TY - JOUR ID - 97428 TI - کانی‌زایی ‌مس‌ و طلا، سنگ‌نگاری و ژئوشیمی سنگ‌های‌آذرین ‌در تک‌تلار،‌ شمالغرب ‌زاهدان، استان سیستان و بلوچستان JO - پژوهشهای دانش زمین JA - ESRJ LA - fa SN - 2008-8299 AU - بومری, محمد AU - پیری, عاطفه AU - نهتانی‌فر, عبدالباسط AU - سلوکی, حمید رضا AD - گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 11 IS - 4 SP - 109 EP - 128 KW - پهنه جوش خورده‌ی سیستان KW - تک‌تلار KW - جایگاه تکتونیکی پسابرخوردی KW - سیستم‌های اپی‌ترمال- پورفیری KW - ماگماهای کالک-آلکالن و شوشونیتی DO - 10.52547/esrj.11.4.109 N2 - محدوده تک‌تلار از نظر زمین‌شناسی در پهنه جوش خورده‌ی سیستان واقع شده است. قدیمی‌ترین سنگ‌ها در محدوده مورد بررسی سنگ‌های فلیش-گونه همچون شیل، سیلتستون و ماسه‌سنگ ائوسن می‌باشند که مورد نفوذ استوک‌های دیوریت پورفیری وگرانودیوریت پورفیری و دایک‌های گرانودیوریتی الیگوسن واقع شده است. سنگ‌-های آذرین از لحاظ ژئوشیمیایی دارای ترکیب دیوریت تا گرانودیوریت و متعلق به ماگماهای کالک آلکالن و شوشونیتی و جایگاه‌های مرتبط به کمان هستند. نمودار عنکبوتی عناصر جزئی و کمیاب خاکی که به ترتیب نسبت به مورب و کندریت به هنجار شدند نشان می‌دهند کهREE  و LILE غنی شدگی ولی عناصری از HES تهی شدگی دارند. غنی شدگیLREE  و LILE، وجود آنومالی‌های منفی Ba،Ti  وZr  و آنومالی‌های مثبتCe ، Rb، Sm و Th حاکی از شکل‌گیری نمونه‌های مورد مطالعه در محیطی مرتبط با کمان آتشفشانی است. استوک-های و سنگ‌های میزبان آنها در محدوده مورد مطالعه به شدت دگرسان شده می‌باشند. انواع دگرسانی‌ها شامل دگرسانی پتاسیک، فیلیک، تورمالینی، آرژیلیک، سیلیسی و پروپیلیتیک هستند. در مناطق دگرسانی، کانی‌زایی به صورت پراکنده، استوک‌ورک‌های کوارتز و رگه‌های سیلیسی رخ داده است. کانی‌زایی در محدوده تک‌تلار بر حسب نوع، شدت و منطقه‌بندی دگرسانی‌ها و سبک کانی‌زایی و همراهی با سنگ‌های آذرین نیمه نفوذی کالک آلکالن با بافت پورفیری، از نوع اپی‌ترمال- پورفیری کم عیار است. کانی‌زایی رگه‌ای اپی‌ترمال به صورت رگه‌های مس، سرب و طلا و تلسکوپی در حاشیه محدوده پورفیری رخ داده است. در محدوده مورد مطالعه سولفیدهای هیپوژن پیریت و کالکوپیریت و کانی‌های سوپرژن مالاکیت، آزوریت و هیدرواکسیدهای می‌باشند. UR - https://esrj.sbu.ac.ir/article_97428.html L1 - https://esrj.sbu.ac.ir/article_97428_5af37e0c80c5b98d630dc085c9e37a5f.pdf ER -