اهمیت حیاتی انرژی در رشد و شکوفایی اقتصاد ملی و بین المللی باعث شده تا نفت به عنوان یکی از عناصر اصلی سیاست جهانی مورد توجه قدرتهای بزرگ قرار گیرد. پس از جنگ جهانی اول نفت از نقطه نظر اقتصادی و سیاسی اهمیت ویژه ای در سیاست جهانی پیدا کرده است. به گونه ای که پس از آن هر یک از قدرتهای جهانی به نوبه خود برای تصاحب این منبع بسیار مهم به عملیات نظامی در مناطق نفت خیز پرداخته اند. تفکرات نظامی-استراتژیک ایالات متحده در بعد از جنگ جهانی دوم دچار تحولات بنیادی شد. به گونه ای که آمریکا برای تسلط بر مناطق دارای نفت به کنترل و حضور نظامی در این مناطق پرداخت. در این میان موقعیت ویژه خلیج فارس از نظر دارا بودن ذخایر غنی نفت و گاز توجه جهان را به شدت به این منطقه معطوف داشته است. آمار و ارقام حاکی از این است، که بخش قابل توجهی از ذخایر نفت و گاز دنیا در منطقه خلیج فارس قرار دارد. به عبارت دیگر (حدود دو سوم ذخایر نفت دنیا و یک چهارم از ذخایر گاز جهان ). با توجه به میزان ذخایر عظیم نفتی که بیش از 60 درصد منابع نفتی جهان را تشکیل می دهد، می توان به اهمیت و جایگاه خلیج فارس برای قدرتهای بزرگ پی برد. همزمان با رشد سریع اقتصادی آمریکا عطش شرکتهای این کشور برای حضور در بازارهای نفتی خلیج فارس بیشتر شد. جنگ جهانی دوم این موقعیت را برای آمریکا فراهم ساخت، که با حضور خود در خلیج فارس بر منابع انرژی این منطقه تسلط داشته باشد. در این مقاله به طرح دکترین ترومن، نیکسون، کارتر و ریگان پرداخته شده است، که هر کدام از این دکترین ها با اولویت قرار دادن منابع انرژی خواهان حضور مستقیم نظامی در خلیج فارس برای کنترل منابع نفتی این منطقه بوده اند. چنین به نظر می رسد، که عدم وابستگی ایالات متحده به نفت خلیج فارس بیش از هر زمان دیگر بعید می باشد و تضمین امنیت انرژی آمریکا کاری بس دشوار است. برخی از اقتصاددانان بر این باورند، که بازار جهانی نفت حتی اگر وابستگی به نفت خلیج فارس را هم بتوان کاهش داد، مصرف کنندگان آمریکایی از عواقب و آثار تکان های شدید قیمت های نفت که منشأ آن در خاورمیانه است، مصون نخواهند بود.
- آقایی، س. د.، 1384. نقش و جایگاه شورای امنیت در نظم نوین جهانی، چاپ دوم، انتشارات نسل نیکان، تهران، 197 ص.
-الهی، ه.، 1387. خلیج فارس و مسائل آن، چاپ سوم، انتشارات قومس، تهران، 96 ص.
- اطاعت، ج.، 1385. ژئوپولیتیک و سیاست خارجی ایران، چاپ اول، نشرانتخاب، تهران، 166 ص.
- اسدی، ب.، 1371. علائق و استراتژی ابرقدرتها در خلیج فارس، چاپ دوم، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، تهران، 92 ص.
- تائب، س.، 1376. قانون داماتو :ایران یا اروپا، مجله سیاست خارجه، شماره1، ص 34-48.
-چمنکار، م. ج.، 1379. پهلوی دوم و عملیات در ظفار، فصلنامه تاریخ معاصرایران, شماره 13 و 14، ص 210-224.
- سیاوش پور، ع.،1370. استراتژی غرب در خلیج فارس، چاپ اول، انتشارات کمال علم، تهران، 64 ص.
-سیف زاده، س. ح.، 1386. مبانی و مدلهای تصمیم گیری در سیاست خارجی، چاپ چهارم، دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی، تهران، 140 ص.
-عطارزاده، م.، 1378. امنیت جهانی: از نظریه تا واقعیت، اطلاعات سیاسی و اقتصادی، 168 ص.
-قوام، ع.، 1388. اصول سیاست خارجی و سیاست بین الملل، چاپ پنجم، انتشارات سمت، تهران، 260 ص.
-میرترابی، س.، 1384. مسائل نفت ایران، چاپ سوم، انتشارات قومس، تهران، 190 ص.
-یزدانی، ع.، 1387. نفت ابزار قدرت در سده بیست و یکم: آمریکا و نفت خلیج فارس، اطلاعات سیاسی و اقتصادی، شماره 223 و 224، ص 84-101.
-Bowman, B., 2008. After Iraq: Future U.S. Military Posture in the middle east, The Washington Quarterly, v.32, p 81-102.
- Brezinski, Z., 1992. The cold war and its aftermath, Foreign affairs, v.71, p. 25-36.
-Harvey, D., 2003.The New Imperialism, oxford, Uk, 122 p.
- Freedman, A., 1993. The Gulf Conflict 1990–91: Diplomacy and War in the New World Order, Faber and Faber. Berlin, 76 p.
- Fesharaki, F., 1999. Oil import dependence from the region could reach 90 per cent by 2010 Energy and Asian Security Nexus., Journal of International Affairs, V.53, p. 138-150.
- Jhonson, R., 1989. The Persian gulf in u.s strategy askeptical view ,International security, New York ,v. l94, p. 111-122.
-Karl, T., 1997. The Paradox of Plenty: Oil Booms, Venezuela, and other Petro-states, University of California Press, Berkeley, 182 p.
- Le feber, T., 1972. American, Russia and the cold war, 1945-1971, wiley, New York, 155 p.
-Lenczowski, G., 1975. The middle east: politics and the energy crisis, American enterprise institute for public policy research, washington d.c, 62 p.
-Morse, E., 2004. Fightinfor oil, the national interest, sumeer availeble at: www, Findaticles, comp12.
- Rustum, A., 1987. Oil and power: Political dynamicsin the middle east ,dalgrave macmillan.
-Rutledge, I., 2005. Addicted to oil Americans relentless drive for energy security, Tauris and co ltd, New York, 225 p.
-Ross, M. L., 2001. Does Oil Hinder Democracy, World Politics, V. 52, p. 243-256.
-Sick, G., 2001. Security in the Persian gulf: origins, obstacles, Palgrave, New York, 120 p.
- www.bp.com., 2013. Bp statiscal review of world energy.
- www.eia.gov., 2013. International energy outlook.
)