کاربرد نتایج آزمایش نفوذسنج دینامیکی در پهنه‌بندی نوع زمین شهر قم

نوع مقاله : علمی -پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زمین‌شناسی مهندسی، دانشکده علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه قم، قم، ایران

چکیده

امروزه استفاده از نقشه­های پهنه­بندی به­عنوان سند اصلی هدایت و کنترل تحولات کالبدی و نظارت بر ساخت و ساز در عرصه­های شهری مورد توجه قرار گرفته است. کاربرد این نقشه­ها به­منظور جلوگیری از تداخل غیرضروری و نامناسب کاربری­ها و ارتقاء کیفیت و کارایی محیط شهری اهمیت زیادی دارد. کوشش­های فراوانی به منظور تدوین نقشه­­های پهنه­بندی و تعیین محدوده­های وقوع پدیده­های مخاطره آمیز ناشی از زلزله با میزان احتمالات مختلف مانند نقشه­های پهنه­بندی خطر زمین لغزش­های ناشی از زلزله و خطر روانگرایی و نقشه­های پهنه­بندی پارامترهای مختلف ژئوتکنیکی انجام شده است. با استفاده از این نقشه­ها، با توجه به نوع و اهدافشان بر مبنای استاندارد­­­های موجود و بانک­های اطلاعاتی گسترده، می­توان هزینه­ها را کاهش و سرعت تصمیم­گیری در قضاوت­های مهندسی را افزایش داد. شهر قم به­عنوان یک از شهرهای پرجمعیت کشور، به دلیل توسعه و گسترش روز افزون و افزایش فعالیت­های عمرانی از یک طرف و وجود منابع خطر از جمله گسل­­های خضر و قیزقلعه، بی­شک در معرض مخاطرات زمین­شناسی نظیر زلزله است. در این تحقیق با استفاده از اطلاعات ژئوتکنیکی به دست آمده و داده­های مربوط به تعداد 3500 آزمایش نفوذ سنجی دینامیکی حاصل از بررسی 650 گمانه در 250 محل مختلف شهر قم و همچنین با بهره­گیری از رابطه مربوط به محاسبه سرعت موج برشی از نتایج آزمایش نفوذ سنجی دینامیکی، نقشه پهنه­بندی تیپ زمین بر مبنای ویرایش چهارم استاندارد 2800 ایران، در گستره آبرفت­های شهر قم تهیه شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Application of dynamic probing results in ground type zoning of Qom city

نویسندگان [English]

  • Ali Mohammad Rajabi 1
  • mahdi khodaparast 2
  • Mojtaba Alizadeh 2
1 Department of Geology, Faculty of Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran
2 Civil Engineering Department, Faculty of Engineering, University of Qom, Qom, Iran
چکیده [English]

IntroductionNowadays, Zonation Maps can be used as a main guiding document, control and supervision of construction and building in urban areas. Using these maps prevents the unnecessary interference and inappropriate land uses and improving the quality and efficiency of the urban Areas. Great efforts are done to develop zonation maps such as earthquake hazard zoning, determining the occurrence of earthquake hazard with different probabilities including landslide and liquefaction hazard zoning. Using these maps, depending on the type and objectives based on existing standards and extensive data bases, we can reduce costs and increase the speed of decision-making engineering judgments.Material and methodsQom as a populated city of the country, due to the extending and increasing of development activities on the one hand and the sources of risk, including Khedher and Qizqaleh faults undoubtedly is subject to geological hazards such as earthquakes.In seismic microzonation studies, estimating the velocity of seismic waves in soil layers is very important to be evaluated directly and indirectly. Dynamic probing test is one of the indirect methods for evaluating shear wave velocity.Since the relationship between the shear wave velocity and the experimental results of the dynamic probing test has not been used to compile zoning maps, so far, in this study, the results of the dynamic probing experiments have been used to estimate the wave velocities of soil layers in some areas of the city. Using geotechnical data and 3500 dynamic probing tests from 650 boreholes in 250 different locations in Qom and also using the relationship between calculating shear wave velocity and dynamic probing test results, shear wave velocity profiles at depths up to 30 meters was produced, and development of land zoning map based on the 2800 standard in the range of Qom, is considered.Results and DiscussionThe results of this research indicate that most of the soils of the Qom area up to a depth of 30 meters are silty fine grains. Except for the part of the northern and southern regions of the study area, soil type is type 3 with a mean shear velocity of 375-500 m/s.ConclusionsThe proposed zoning map with acceptable accuracy in order to reduce costs and increase the speed of decision making in engineering judgments for site classification, seismic analysis and seismic design of structures of medium importance in alluvial zone The city of Qom is widely used. It should be noted that site specific studies should be carried out separately for sensitive buildings such as hospitals and medical centers, and the cases mentioned in part 5-4-2 of Iran's 2800 Code, fourth edition.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Seismic zonation
  • Shear wave velocity
  • Alluvium
  • Dynamic probing
  • Ground type