TY - JOUR ID - 96703 TI - مدل رسوبی، دیاژنز و ژئوشیمی سازند سفید‌کوه (اسکیتین پسین) واقع در پنجره تکتونیکی آق‌دربند، شمال شرق ایران JO - پژوهشهای دانش زمین JA - ESRJ LA - fa SN - 2008-8299 AU - لیاقت, محسن AU - آدابی, محمدحسین AD - کارشناسی‌ارشد رسوب‌شناسی و سنگ‌شناسی رسوبی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی AD - استاد، دانشکده علوم‌ زمین، دانشگاه شهید بهشتی Y1 - 2018 PY - 2018 VL - 9 IS - 2 SP - 75 EP - 96 KW - آق‌دربند KW - دیاژنز KW - ژئوشیمی KW - سازند سفید‌کوه KW - مدل رسوبی DO - 10.29252/esrj.9.2.75 N2 - رسوب­گذاری کربنات­های کم­عمق در خلال تریاس پیشین در شمال شرق ایران (سازند سفید­کوه: در پنجره آق­دربند) شاخص است. این سازند به سن اسکیتین پسین در برش نمونه با ناپیوستگی بر روی سازند قره­قیطان واقع شده و به طور ناپیوسته نیز در راس با سازند نظر­کرده پوشیده می­شود. این سازند به منظور ارزیابی مدل رسوبی، کانی­شناسی اولیه کربناته و فرآیند­های دیاژنزی در برش­های کال فقیر (215 متر)، کال انگور (75 متر)، کال غالک (70 متر) و کال عنابه (30 متر) با استفاده از مطالعات پتروگرافی و آنالیز­های ژئوشیمیایی مورد بررسی قرار گرفت. مطالعات پتروگرافی منجر به تشخیص 12 ریز­رخساره که در چهار کمربند رخساره­ای: جزرومدی، لاگون و سد واقع در رمپ داخلی و ریز­رخساره­های دریای باز مربوط به رمپ میانی و خارجی، شد. فراوانی رسوبات جزرومدی همراه با رخساره ااییدی سدی و نبود سد بزرگ ریفی و رسوبات توربیداتی (calciturbidite) حاکی از رسوب­گذاری این سازند در یک سیستم رمپ هم­شیب کربناته می­باشد. فراوانی اجزاء اسکلتی و غیر اسکلتی از جنس آراگونیت همراه با سیمان آراگونیتی، اایید قالبی (oomold) و حضور دولومیت همراه با مقدار بالای عنصر استرانسیوم (Sr) اشاره به کانی­شناسی اولیه آراگونیت در کربنات­های سازند سفید­کوه در زمان تشکیل دارد. فرآیند­های دیاژنزی در این سازند شامل: سیمانی شدن، دولومیتی شدن، ددولومیتی شدن، میکریتی شدن، آشفتگی زیستی، هماتیتی شدن، فشردگی، انحلال، پر­شدگی رگه، فسفاتی شدن، پیریتی شدن و استیلولیتی شدن می­باشند. مهم­ترین فرآیند دیاژنزی در این سازند سیمانی شدن و دولومیتی شدن بوده که نهشته­های سازند سفید­کوه را تحت­تاثیر قرار داده­اند. مقادیر عناصر اصلی (Ca و Mg) و عناصر فرعی (Sr,Na Fe و Mn) (همچون مقادیر بالای Sr) نشان از رسوب­گذاری سازند سفید­کوه در محیط نیمه­حاره­ای کم­عمق بوده و آراگونیت مینرالوژی اولیه بوده است. تغییرات Sr/Ca حاکی از رخداد دگرسانی دیاژنز در سیستم بسته تا کاملا باز، با واکنش بالای آب/سنگ است که دولومیتی شدن، انحلال و سیمانی شدن در مطالعات پتروگرافی موید آن است.  UR - https://esrj.sbu.ac.ir/article_96703.html L1 - https://esrj.sbu.ac.ir/article_96703_fa5f7a5e598f547a6e844998477aef3e.pdf ER -