4
3
2013
09
23
تاثیر فرایندهای هیدرودینامیک دریا و رودخانه بر تغییرات مورفولوژی خط ساحلی (قاعده دلتای گرگان رود)
64
82
FA
قاسم
لرستانی
دانشگاه مازندران
gh.lorestani@umz.ac.ir
خطوط ساحلی به دلیل قرار گیری در محل تلاقی محیط های دریا و خشکی، اشکال تراکمی و کاوشی بسیار متنوعی را در دوره های زمانی کوتاه مدت تجربه می کنند. منطقه مورد مطالعه در این پژوهش، خطوط ساحلی بخش جنوب شرقی دریای خزر در قاعده دلتای رودخانه ای گرگان رود می باشد. هدف از این تحقیق مشخص نمودن سهم فرایندهای دریا و خشکی در میزان و نحوه تغییرات خط ساحلی است. ابزار و داده های اصلی این پژوهش از داده های دبی و رسوب ایستگاههای سد وشمگیر و گلستان، باد و نوسانات تراز آب به همراه نقشه های توپوگرافی و تصاویر ماهواره ای چند زمانه تشکیل شده است. روش کار مبتنی بر استفاده از برش های طولی و عرضی در دو بازه مجزا، برای ثبت میزان تغییرات خط ساحلی بوده که با رویهم اندازی تصاویر موجود در نرم افزارهای سیستم اطلاعات جغرافیایی و استخراج خطوط ساحلی تاریخی، دلایل فرسایش و رسوبگذاری در قاعده دلتای گرگانرود طی دوره زمانی 2013-1975، بررسی و مشارکت عوامل موثر بر تغییر خط ساحلی در هر یک از بازه های شمالی و جنوبی ارزیابی شد. نتایج نشان میدهد که نوسان تراز آب دریا، عامل اصلی تاثیرگذار بر میزان تغییرات خط ساحلی قاعده دلتای گرگانرود بوده و در کنار آن می توان سهمی قابل توجه برای تدارک رسوب از سوی رودخانه، امواج و جریان های دریایی در ایجاد تغییرات خط ساحلی قائل شد
دریای خزر,هیدرودینامیک,تغییرخط ساحلی,دلتای گرگان رود
https://esrj.sbu.ac.ir/article_95150.html
https://esrj.sbu.ac.ir/article_95150_1190893e7d0b501bdc48b6face2f83fc.pdf
دانشگاه شهید بهشتی
پژوهشهای دانش زمین
2008-8299
2588-5898
4
3
2013
09
23
بررسی تغییرات کاربری اراضی و ناپایداری در اکوسیستم شمال تهران (مطالعه موردی: حوضه آبخیز درکه- ولنجک)
83
102
FA
حسن
اسماعیل زاده
دانشگاه شهید بهشتی
esmaeilzadeh2000@gmail.com
ناصر
شفیعی ثابت
دانشگاه شهید بهشتی
test@sbu.ac.ir
حفاظت از اکوسیستم های طبیعی از موضوعات اساسی در تعدیل اکولوژیک مناطق محسوب می گردد. ارتفاعات شمال تهران یکی از اکوسیستم های طبیعی به شمار می آید که طی دهه های اخیر به دلیل رشد ساخت و سازها و استفاده های نادرست تفرجی مورد تهدید قرار گرفته و چه بسا تداوم این روند، خسارات جبران ناپذیری بر آن وارد نماید. هدف این پژوهش، بررسی تغییرات کاربری اراضی و ناپایداری در اکوسیستم حوضه آبخیز درکه- ولنجک است. با استفاده از تصاویر ماهواره ای TM 1987، ETM+ 1998، و IRS 2009 و الگوریتم حداکثر شباهت (MLC)، به طبقه بندی نظارت شده بارزسازی تغییرات کاربری اراضی پرداخته شد. برای رصد تغییرات پوشش گیاهی از شاخص گیاهی تفاضلی نرمال شده (NDVI) استفاده شد. کاربری اراضی منطقه در 4 کلاس پوشش گیاهی، اراضی ساخته شده، شبکه معابر و اراضی بایر مورد بررسی قرار گرفته شد.نتایج نشان می دهد که از سال 1987 تا سال 2009، پوشش گیاهی در منطقه مطالعاتی روند کاهشی داشته و در مقابل بر محدودههای ساخته شده ، شبکه معابر و اراضی بایر افزوده شده است. در سال 1987، بیش از 37 درصد منطقه به پوشش گیاهی اختصاص داشت، در حالیکه در سال 2009، به 14.5 درصد کاهش یافته است. همچنین در سال 1987، اراضی ساخته شده و بایر به ترتیب برابر با 10.71 و 51.99 درصد بوده که در سال 2009 به 18.37 و 67.08 درصد افزایش یافته است و این وضعیت، روند ناپایداری در اکوسیستم منطقه را نشان می دهد. نتایج حاصل از بررسی قوانین و مقررات نیز نشان دهنده نارسائی برخی از قوانین و آیین نامه ها (از جمله ماده 100 قانون شهرداری ها)، و همچنین تعدد نهادهای تصمیم گیرنده در حفاظت از اکوسیستم های طبیعی پیرامون شهر می باشد
آشکارسازی تغییرات,کاربری اراضی,سنجش از دور (RS) و GIS,حوضه آبخیز درکه- ولنجک
https://esrj.sbu.ac.ir/article_95157.html
https://esrj.sbu.ac.ir/article_95157_cc359bdcc748f805e516990547811127.pdf
دانشگاه شهید بهشتی
پژوهشهای دانش زمین
2008-8299
2588-5898
4
3
2013
09
23
بررسی جامع همدید بارش روز های 29 نوامبر الی 5 دسامبر2008 در ایران
103
116
FA
اشرف
اسدی
دانشگاه پیام نور
طیبه
اکبری ازیرانی
دانشگاه شهید بهشتی
test@sbu.ac.ir
در طی روزهای29 نوامبرالی 5 دسامبر 2008 بارشهایی فراگیر در ایران روی داد که گستردگی مکانی آنها در طی این چند روز در ایران متفاوت بود. با بررسی دادههای بارش 304 ایستگاه همدید کشور مشخص شد که روزهای اوج این خوشه بارش 30 نوامبر و 1 دسامبر بودهاند. بدین منظور به بررسی جامع همدید این روزها پرداخته شد. موقعیت و مسیر حرکت چرخند و فرود بادهای غربی در طی این دوره مشخص شد. نتایج نشان داد که سامانهی بندالی زوجی که در شمال دریای خزر مستقر بوده، سبب ایجاد یک ناوه عمیق بر روی ایران شده است، بطوری که این ناوه و حرکت کند آن باعث وقوع بارش های شدید در منطقه مورد مطالعه شده است.با ترسیم بردارهای Q مکانهای صعود و نزول هوای متأثر از همگرایی و واگرایی این بردارها نیز تعیین گردید. وزش تاوایی، نقش و تأثیر باد آزمینگرد و نتایج حاصل از آن نیز بررسی شده است. با بررسی رطوبت در تراز 850 هکتوپاسکال مشخص شد که رطوبت مورد نیاز این بارشها توسط فرود بادهای غربی از دریای عرب، خلیج عدن، دریای سرخ و دریای مدیترانه تأمین شده است.
بردارهایQ,وزش تاوایی,باد آزمینگرد,بندالی زوجی
https://esrj.sbu.ac.ir/article_95116.html
https://esrj.sbu.ac.ir/article_95116_b4e91d6618cd464cdc075f1a462574c0.pdf