بررسی جامع همدید بارش روز های 29 نوامبر الی 5 دسامبر2008 در ایران

نوع مقاله : مروری

نویسندگان

1 دانشگاه پیام نور

2 دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

در طی روزهای29  نوامبرالی 5 دسامبر 2008 بارش­هایی فراگیر در ایران  روی داد که گستردگی مکانی  آنها در طی این چند روز در ایران متفاوت بود. با بررسی داده­های بارش 304 ایستگاه همدید کشور مشخص شد که روزهای اوج این خوشه بارش 30 نوامبر و 1 دسامبر بوده­اند. بدین منظور به بررسی جامع همدید این روزها پرداخته شد. موقعیت و مسیر حرکت چرخند و فرود بادهای غربی در طی این دوره مشخص شد. نتایج نشان داد که سامانه­ی بندالی زوجی که در شمال دریای خزر مستقر بوده، سبب ایجاد یک ناوه عمیق بر روی ایران  شده است، بطوری که این ناوه و حرکت کند آن  باعث وقوع بارش های شدید در منطقه مورد مطالعه شده است.با ترسیم بردارهای Q مکان­های صعود و نزول هوای متأثر از همگرایی و واگرایی این بردارها نیز تعیین گردید. وزش تاوایی، نقش و تأثیر باد آزمینگرد و نتایج حاصل از آن نیز بررسی شده است.  با بررسی رطوبت در تراز 850 هکتوپاسکال مشخص شد که رطوبت مورد نیاز این بارش­ها توسط فرود بادهای غربی از  دریای عرب، خلیج عدن، دریای سرخ و دریای مدیترانه تأمین شده است.

کلیدواژه‌ها


  1. - آمار و اطلاعات بارش روزانه.، 1387. سازمان هواشناسی کشور.
  2. -جهانبخش، س. و ذوالفقاری، ح.، 1381. بررسی الگوهای سینوپتیک بارش های روزانه در غرب ایران، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی شماره 64-63 ، ص 258-234.
  3. -خوشحال، ج.، 1376. تحلیل وارائه مدل های سینوپتیک ـ کلیماتولوژی برای بارش های بیش از 100 میلی متر در سواحل جنوبی دریای خزر، رساله دوره‌ی دکتری اقلیم شناسی، تهران، گروه جغرافیا، دانشگاه تربیت مدرس، ص 268.
  4. - تقی زاده، ح.، 1366. تحلیلی بر بارندگی یک مرداد ماه سال 1366، مجله رشد آموزشی زمین شناسی، شماره 10، ص 29-23.
  5. -عربی، ز.، 1385. تحلیل همدیدی بارندگی 21تا 26 تیر ماه 1378 در ایران، پژوهش های جغرافیایی، شماره 56 ، ص 15-1.
  6. - عزیزی، ق.، اکبری، ط.، داوودی، م. و اکبری، م.، 1388. تحلیل همدیدسرمای شدید دی ماه 1386 (ژانویه 2008)، پژوهشهای جغرافیایی، شماره 70، زمستان 88، ص 20-1.
  7. - عزیزی، قاسم، 1378. بلوکینگ، پژوهشهای جغرافیایی، شماره 36، ص 50-37.
  8. - علیجانی، ب.، خسروی، م. و اسمعیل نژاد، م.، 1389. تحلیل همدیدی بارش سنگین ششم ژانویه 2008 در جنوب شرق ایران، نشریه پژوهشهای اقلیم شناسی، سال اول، شماره سوم و چهارم، پاییز و زمستان1389 (دو فصلنامه)، ص 18-7.
  9. -علیجانی، ب.،1381. اقلیم شناسی همدید، انتشارات سمت، تهران، ص 178 .
  10. -علیجانی، ب.، 1378. بررسی سینوپتیک الگوهای سطح 500 هکتوپاسکال در خاورمیانه در دوره1990-1961 ، مجله نیوار، شماره 45-44 ، ص 29-21.
  11. - علیجانی، ب.، 1372. مکانیزمهای صعود بارندگیهای ایران، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تربیت معلم تهران، شماره اول، ص 14-3.
  12. - علیجانی، ب.، 1366. رابطه پراکندگی مکانی مسیرهای سیکلونی خاورمیانه با سیستم های هوایی سطح بالا، فصلنامه 13- تحقیقات جغرافیایی، شماره 4، ص 32-25.
  13. - قهرمان،ب.، 1362. بررسی جامع رگبار16خرداد 1371 مشهد، علوم وفنون کشاورزی و منابع طبیعی، سال هفتم، شماره 2، ص 43-32.
  14. -لشکری، ح.، 1382. مکانیسم تکوین، تقویت و توسعه مرکز کم فشار سودان و نقش آن بر روی بارش‌های جنوب و جنوب غرب ایران، پژوهشهای جغرافیایی، شماره 46، ص 18-1.
  15. - لشکری، ح.، 1375. الگوهای سینوپتیک بارش های شدید جنوب غرب ایران، رساله دکتری اقلیم شناسی، تهران، گروه جغرافیا، دانشگاه تربیت مدرس، ص 253.
  16. - مرادی، ح.ر.، 1380. تحلیل همدیدی بارش‌های سواحل جنوبی دریای خزر در شش ماه سرد سال، مجله علوم دریایی ایران، دوره اول، شماره 2، ص 72-61.
  17. - مرادی، ح.ر.، 1385. پیش بینی وقوع سیلاب ها بر اساس موقعیت های سینوپتیکی در سواحل جنوبی دریای خزر، پژوهش های جغرافیایی، شماره 55، ص 139-131.
  18. - مارتین ج. ا.، 1388. دینامیک جو در عرض میانه، ترجمه ابوالفضل مسعودیان، انتشارات سمت، ص 242.
  19. -مسعودیان ، س. ا.، 1384. شناسایی الگوهای گردشی پدیده آورنده سیلابهای بزرگ در کارون، مجله جغرافیا و توسعه، بهار و تابستان 1385، ص 23-13.
  20. - یارنال ب.، 1385. اقلیم شناسی همدید و کاربرد آن در مطالعات محیطی، ترجمه ابوالفضل مسعودیان، انتشارات دانشگاه اصفهان، ص 156.
  21. -Barry, R. G. and Perry, A. H., 1973. Synoptic Climatology: Methods and Applications; London: Methuen and Co. Ltd. 158p.
  22. -Bednorz, E., 2007. Synoptic Reasons for Heavy Snowfalls in the Polish German Lowlands, latioTheor: Journal of Applied Climatology, v. 92, p.133-140 .
  23. -Cort.J.,1999. Circun Patterns Daily Precipitation in Portugal and Implications for climate change: Journal of Climate Dynamics, v.15, p.921-932 .
  24. -Kutiel, H.,1996. Circulation and Extreme Rainfall condition in the Eastern Mediterranean during the Last Century, Inter.J.of climatology, v.1, p.73-82 .
  25. -Maddox, H. and chappell, garacena., 1978. Comparison of meteorological aspects of the Thompson and rapid City flash floods: Journal of Monthly Weather review, v, 110, p.23-31.
  26. -Mofidi, A., 2005. Synoptic Climatology of Heat Rainfalls with Origin of Red Region in the Middle east: Journal of Geographical Research, Scientific Information Database, Winter, 71-93p.
  27. -Pierre, camberlin., 1995. June – September rainfall in north eastern Africa and atmospheric signals over the tropics: A Zonal Perspective: Journal of International Journal of Climatology, v.15, p.3-14 .
  28. -Robert, A., Maddox, F. and Hoxit, L., 1980. Meteorological Characteristics of Flash Flood Events Over the Western United Stated: Journal of Monthly Weather Review, v.108, p.31-42.
  29. -Robert, P., Donald, T. and Joseph, R., 1998. Investigation of upper – air conditions occurring with heavy summer rain in Utah: International Journal of Climatology, v.34, p.11-90.
  30. -Tomozeiu, R ., 2005. Winter Precipitation Variability and Large –Scale Circulation Patterns in Romania: Journal of Theoretical and Applied Climatology, v.81, p. 193-201
  31. -Trigo, R.M.,Trigo, I.F., DaCamara, C.C. and Osborn, T. J., 2004. Climate Impact of the European Winter Blocking Episodes from the NCEP and NCAR Reanalysis: Journal of Climate Dynamic,v.23(1), p.17-28 .
  32. -Woodhouse, C.A ., 1997. Winter climate and Atmospheric Circulation Patterns in the Sonoran Dissert Region, USA: International Journal of Climatology, v.17, p.859-868 .
  33. -Yarnal, B.,1993. Synoptic climatology in Environmental Analysis, London, A Primer Belhaven Press, p.35-46.
  34. -http://www.cdc.noaa.gov/cdc/data.ncep.reanalysis.pressure.html