بررسی ریخت‌شناسی بلورهای زیرکن‌ گرانیت‌گنایسی‌ آبادچی، شمال دریاچه سد زاینده‌رود

نوع مقاله : علمی -پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد پترولوژی، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد

2 دانشیار گروه پترولوژی، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد

3 استاد گروه پترولوژی، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد

چکیده

گرانیت­گنایسی­ آبادچی به صورت توده کوچک دگرشکل و دگرگون شده در شمال دریاچه سد زاینده­رود و در شمال شهرکرد در پهنه ساختاری سنندج- سیرجان واقع شده است. ترکیب کانی‌شناسی این توده شامل کوارتز، پلاژیوکلاز، فلدسپات پتاسیم، بیوتیت، آمفیبول و موسکویت به عنوان کانی‌های اصلی و زیرکن، اسفن و آلانیت به عنوان کانی­های فرعی می­باشند. بر مبنای تقسیم­بندی نوع شکل، بلورهای زیرکن این توده گرانیت گنایسی غالباً در گستره­ P2 قرار می­گیرند. ریخت­شناسی بلور­های زیرکن در این سنگ­ها نشان­دهنده یک منشاء غالباً گوشته­ای و اندکی پوسته­ای برای ماگمای مادر آنها است. براساس شکل بلور زیرکن (به عنوان یک ژئوترمومتر)، درجه حرارت تشکیل این بلورهای زیرکن در حدود 750 تا 800 درجه سانتی­گراد می­باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Morphological study of zircon crystals from gneissic granite of Abadchi, North of Zayandeh-Rud dam

نویسندگان [English]

  • Fariba Riyahi Samani 1
  • Nahid Shabanian 2
  • Alireza Davoudian 3
1 M.Sc in Petrology, Faculty of Natural Resources and Earth Sciences, Shahrekord University
2 Associate Professor, Department of Petrology, Faculty of Natural Resources and Earth Sciences, Shahrekord University
3 Professor, Department of Petrology, Faculty of Natural Resources and Earth Sciences, Shahre Kord University
چکیده [English]

Small gneissic granite body of Abadchi is a deformed, folded and metamorphosed granitoid which occurred in North of the lack of Zayandeh-Rud dam, as a part of Sanandaj-Sirjan Zone. The mineralogical composition contains quartz, plagioclase, K-feldspar, biotite, amphibole and muscovite as main minerals, as well as zircon, titanite and allanite as accessory minerals. Zircon typology of the gneissic granite body mostly introduces the fields P2. The morphology of zircon grains represents a slightly crust to mantle origin for protolith magma of the gneissic granite. According to the zircon morphology, as geothermometer, the crystallization temperature of the zircon crystals is about 750 -800 ° C.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Abadchi
  • Zircon morphology
  • Sanandaj-Sirjan Zone
  • Zayandeh-Rud dam
  • A-type Granite

مراجع

  1. -ریاحی، س.ف.، شبانیان، ب.ن.، داودیان، د.ع. و منصوری، م.، a1394. بررسی شواهد دگرشکلی دینامیک در متاگرانیتوئیدهای روستای آبادچی، نوزدهمین همایش انجمن زمین‌شناسی ایران و نهمین همایش ملی زمین‌شناسی دانشگاه پیام‌نور، تهران.
  2. -ریاحی، س.ف.، شبانیان، ب.ن.، داودیان، د.ع. و منصوری، م.،b 1394. تاثیر دگرشکلی دینامیک بر بلور کوارتز به همراه متاسوماتیسم سدیم در متاگرانیت چین‌خورده آبادچی، سی و چهارمین گردهمایی و دومین کنگره بین‌المللی تخصصی علوم زمین، تهران.
  3. -ریاحی، س.ف.، شبانیان، ب.ن. و داودیان، د.ع.، 1397. ژئوشیمی و محیط زمین ساختی گرانیت گنایس‌های آبادچی، شمال شهرکرد، مجله بلور شناسی و کانی شناسی ایران، سال 26، شماره 1، ص 195-207.
  4.  
  5.  
  6. -Belousova, E.A., Griffin, W.L. and O’Reilly, S.Y., 2006. Zircon crystal morphology, trace element signatures and Hf isotope composition as a tool for petrogenetic modeling: examples from eastern Australian granitoids, Journal Petrology, v. 47, p. 329–353.
  7. -Benisek, A. and Finger, F., 1993. Factors controlling the development of prism faces ingranite zircons: a microprobe study, Contribution to Mineralogy and Petrology, v. 114, p. 441–451.
  8. -Corfu, F., Hanchar, J.M., Hoskin, P.W.O. and Kinny, P., 2003. Atlas of zircon textures, In: Hanchar J.M. and Hoskin P.W.O. (eds.), Zircon, Reviews in Mineralogy and Geochemistry, Mineralogical Society of America, p. 468-500.
  9. -Davoudian, A., Genser, J., Dachs, E. and Shabanian, N., 2008. Petrology of eclogites from north of Shahrekord, Sanandaj-Sirjan Zone, Iran. Mineralogy and Petrology, v. 92, p. 393-413.
  10. -Davoudian, A.R., Genser, J., Neubauer, F. and Shabanian, N., 2016. 40Ar/39Ar mineral ages of eclogites from North Shahrekord in the Sanandaj–Sirjan Zone, Iran: Implications for the tectonic evolution of Zagros orogeny, Gondwana Research, v. 37, p. 216-240.
  11. -Deer, W., Howie, R.A. and Zussman, J., 1966. An introduction to the rock forming minerals, Longman, London, 549 p.
  12. -Deer, W.A., Howie, A. and Zussman, J., 1991. An Introduction to the Rock-forming Min-erals, Longman, London, 528 p.
  13. -Eby, G.N., 1992. Chemical subdivision of the A-type granitoids: petrogenetic and tectonic implications Geology, v. 20, p. 641-644.
  14. -Finger, F., Friedl, G. and Haunschmid, B., 1991. Wall-rock derived zircon xenocrysts as important indicator minerals of magma contamination in the Freistadt granodiorite pluton, northern Austrian Geology Carpath, v. 42 (2), p. 67–75.
  15. -Finger, F., Haunschmid, B., Schermaier, A. and Quadt, A., 1992. Is zicon morphology indicative of a mantle or crustal origin of a granite? Comparison of Pupin indices with Sr and Nd isotop data of 26 Austrian granites, Mitteilungen der Österreichischen Mineralogischen Gesellschaft, v. 137, p. 135–137.
  16. -Frost, B.R., Barnes, C.G., Collins, W.J., Arculus, R.J., Ellis, D.J. and Frost, C.D., 2001. A geochemical classification for granitic rocks, Journal of petrology, v. 42, p. 2033-2048.
  17. -Frasl, G., 1963. Die mikroskopische Untersuchung der akzessorischen Zirkone alsRoutinearbeit des Kristallingeologen, Jb. Geology B.-A. (Wien), v. 106, p. 405–428.
  18. -Griffin, W.L., Wang, X., Jackson, S.E., Pearson, N.J., O’Reilly, S.Y., Xu, X. and Zhou, X., 2002. Zircon chemistry and magma genesis, SE China: in situ analysis of Hf isotopes, Pingtan and Tonglu igneous complexes, Lithos, v. 61, p. 237–282.
  19. -Hoppe, G., 1963. Die Verwendbarkeit morphologischer Erscheinungen an akzes-sorischen Zirkone für petrogenetische Auswertungen, Abhandlungen der Königlichen Akademie der Wissenschaften zu Berlin, v.1, p. 1–131.
  20. -Janousek, V., 2006. Saturnin, R Language script for application of accessory-mineralsaturation models in igneous geochemistry, Geological Carpathica, v. 57, p. 131-142.
  21. -Kemp, A.I.S., Whitehouse, M.J., Hawkesworth, C.J. and Alarcon, M.K., 2005. A zircon U-Pb study of metaluminous (I-type) granites of the Lachlan Fold Belt, southeastern Australia: Implications for the high/low temperature classification and magma differentiation processes, Contribion of Mineralogy and Petrology, v. 150, p. 230-249.
  22. -Köksal, S., Göncüoglu, M., Toksoy-Köksal, F., Möller, A. and Kemnitz, H., 2008. Zircon typologies and internal structures as petrogenetic indicators in con-trasting granitoids types from central Anatolia, Turkey, Mineralogy Petrology, v. 93, p.185–211.
  23. -Kovaleva, E., Austrheim, H. and Klötzli, U., 2016. Interpretation of zircon corona textures from metapelitic granulites of Ivrea-Verbano Zone, Northern Italy: Two-stage decomposition of Fe-Ti oxides, journal Solid Earth Discuss, doi:10.5194/se-2016-164, 2016.
  24. -Martins, H.C.B., Simo˜es, P.P. and Abreu, J., 2014. Zircon crystal morphology and internal structures as a tool for constraining magma sources: Examples from northern Portugal Variscan biotite-rich granite plutons, Comptes Rendus Geoscience, v. 346, p. 233–243.
  25. -Poldervaart, A., 1955. Zircons in rocks, 1: Sedimentary rocks, Am, Journal of Science, v. 253, p. 433–461.
  26. -Poldervaart, A., 1956. Zircons in rocks, 2: Igneous rocks. Am, Journal of Science, v. 254, p. 521–554.
  27. -Pupin, J.P. and Turco, G., 1972. Application des donnees morphologiques du zircon accessoire en petrologie endogene, CR Aead. Science Paris, v. 275[D], p. 799–802.
  28. -Pupin, J.P., 1980. Zircon and granite petrology, Contributions to Mineralogy Petrology, v. 73, p. 207–220.
  29. -Pupin, J.P., 1985. Magmatic zoning of Hercynian granitoids in France based on zircon typology, Schweiz, Mineralogy Petrogr, Mitt, v. 65, p. 29–56.
  30. -Schermaier, A., Haunschmid, B., Schubert, G., Frasl, G. and Finger, F., 1992. Diskri-minierung von S-type und I-type Graniten auf der Basis zirkontypologischer Untersuchungen, Frankfurter Geowiss, Arb, Serie A Geologie-Paläontologie, v. 11, p. 149–153.
  31. -Siebel, W., Thiel, M. and Chen, F., 2006. Zircon geochronology and compositional recordof late to post-kinematic granitoids associated with the Bavarian Pfahl zone (Bavarian Forest), Mineralogy Petrology, v. 86, p. 45–62.
  32. -Sturm, R., 1999. Longitudinal and cross section of zircon: a new method for theinvestigation of morphological evolutional trends, Schweiz, Mineralogy petrogenesis, Mitt, v. 79, p. 309–316.
  33. -Sturm, R. and Steyrer, H.P., 2003. Use of accessory zircon for the quantification of volume changes in ductile shear zones cutting plutonic rocks, Chemie Erde, v. 63, p. 31–54.
  34. -Sturm, R., 2010. Morphology and growth trends of accessory zircons from various granitoids of the south-western Bohemian Massif (Moldanubicum, Austria), Chemie Erde, v. 70, p. 185–196.
  35. -Vry, J., Compston, W. and Cartwright, I., 1996. Shrimp II dating of zircons and monazites: reassessing the timing of high-grade metamorphism and fluid flow in the Reynolds Range, northern Arunta Block, Australian Journal of metamorphic Geology, v. 14, p. 335-350.
  36. -Wang, X., Griffin, W.L., O’Reilly, S.Y., Zhou, X.M., Xu, X.S., Jackson, S.E. and Pearson, N.J., 2002. Morphology and geochemistry of zircons from late Mesozoic igneous complexes in coastal SE China: implications for petrogenesis, Min Mag, v. 66, p. 235–251.
  37. -Watson, E.B. and Harrison, T.M., 1983. Zircon saturation revisited: temperature and composition effects in a variety of crustal magma types, Earth and Planetary Science Letters, v. 64, p. 295-304.
  38. -Whitney, D.L. and Evans, B.W., 2010. Abbreviations for names of rock-forming minerals, American Mineralogist, v. 95, p. 185–187.
پژوهشهای دانش زمین
دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 38
پژوهشی
خرداد 1398
صفحه 134-147

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار