ریز‌رخساره‌ها، مدل رسوب‌گذاری و لیتواستراتیگرافی سازند قم، در ناحیه میانه- بستان‌آباد

نوع مقاله : علمی -پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس رسوب­شناسی مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت

2 دانشگاه شهید بهشتی تهران

3 کارشناس چینه شناسی مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت

چکیده

در ناحیه میانه – بستان­آباد 7 برش چینه­شناسی از سازند قم به سن میوسن (اکیتانین – بوردیگالین)، مورد مطالعه قرار گرفت. این سازند که در جنوب و جنوب­شرق منطقه (حوالی میانه در برش­های سلیمانلو، بالش کندی، گندوقی و داداشی) عمدتا دارای سنگ­شناسی کربناته بوده و در بخش شمال­غربی آن (حوالی بستان آباد در برش­های ینگه­جه، برنج­آباد و ارشتناب) متشکل از رخساره­های تخریبی است؛ که به سبب افزایش نرخ تامین رسوبات از خشکی به حوضه رسوبی، از سمت میانه به طرف بستان­آباد ضخامت این سازند افزایش می­یابد. بر اساس مطالعات چینه­شناسی، این سازند در قاعده با ناپیوستگی به رسوبات قدیمی­تر با سنین متفاوت را پوشانده، و در راس به ناپیوستگی موجود در مرز چینه­شناسی با سازند قرمز بالایی منتهی می­شود. با توجه به مطالعات رسوب­شناسی در ناحیه، مدل رسوب­گذاری این سازند یک شلف کربناته لبه­دار با زون­های مختلف از قبیل جزر و مدی، لاگون، سدی، کم عمق دریای باز، شیب و حوضه است. عمق حوضه رسوب­گذاری به طرف شمال­غرب افزایش می­یابد. رسوبات توربیدایتی، مربوط به محیط جلوی دلتا، در بخش شمال­غرب ناحیه مورد مطالعه از این سازند احتمالا به سبب رژیم تکتونیکی کششی حاکم بر حوضه رسوبی در زمان رسوب­گذاری و یا هورست و گرابن­های ناحیه و عملکرد گسل­ها، دارای ضخامت زیاد و غیر­عادی هستند. مطالعات زمین­شناسی نفت حاکی از گسترش سنگ مخزن خوب در کل ناحیه و گسترش سنگ پوشش بیشتر در شمال­غرب ناحیه مورد مطالعه بوده است.

کلیدواژه‌ها


  1. -آقانباتی، ع.، 1388. فرهنگ چینه‌شناسی ایران: سازمان زمین‌شناسی و اکتشاف معدنی کشور، 789 ص.
  2. -امینی، ح.، 1370. مطالعه میکروفاسیس بخش F سازند قم: پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد دانشگاه تهران، 171 ص.
  3. -بخشی، ا. و همکاران، 1391. چینه‌شناسی و رسوب‌شناسی سازند قم در ناحیه میانه- بستان‌آباد: شرکت ملی نفت ایران، منتشر نشده.
  4. -خسرو تهرانی، خ.، 1388. چینه‌شناسی ایران، انتشارات دانشگاه تهران، 582 ص.
  5. -درویش‌زاده، ع.، 1388. زمین‌شناسی ایران: انتشارات امیرکبیر، چاپ چهارم، 911 ص.
  6. -نقشه 1:250000 اهر و میانه، سازمان زمین-شناسی ایران
  7. -Allen, P. A. and Allen, J. R., 2014. Basin Analysis: Principles and Application to Petroleum Play Assessment: Wiley-Blackwell, 678 p.
  8. -Boggs, S. Jr., 2015. Principles of Sedimentology and Stratigraphy: University of Oregon, 7th edition, 660 p.
  9. -Busby, C. and Perez, A. A., 2012. Tectonics of Sedimentary Basins: Wiley-Blackwell, 579 p.
  10. -Dunham, R.J., 1962. Classification of carbonate rocks according to depositional texture: AAPG, Memoir, v. 1, p. 108-121.
  11. -Flugel, E., 2010. Microfacies of Carbonate Rocks, Analysis, Interpretation and Application: Springer-Verlag Berlin Heidelberg, 1006 p.
  12. -Folk, R.L., 1962. Spectral subdivision of limestone types, in Ham, W.E., ed., Classification of Carbonate Rocks-A Symposium: AAPG, Memoir 1, p. 62-84.
  13. -Friedman, G. M. and Sanders, J. E., 1978. Principles of Sedimentology: John Wiley& Sons, 792 p.
  14. -Gansser, A., 1955. New aspects of the geology in Central Iran, Proceeding of the 4 th world petroleum Congress Survey of Iran, v. 132, 48 p.
  15. -Holbourn, A., Henderson, A. S. and Macleod, N., 2013. Atals of benthic foraminifera: Wiley-Blackwell, 651 p.
  16. -Kalantari, M., 2011. Biostratigrahy and Micropaleontological study on the surface sample of the Berenj abad section, central Iran (Botsan abad area- NW Iran): TR: 1866.
  17. -Miall, A.D., 2014. Fluvial Depositional Systems: Springer Verlage, 316 p.
  18. -Moore, C.H. and Wade, W. J., 2013. Carbonate Reservoirs, Porosity and Diagenesis in a Sequence Stratigraphic Framework (Developments in Sedimentology, 67): Elsevier, 347 p.
  19. -Morad, S., Ketzer, J. M. and De Ros, L. F., 2013. Linking Diagenesis to Sequence Stratigraphy: An Integrated Tool for Understanding and Predicting Reservoir Quality Distribution: SEPM, Wiely Blackwell, 522 p.
  20. -Okhravi, R. and Amini, A., 1998. An example of mixed carbonate-pyroclastic sedimentation (Miocene, Central Basin, Iran): Sedimentary Geology, v. 118, p. 37 – 54.
  21. -Scholle, P.A. and Scholle, D.S., 2006. A Color Guide to the Petrography of Carbonate Rocks: Grains, textures, porosity, diagenesis: AAPG, Tulasa, Oklahoma, U.S.A. 459 p.
  22. -Shafizad, M., 2010. Biostratigraphy and Micropaleontological study on the surface samples of the Ahmad Abad stratigraphic section in south of Bukan (Urumyeh – Qareh Aqaji project) Paleontological Note# 764, p. 1-8.
  23. -Stocklin, J., 1974. Possible ancient continental marginsin Iran. In: BURK, C. A. and DRAKE, C. L. (eds) TheGeology of Continental Margins: Springer- Berlin, p. 873 –887.
  24. -Tucker, M.E. and Wright, V.P., 2009. Carbonate Sedimentology: Oxford, Blackwell Scientific Publications, 404 p.
  25. -Tucker, M. E., 2011. Sedimentary Rocks in the Field.4th edition: John Wiley and Sons Ltd, 238 p.
  26. -Warren, J. K., 2006. Evaporites: Sediments, Resources and Hydrocarbons: Springer, 1035 p.
  27. -Wilson, J.L., 2013. Carbonate Facies in Geologic History: Springer Berlin, 471 p.
  28. -Zarza, A. M. A. and Tanner, L. H., 2010. Carbonates in Continental Settings, Ggeochemistry Diagenesis an Applications: Elsevier, 319 p.