تأثیر نوسانات تراز آب دریای خزر بر تغییرات مکانی خطوط ساحلی منطقه شهری نور و رویان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور، نور، ایران

چکیده

پایش روند تغییرات خط ساحلی و تحلیل میزان تغییرات مکانی آن در منطقه شهری نور و رویان، براساس داده‌های آماری بلند مدت نوسانات تراز دریای خزر در ایستگاه‌های ترازسنجی بندر انزلی و نوشهر و تصاویر ماهواره‌ای متناظر انجام شده است. بررسی داده‌های ترازسنجی نشان داد که پایین‌ترین و بالاترین تراز به‌ترتیب در سال‌های 1356 (5/28- متر) و 1372 (24/25- متر) ثبت شده است. با توجه به آخرین داده‌های تراز آب، مقدار آن در آبان ماه سال 1398 به پایین‌ترین سطح خود طی سه ده اخیر رسیده است (31/27- متر). به‌منظور استخراج خطوط ساحلی متناظر با سه تراز فوق‌الذکر، تصاویر ماهواره‌ای و روش‌های فیلترگذاری و آستانه هیستوگرام به ‌کار برده شد. تنها منبع تصویر ماهواره‌ای برای استخراج خط ساحل سال 1356 به‌عنوان پایین‌ترین تراز، تصویر ماهواره Landsat سنجنده MSS است. تصویر سنجنده TM ماهواره Landsat برای استخراج خط ساحل تیر ماه 1374 و تصویر ماهواره Sentinel-2 هم برای استخراج خط ساحل آبان 1398 استفاده شد. الگوی جابجایی خطوط ساحلی متناظر با ترازهای تاریخی ثبت شده از نوسانات آب دریای خزر نشان داد که اثر نوسانات تراز طی سال‌های 1356 تا 1398 به‌خوبی در تغییر موقعیت مکانی خط ساحل منطقه مطالعاتی انعکاس یافته است. 214 هکتار از اراضی ساحلی شهرهای نور و رویان بر اثر بالا آمدن تراز آب دریا از سال 1356 تا 1374 در طول حدود 14 کیلومتر نوار ساحلی زیر آب رفته است. پس از بالاآمدگی آب دریا و فرسایش اراضی ساحلی، از سال 1374 تاکنون، 7/65 هکتار بر محدوده اراضی ساحلی (اراضی مستحدث) اضافه شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effect of Caspian Sea water level fluctuation on the shoreline spatial changes in Nour and Royan urban areas

نویسندگان [English]

  • Alireza Shojaei Noori
  • Gholamreza Janbazghobadi
  • Sadrodin Motevalli
Department of Geography, Faculty of Human Sciences, Islamic Azad University of Nour, Nour, Iran
چکیده [English]

Introduction
Coastal areas are constantly changing physically and ecologically, depending on natural and human factors. The natural causes of coastline changes are assessed in three ways: short-term changes including the effects of up and down currents, long-term changes including climate change, periodic storms and waves, and accidental changes including sudden natural events. These changes affect the coastline and coastal areas and consequently have a negative impact on human life, human activities and maritime communications. Thus, monitoring the coastal area is important for sustainable development and environmental protection. In this regard, to monitor the coastal area, extracting the coastline at different times is essential. The shoreline is one of the most important linear features on the earth's surface that shows the dynamic nature. The progressive of Caspian Sea water during the years 1978 to 1996, which led to a rise in sea level of more than 2 meters, caused great and serious damage to various land uses (including industrial, official, commercial, residential, agricultural land uses and natural resources) and had a special effect on the coats biological resources and ecosystems. On the other hand, in recent year, the water level of Caspian Sea had decreased and it is regressing. The gradual decrease of Caspian Sea level can change the coastline in some parts of the coastal areas, especially in Golestan province and endanger various species of aquatic organisms and plants, and maritime transport industry as well as water quality. Due to the sensitivity and fragility of the coasts against erosion and pollution, the coast management needs an efficient and integrated management system to enable sustainable development in such areas.
Materials and methods
Because the dynamic nature, Noor Township coastal area is exposed to erosion and permanent variability due to river, wind, tectonic, wave and tidal processes. The sea water progressive and regressive in study area causes the destruction of coastal facilities and tourism places. Monitoring the trend of shoreline changes and analyzing the extent of its spatial changes in the urban area of Nour and Royan was done based on long-term statistical data of sea level fluctuations (1840 to 2019) in the tide gauge stations of Bandar Anzali and Nowshahr and corresponding satellite images. According to the shoreline extraction selected times in this study, the satellite images of Landsat MSS 1977, Landsat TM 1995 and Sentinel-2 2019 were used to detection the lowest and highest water level shorelines.
Results and discussion
The effect of Caspian Sea water level fluctuation during 1977 to 2019 is well reflected in the changing location of Nour and Royan shorelines. The shoreline of 1977, corresponding to the lowest recorded water level, is in a regressive position compared to the later periods shorelines and current conditions. After mentioned year and with the rising sea level, the position of the shoreline has progressed to land, which in 1995 reached its maximum progress. Investigation of the amount of submerged coastal lands in 14 km of the Nour and Royan coastal strip due to the rising Caspian Sea water level illustrates that 214 hectares of these lands have been submerged. After this water rising and coastal lands erosion, from 1955 until now (except for the period of 2001-2006) Caspian Sea water level has been rising. The water level falling has affected the 2019 shoreline location (as an indicator for the last three decades’ lowest sea level) and caused its regressive from the land. Following the shoreline progressive in the same 14 km coastline strip of Nour and Royan, 65.7 hectares have been added to the coastal land area (land reclamation).
Conclusion
According to the latest water level recorded from Caspian Sea level, the sea level has reached its lowest amount in November 2019 during 1976 to 2019 which is equal to -27.31 m. Investigation of long-term Caspian Sea water level fluctuation during 1992-2019 signed that the sea level has dropped at a rate of 12.5 cm per year, which reached from -25.78 m in October 1972 to -27.31 m in November 2019; this shows a drop of 1.44 meters during these years. Generally, changes in Caspian Sea water level occur rapidly and dramatically which is also confirmed by morphological and sedimentological evidence has taken place in this sea.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sea level fluctuation
  • Shoreline
  • Satellite images
  • Nour and Royan cities
-آزموده اردلان، ع. و جعفری، ع.، 1386. بررسی روند سیزده ساله تغییرات سطح آب دریای خزر از راه ارتفاع‌سنجی ماهواره‌ای، فیزیک زمین و فضا، شماره 33(1)، ص 21-30.
-رنجبر، م.، 1388. نوسان سطح آب دریای خزر و تأثیر آن در شکل‌گیری لندفرم‌های ناشی از دینامیک دریا و رودخانه‌ها (مطالعه موردی شهرستان تالش)، فصل‌نامه جغرافیایی سرزمین، شماره 6(3)، ص 119-134.
-شریفی‌کیا، م.، شایان، س. و ولی، م.، 1396. تعیین تغییرات دینامیک خط ساحل بخش شرقی دریای خزر به کمک داده‌های چند زمانه/ چند سنجده‌ای، برنامه‌ریزی و آمایش فضا، شماره 21، ص 122-139.
-عابدی سماکوش، م.، فرزان، ف.، دوستی، م. و هنرور، ا.، 1397. شناسایی عوامل جذب کننده و بازدارنده در توسعه گردشگری ساحلی (مطالعه موردی: گردشگران ورزشی فعال سفر کننده به مناطق ساحلی دریای خزر)، آموزش علوم دریایی، شماره 13، ص 96-108.
-عابدینی، ا.، ساکت حسنلویی، م. و اظهری، ع.، 1399. توسعه گردشگری طبیعی (ساحلی) با رهیافت تقویت پایداری منظر طبیعی مطالعه موردی: محدوده سد حسنلو نقده، برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، شماره 9(1)، ص 107-122.
-قانقرمه، ع.، 1389. نوسانات آب دریای خزر (سال آبی 1387-1388) و عوامل محیطی مؤثر بر آن، گزارش طرح تحقیقاتی، مرکز ملی مطالعات دریای خزر، 96 ص.
-نجفی دیسفانی، م.، 1377. پردازش کامپیوتری تصاویر سنجش از دور (ترجمه)، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، تهران، 445 ص.
-وردی‌پسندی، ز.، 1398. فرصت‌ها و چالش‌ها در گردشگری ساحلی (مطالعه موردی: غرب مازندران)، پژوهش‌های گردشگری و توسعه پایدار، شماره 2(2)، ص 17-22.
-یوسفی روشن، م.ر. و کردوانی، پ.، 1392. نوسان سطح آب و کارایی حریم دریای خزر (خط ساحلی محدوده شهرستان بابلسر)، پژوهش‌های دانش زمین، شماره پیاپی 14، ص 1-16.
 
 
 
-Alesheikh, A.A., Ghorbanali, A. and Nouri, N., 2007. Coastline change detection using remote sensing. Int. J. Science Technology, v. 4(1), p. 61-66.
-Bayram, B., Bayraktar, H., Helvaci, C. and Acar, U., 2004. Coastline change detection using CORONA, SPOT and IRS 1D images. XXth Congress Int. Soc. Photogram. Remote Sens., Commission VII, WG VII/3, p. 437-441.
-Brezgunov, V.S., Nechaev, V.V. and Yakimova, T.V., 1987. Studying Water Exchange in the Northern Caspian Sea Based on the Distribution of the Oxygen Isotopic Composition of Water, Vodn. Resur., v. 1, p. 155-161.
-Deng, J.S., Wang, K., Deng, Y.H. and Qi, G.J., 2008. PCA based land-use change detection and analysis using multi temporal and multi sensor satellite data. International Journal of Remote Sensing, v. 29(16), p. 4823-4838.
-Doygun, H., Berberolu, S. and Alphan, H., 2003. The Determination of Land Use Changes by Using Remote Sensing in Burnaz Coastal Dunes, Hatay. Ekoloji, v. 12(48), p. 4-9.
-Duran, Z., Musaoglu, N. and Seker, Z.D., 2006. Evaluating urban land use change in historical peninsula, Istanbul, by using GIS and Remote Sensing. Fresenius Environ. Bull, v. 15(8a), p. 806-810.
-Firoozfar, A., Bromhead, E.D., Dykes, A.P. and Lashteh Neshaei, M.A., 2012. Southern Caspian Sea coasts, morphology, sediment characteristics, and sea level change. Proceedings of the Annual International Conference on Soils, Sediments, Water and Energy, v. 17, p. 123-150.
-Jarratt, D. and Davies, N.J., 2020. Planning for climate change impacts: coastal tourism destination resilience policies. Tourism Planning and Development, v. 17(4), p. 423-4440.
-Kakroodi, A.A., Krooneberg, S.B., Hoogendoorn, R.M., Mohaammad khani, H., Yamani, M. and Ghassemi, R., 2012. Rapid holocen sea level changes along the Iranian Caspian coast. Journal of Quaternary International, v. 263, p. 93-103.
-Karaburun, A. and Demirci, A., 2009. The Changing Risks of Agricultural Activities on Water Resources in Rapidly Urbanized Areas: Agricultural Land Cover Change in Istanbul between 1987 and 2007. Fresenius Environmental Bull, v. 18(11a), p. 2181-2191.
-Kosarev, A.N. and Tuzhilkin V.S., 1997. Climatic annual cycle of the Caspian Sea thermohaline structure variability. Water Resources, v. 2, p. 104-112.
-Kroonenberg, S.B., Kasimov, N.S. and Lychagin, M., 2008. The Caspian Sea, a natural laboratory for sea-level change. Geography, v. 12, p. 22-37.
-Krueger, P.C., Goncalves, R., Krueger, T. and Leonardo Xavier, E., 2008. Mapping and detection of changes for shoreline using a spatiotemporal CGIS (Coastal Geographic Information System), Alumni Experten seminar “Naturkatastrophen – Katastrophenmanagement und – prävention” Santiago de Chile, 30.03.2008 - 02.0.4.2008.
-Lithgowac, D., Martínezb, M.L., Gallego-Fernández, J.B., Silva, R. and Ramírez-Vargasc, D.L., 2019. Exploring the co-occurrence between coastal squeeze and coastal tourism in a changing climate and its consequences. Tourism Management, v. 74, p. 43-54.
-Maktav, D. and Erbek, F.S., 2005. Analysis of urban growth using multi-temporal satellite data in Istanbul, Turkey'. International  Journal of Remote Sensing, v. 26(4), p. 797-810.
-Nidhinarangkoon, P., Ritphring, S. and Udo, K., 2020. Impact of sea level rise on tourism carrying capacity in Thailand. Marine Science and Engineering, v. 104(8), p. 1-10.
-Richards, J. and Jia, X., 1998. Remote sensing digital image analysis. Berlin, Third edition. Pub. Springer, 331 p.
-Rychagov, G.I., Leont'ev, O.K., Nikiforov, L.G., Lukashov, A.A., Ignatov, E.I. and Bolysov, S.I., 1984. Special Geomorphological Training Practical in Dagestan. Moscow University Ed., 132 p.
-Tağil, S. and Cϋrebal, I., 2005. Remote Sensing and GIS Monitoring of Coastline Change in Altınova Coast. Fırat University Social Science Journal, v. 15(2), p. 51-68.
-Tai-Wen, H., Tsung-Yi, L. and I-Fan, T., 2007. Human Impact on Coastal Erosion in Taiwan, Florida. Journal of Coastal Researches, West Palm Beach, v. 4(23), p. 961-973.