TY - JOUR ID - 97353 TI - ارزیابی مدل‌های مختلف داده‌کاوی برای پیش‌بینی نقشه حساسیت فرسایش آبکندی در حوزه آبخیز رباط ترک استان مرکزی JO - پژوهشهای دانش زمین JA - ESRJ LA - fa SN - 2008-8299 AU - جانی زاده, سعید AU - نوحه گر, احمد AU - آوند, محمدتقی AU - دولت کردستانی, مجتبی AD - گروه علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس تهران، تهران، ایران AD - گروه برنامه‌ریزی، مدیریت و آموزش محیط زیست، دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران، تهران، ایران AD - گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه جیرفت، جیرفت، ایران Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 11 IS - 2 SP - 35 EP - 50 KW - فرسایش آبکندی KW - مدل‌های داده‌کاوی KW - منحنی ROC KW - حوضه آبخیز رباط ترک DO - 10.52547/esrj.11.2.35 N2 - فرسایش آبکندی یکی از اشکال فرسایشی است که موجب هدر رفت مقدار زیادی خاک می­گردد. بنابرین از این فرسایش می­توان به ­عنوان یکی از علل اصلی تخریب زمین و محیط زیست نام برد. این تحقیق با هدف پهنه­بندی حساسیت فرسایش آبکندی با استفاده از مدل­های داده­کاوی، مدل خطی تعمیم یافته (GLM) و شبکه عصبی مصنوعی (ANN) در حوزه آبخیز رباط ترک انجام شد. مناطق دارای فرسایش آبکندی طی بازدیدهای میدانی شناسایی و تعداد 242 نقطه فرسایشی انتخاب گردید. 12 متغیر محیطی موثر در فرسایش آبکندی، نقشه رقومی ارتفاع، درجه شیب، جهت شیب، شکل شیب، شاخص همگرایی، فاصله از رودخانه، تراکم زهکشی، فاصله از جاده، سنگ­شناسی، کاربری اراضی، شاخص اختلاف پوشش گیاهی نرمال شده (NDVI) و نقشه هم باران به منظور مدل­سازی حساسیت فرسایش آبکندی مورد استفاده قرار گرفتند. به منظور ارزیابی و اعتبارسنجی مدل­های مورد استفاده از معیارهای ROC، TSS و Kappa استفاده شد. نتایج حاصل از ارزیابی مدل نشان داد که مدل­ GLM با مقدار ROC، Kappa و TSS به ترتیب 89/0، 7/0 و 7/0 و مدل ANN با ROC، Kappa و TSS به ترتیب 88/0، 7/0 و 7/0 کارایی خیلی خوبی در مدل­سازی مناطق حساس به فرسایش آبکندی دارند. همچنین بررسی کلی مدل­های مورد استفاده براساس شاخص­های ذکر شده نشان داد که مدل GLM دارای کارایی مناسب­تری نسبت به مدل ANN در منطقه مورد مطالعه دارد. نتایج حاصل از پهنه­بندی حساسیت فرسایش آبکندی در منطقه مورد مطالعه نشان داد که مناطق مرکزی حوزه دارای حساسیت خیلی زیاد و زیاد نسبت به فرسایش آبکندی می­باشد. UR - https://esrj.sbu.ac.ir/article_97353.html L1 - https://esrj.sbu.ac.ir/article_97353_ef1f40ac8075305c1dac62bcdee0f922.pdf ER -