TY - JOUR ID - 97206 TI - پایش ویژگی خشک‌سالی‌های هواشناسی-آب‌شناسی در منطقه هشتگرد و بررسی نقش خشک‌سالی هواشناسی بر تراز آب زیرزمینی JO - پژوهشهای دانش زمین JA - ESRJ LA - fa SN - 2008-8299 AU - ملائی پاپکیاده, مصطفی AU - خسروجردی, امیر AU - صدقی, حسین AU - بابازاده, حسین AD - گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده علوم کشاورزی و صنایع غذایی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 10 IS - 4 SP - 35 EP - 53 KW - دشت هشتگرد KW - شاخص خشک‌سالی آب زیرزمینی KW - شاخص خشک‌سالی هواشناسی KW - ضریب همبستگی پیرسون KW - مشخصه‌های خشک‌سالی DO - 10.52547/esrj.10.4.35 N2 - خشک‌سالی، پدیده مخرب طبیعی است که طی سال‌های اخیر به‌ دلیل کاهش نزولات جوی، در اکثر مناطق ایران رخ داده است. منطقه هشتگرد، به‌ سبب نرخ روزافزون رشد جمعیت و صنایع، با کمبود منابع آب مواجه است که می‎تواند به ‌سبب کاهش تغذیه و یا افزایش برداشت‌ها باشد. در این تحقیق، با استفاده از شاخص خشک‌سالی استاندارد شده سطح آب زیرزمینی (SGLI) و شاخص اکتشاف خشک‌سالی (RDI)، وضعیت خشک‌سالی‌ها در دشت هشتگرد تحلیل گردید. سپس به‌منظور بررسی تأثیر خشک‌سالی هیدرولوژیکی بر منابع آب زیرزمینی، رابطه تراز ایستابی با شاخصِ RDI (در ایستگاه سینوپتیک قزوین) تحلیل شد. نتایج نشان داد که برای اکثر چاه‌های مورد مطالعه، همبستگی بین دو عامل فوق (در سطح احتمال 95 درصد) بسیار بالا نیست و عوامل دیگری بر میزان تراز ایستابی تأثیرگذار هستند. رابطه وایازی خطی مابین تراز متوسط سطح ایستایی و RDI بیانگر آن است که درصدی از واریانس تراز متوسط سطح ایستابی (47 درصد)، تحت­تأثیر خشک‌سالی می‌باشد. بخش بزرگ‌تری از این واریانس (53 درصد) متأثر از سایر عوامل (به‌ویژه بهره‌برداری بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی) بوده که نمونه آن در چاه نمک آلان مشاهده شد. بنابراین نتیجه شد که پایین بودن مقدار همبستگی بین شاخص‌های نامبرده در برخی از چاه‌ها، می‌تواند مؤید این موضوع باشد که وضعیت خشک‌سالی منابع زیرزمینی در این محدوده از دشت، فقط متأثر از خشک‌سالی هواشناسی نیست و می‌توان اثرات این عوامل را نیز مورد بررسی قرار داد. مهم‌ترین این عوامل برداشت‌ها از منابع آب زیرزمینی و ساختار زمین‌شناسی مسیر تغذیه تا محل قرارگیری چاه مورد مطالعه می‌باشد.  UR - https://esrj.sbu.ac.ir/article_97206.html L1 - https://esrj.sbu.ac.ir/article_97206_ecb3117eef79a3aede1ec597e072a39d.pdf ER -