ارتباط هیدرولیکی رودخانه آغمیون و آبخوان دشت سراب (استان آذربایجان شرقی)

نوع مقاله : علمی -پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی

3 استادیار، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی

4 کارشناس ارشد، جهاد دانشگاهی واحد شهید بهشتی

10.29252/esrj.9.3.124

چکیده

در این تحقیق ارتباط هیدرولیکی رودخانه آغمیون و آبخوان سراب در حد فاصل روستاهای سهزاب و آغمیون در استان آذربایجان شرقی با استفاده از مینی پیزومتر بررسی شده است. این پژوهش با توجه به کشاورزی و دامداری گسترده در دشت سراب و برای جلوگیری از به وجود آمدن مشکل در تامین آب آشامیدنی سالم و تضمین کیفیت آب آبخوان سراب انجام شد. در این پژوهش هشت ایستگاه در طول رودخانه مشخص و طی چهار دوره، از مهر ماه سال 1394 تا تیر ماه 1395 شیب هیدرولیکی و هدایت هیدرولیکی با نصب مینی پیزومتر در ایستگاه‌های تعیین شده اندازه­گیری شد. به منظور مشخص شدن صحت مقادیر هدایت هیدرولیکی به دست آمده با مینی­­پیزومتر، از رسوبات بستر رودخانه نمونه­برداری شد و در آزمایشگاه به روش بار ثابت بار دیگر هدایت هیدرولیکی به دست آورده شد و مقدار آب مبادله شده بین رودخانه و آبخوان با استفاده از قانون دارسی محاسبه شده است. با توجه به نتایج این تحقیق، بین رودخانه آغمیون و آبخوان دشت سراب در تمام ایستگاه­های اندازه­گیری ارتباط هیدرولیکی وجود دارد. در فصول کم بارش (تابستان و پاییز) نرخ نفوذ آب از رودخانه به آبخوان بیشتر ولی در زمستان و بهار کمتر بوده است. به­طور کلی، رودخانه آغمیون آبخوان دشت سراب را تغذیه می­کند که مقدار تغذیه حدود 182/5 میلیون متر مکعب بر سال است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

determine volume of infilterated water from river whit Invention Permeate _ Case Study: Rivers jaban

نویسندگان [English]

  • Hamid Reza Naseri 1
  • Ali Saridi 2
  • Farshaf Alijani 3
  • Ali Akbar Shahsavari 4
1 Associate Professor, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University
2 M.Sc in geology, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University
3 Assistant Professor, Faculty of Earth Sciences, ShahidBeheshti University
4 M.Sc in geology, Geology research group, Research Institute of Applied Sciences, ACECR
چکیده [English]

The relationship between surface and ground waters and their impact on each other is very important. The aim of this study was to determine the exchange of water between River jaban and Damavand aquifer. Invention Permeate, measuring the water exchange between river and aquifer was built and is being used in this study for the first time. Invention permeate was the ability of measureing the actual rate of infiltration from the river bed. This device can be used on a local scale and rivers which have low flow. Four stations to measuring the infilteration rate from the bed jaban River. Among station, station 1, in the upstream,has the lowest infiltration rate which it could be attributed to te loe permeat of shale and dense limestone below the river bed. Station 3 has the largest water infilteration water due to the high depth to water table. The resolts show that the discharge of jaban river to the aquifer is about 495 L/S .

کلیدواژه‌ها [English]

  • surface and grand water exchange
  • Invention Permeate
  • Jaban river
  • aquifer Damavand
  1. -آقانباتی، ع.، 1383. زمین‌شناسی ایران، انتشارات سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، 586 ص.
  2. -سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، 1372. نقشه زمین‌شناسی 100000:1 سراب.
  3. -شهسواری، ع.، خدایی، ک.، دلخواهی، ب.، اسدیان، ف.، نجیبی، م.ا. و هاتفی، ر.، 1395. طراحی و ساخت مینی پیزومتر برای اندازه‌گیری میزان تبادل آب سطحی و زیرزمینی، فصلنامه زمین‌شناسی ایران، شماره 35، ص 61-73.
  4. -شهسواری، ع.، نجیبی، م.آ.، خدایی، ک. و هاتفی، ر.، 1395. روش‌های اندازه‌گیری تبادل آب سطحی و زیرزمینی، پژوهشکده علوم پایه کاربردی دانشگاه شهید بهشتی، 247 ص.
  5. -فاریابی، م.، 1394. بررسی برهم‌کنش آب زیرزمینی و رودخانه با استفاده از روش‌های کیفی بخش شمالی محدوده دزفول- اندیمشک، رساله دکتری، دانشگاه شهید چمران اهواز، 181 ص.
  6. -Alley, W.M., Reilly, T.E. and Franke, O.L., 1999. Sustainability of ground-water resources, US Department of the Interior, US Geological Survey, v. 1186, p. 284-298.
  7. -Banks, W.S.L., Paylor, R.L. and Hughes, W.B., 1996. Using thermal-infrared imagery to delineate ground-water discharge, Ground Water, v. 34(3), p. 434-443.
  8. -Baxter, C., Hauer, F.R. and Woessner, W.W., 2003. Measuring groundwater–stream water exchange: new techniques for installing minipiezometers and estimating hydraulic conductivity, Transactions of the American Fisheries Society, v. 132(3), p. 493-502.
  9. -Bouwer, H. and Rice, R.C., 1976. A slug test for determining hydraulic conductivity of unconfined aquifers with completely or partially penetrating wells, Water Resources Research, v. 12(3), p. 423-428.
  10. -Carr, M.R. and Winter, T.C., 1980. An annotated bibliography of devices developed for direct measurement of seepage), US Dept, of the Interior, Geological Survey, No. 80-344.
  11. -Harvey, F.E., Lee, D.R., Rudolph, D.L. and Frape, S.K., 1997. Locating groundwater discharge in large lakes using bottom sediment electrical conductivity mapping, Water Resources Research, v. 33(11), p. 2609-2615.
  12. -Harvey, J.W. and Wagner, B.J., 2000. Quantifying hydrologic interactions between streams and their subsurface hyporheic zones, p. 3-44.
  13. -Hill, M.C., Lennon, G.P., Brown, G.A., Hebson, C.S. and Rheaume, S.J., 1992. Geohydrology and simulation of groundwater flow in the valley-fill deposits in the Ramapo River Valley, New Jersey: U.S. Geological Survey Water Resources Investigations Report, v. 99, p. 90-4151.
  14. -Hvorslev, M.J., 1951. Time lag and soil permeability in ground-water observations, No. WES-BULL-36, 248 p.
  15. -Lapham, W.W., 1989. Use of temperature profiles beneath streams to determine rates of vertical ground water flow and vertical hydraulic conductivity, U.S. Geological Survey, Water Supply Paper, No. 2337, 482 p.
  16. -Lin, Y.F., Wang, J. and Valocchi, A.J., 2009. PRO-GRADE: GIS toolkits for groundwater recharge and discharge estimation, Ground Water, v. 47(1), p. 122-128.
  17. -Mull, D.S., Smoot, J.L. and Liebermann, T.D., 1988. Dye tracing techniques used to determine ground-water flow in a carbonate aquifer system near Elizabethtown, Kentucky, US Geological Survey, No.87-4174, 4174 p.
  18. -Pluhowski, E.J., 1972. Clear-cutting and its effect on the water temperature of a small stream in northern Virginia, US Geological Survey Professional Papers C, 800, p. C257-C262.
  19. -Rosenberry, D.O. and Winter, T.C., 1997. Dynamics of water-table fluctuations in an upland between two prairie-pothole wetlands in North Dakota, Journal of Hydrology, v. 191(1), p. 266-289.
  20. -Rosenberry, D.O. and Labaugh, J.W., 2008. Field techniques for estimating water fluxes between surface water and ground water, U.S. Geological Survey Techniques and Methods 4– D2, p. 128.
  21. -Rosenberry, D.O., Striegl, R.G. and Hudson, D.C., 2000. Plants as indicators of focused ground water discharge to a northern Minnesota lake, Ground Water, v. 38(2), p. 296-303.
  22. -Taylor, J.I. and Stingelin, R.W., 1969. Infrared Imaging for Water Resources Studies, Journal of the Hydraulics Division, v. 95(1), p. 175-190.
  23. -Winter, T.C., 1998. Ground water and surface water: a single resource. DIANE Publishing Inc, v. 1139, 374 p.
  24. -Winter, T.C., 2007. The Role of Ground Water in Generating Streamflow in Headwater Areas and in Maintaining Base Flow, Journal of the American Water Resources Association (JAWRA), v. 43(1), p. 15-25.