تأثیر رشد شهر بر تغییرپذیری پارامتر دما در بابلسر

نوع مقاله : علمی -پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی‌ارشد رشته جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه مازندران

2 استادیار، عضو هیئت علمی گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه مازندران

10.29252/esrj.9.3.21

چکیده

به‌منظور بررسی تأثیر رشد شهر بر پارامترهای دما و بارش ایستگاه بابلسر در بازه زمانی 1968-2008 و نشان دادن تفاوت‌ها، دو نوع ایستگاه شهری و غیرشهری انتخاب شد. براساس معیار فاصله حداکثر 500 متر از مرز شهر، ایستگاه هواشناسی بابلسر به­عنوان ایستگاه شهری و ایستگاه‌ نوذرآباد براساس معیار حداقل 2 کیلومتر فاصله با نزدیک‌ترین شهر، غیرشهری در نظر گرفته شد. برای سنجش توسعه شهری از شاخص گسترش شهری و آنتروپی شانون و بررسی تغییرات پارامترهای اقلیمی از آزمون من-کندال استفاده شد. نتایج وضعیت کالبدی بابلسر نشان‌دهنده توسعه چشمگیر به‌صورت توسعه فیزیکی پراکنده است. تحلیل روند پارامترهای دما نشان داد، شاخص‌های میانگین دما و میانگین کمینه دمای روزانه از روند معناداری برخوردارند و شیب روند تغییرات آن­ها، در ایستگاه شهری بابلسر نسبت به ایستگاه غیرشهری نوذرآباد بیشتر و مشخص‌تر است. میزان تاو کندال تغییرات دما نشان می‌دهد، داده‌های اقلیمی ایستگاه بابلسر تحت­تأثیر خرد اقلیم شهری و محیط اطراف ایستگاه هستند. با توجه به اینکه ایستگاه هواشناسی بابلسر درگذشته در خارج از محدوده شهری بوده و با توسعه شهر به یک ایستگاه شهری تبدیل ‌شده و گسترش شهری بابلسر موجب تغییر در دمای آن شده است. از این‌رو داده‌های این ایستگاه در اثر رشد شهر در اطراف آن کمی با واقعیت موجود در شرایط غیرشهری تفاوت خواهد داشت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Examining the growth of cities on the changes of temperature and precipitation parameters Babolsar

نویسندگان [English]

  • hakime talebi kenari 1
  • amer nikpour 2
  • Yadollah Yousefi 2
1 M.Sc in Geography and Urban Planning, University ofMazandaran
2 Assistant Professor, Department of Geography and Urban Planning, University of Mazandaran
چکیده [English]

In order to study the effect of urbanization growth on temperature and precipitation in Babolsar Station in the period 1989-2008 and show differences, two types of urban and non-urban stations were selected. According to the criterion of distance up to 500 meters from the city border, Babolsar Station was selected as the urban station, and based on the criterion of at least 2 km away from the nearest town, Gharakheil, Sari, and Nowzarabad stations were selected as non-rural ones. Urban development index and Shannon entropy were used to measure urban development and Mann-Kendall was used to study changes in climatic parameters. The results of the physical condition of Babolsar Station indicate a dramatic fragmented physical development. Analysis of the trend of temperature and precipitation showed that total monthly precipitation indices, the number of days with precipitation of 1 mm or more, the average temperature, and the average minimum daily temperature follow a significant trend and gradient of their changes in the urban station of Babolsar is more specific and steep than non-urban stations. Kendall Tau of the temperature and precipitation changes show that climatic data of Babolsar Station are influenced by the urban microclimate and the environment around the station. Since Babolsar Stations was formerly located outside the urban area and then became an urban station and urban development of Babolsar caused changes in temperature and precipitation of this station, many studies cannot use these changed data as a result of urban development around the station and the results obtained from data of Babolsar Station will be generalizable to urban conditions expanded around it.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Urbanization- Sprawl City- Babolsar- Temperature
  • Precipitation

مراجع

  1. -اسکورو، ژِ.، 1391. اقلیم و شهر، ترجمه کاظم جاجرمی، اندیشه‌های گوهربار، تهران 59-80، 568 ص.
  2. -آقامیری، س. ر. و یزدانیان، م.، 1392. با همکاری کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر بابلسر و روابط عمومی شهرداری، شناخت جامع عرصه‌های توسعه شهری از مشهد سر تا بابلسر، چاپ اول، چاپ نیما، 53 ص.
  3. -پوراحمد، ا.، حسام، م.، آشور، ح. و محمد پور، ص.، 1389. تحلیلی بر الگوی گسترش کالبدی- فضایی شهر گرگان با استفاده از مدل‌های آنتروپی شانون و هلدرن، پژوهش و برنامه‌ریزی شهر، سال اول، شماره 3، ص 1-18.
  4. -جنکز، م. و جونز، ک.، 1391. ابعاد شهر پایدار، ترجمه مجتبی رفیعیان، هانیه هودسنی، انتشارات دانشگاه تربیت مدرس، تهران، 449 ص.
  5. -زمردیان، ج.، 1386. کاربرد جغرافیای طبیعی در برنامه‌ریزی شهری و روستایی، دانشگاه پیام نور، تهران، 149 ص.
  6. -شارع پور، م.، 1389. جامعه‌شناسی شهری، سمت، تهران، 87 ص.
  7. -طرح جامع شهرستان بابلسر، 1378. سازمان مسکن و شهرسازی استان مازندران، 164 ص.
  8. -عطایی، ه. و فنایی، ر.، 1392. بررسی روند تغییر سری‌های دمای شیراز در ارتباط با برنامه‌ریزی توسعه شهری، مجله پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، سال چهارم، شماره 15، ص 57-76.
  9. -فرزاد بهتاش، م.، مرادی، س. و نگین تاجی، ص.، 1392. بررسی ابعاد تأثیرگذار فرم شهر بر کیفیت هوا نمونه موردی شهر تهران، مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران، گزارش شماره 212، ص 25-34.
  10. -قدمی، م.، ملکشاهی، غ.، اکبری مهام، ا. و محسنی، ا.، 1390. بررسی کیفیت کالبدی و کارکردی مبادی ورودی شهری نمونه‌ی مورد مطالعه: شهر بابلسر، جغرافیا و توسعه، شماره 21، ص 181-197.
  11. -قنواتی، ع.، عظیمی، ا. و فرجی ملایی، ا.، 1391. کیفیت محیطی شهر و شکل ناموزون شهری در شهر بابلسر، پژوهش‌های جغرافیایی انسانی، شماره 193، ص 81-215.
  12. -لطفی، م.، علیجانی، ب. و ضیائیان فیروزآبادی، پ.، 1393. واکاوی تأثیر شهر بر تغییرات سالانه دما در شمال شرق ایران، تحقیقات کاربردی در علوم جغرافیایی، سال چهاردهم، شماره 35، ص 175-196.
  13. -محمدی، ح.، 1390. آب و هواشناسی شهری، موسسه دانشگاه تهران، 206 ص.
  14. -مرکز آمار ایران،1390. نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال، شهرستان بابلسر.
  15. -Anderson, W.P., Kanaroglou, P.S. and Miller, E.J., 1996. Urban form, energy and the environment: a review of issues, evidence and policy, Urban studies, v. 33(1), p. 7-35.
  16. -Bottyan, Z. and Unger, J., 2003. A multiple liner statistical model for estimating the mean maximum urban heat island, Theoretical and Appied Climatology, v. 75, p. 233-243.
  17. -Clemence mosha, A., 2011. The effects of climate change on urban human settlement in Climate Africa, Change and Sustainable Urban Development in Africa and Asia, Yuen, Belinda, Kumssa, Asfaw, Springer Dordrecht Heidelberg London New York.
  18. -Fatcher, J.A., kershan, T. and mills, G., 2013. Urban form and function as building performance parameter, building and environment, v. 62, p. 112-123.
  19. -Kumssa, B. and Asfaw, Y., 2011. Africa and Asia: two of the world’s fastest growing regions, Climate Change and Sustainable Urban Development in Africa and Asia, Yuen, Belinda, kumssa, asfaw, Springer Dordrecht Heidelberg London New York.
  20. -Leichenko, M., Robin, D. and Solecki, W., 2013. Climate change in suburbs: An exploration of key impacts and vulnerabilities, urban chimate, v. 6, p. 82-97.
  21. -Liang heng wong, J., 2011. Creating asustainble living environment for public housing in Singapore, Climate Change and Sustainable Urban Development in Africa and Asia, Yuen, Belinda, Kumssa, Asfaw, Springer Dordrecht Heidelberg London New York.
  22. -Nastos, P.T. and Zerefos, C.Z., 2009. Spatial and temporal Variability of consecutive dry and Wet days in Greece, Atmospheric Research, ATMOS-01976; no of pages 13.
  23. -Oke, T. R., 1973. City size and the urban heat island Atmospheric Environment, v. 7, p. 769-779.
  24. -Priyanka, A. and Kallidaikurichi, S., 2011. Climate change and living cities: global problem with local solution. Climate Change and Sustainable Urban Development in Africa and Asia, Yuen, Belinda, Kumssa, Asfaw, Springer Dordrecht Heidelberg London New York.
  25. -Ronald hope, sr. K., 2011. Climate change in the context of urban development in Africa. Climate Change and Sustainable Urban Development in Africa and Asia, Yuen, Belinda, Kumssa, Asfaw, Springer Dordrecht Heidelberg London New York.
  26. -Roshan, GH., Zanganeh Shahraki, S., Sauri, D. and Borna, R.j., 2010. Urban sprawl and climateic changes in Tehran, iran, Journal of Environmental Health Science and Engineering, v. 7(1), p. 43-52.
  27. -Taleghani, M., Kleerekoper, L., Tenpierik, M. and Vanden Dobbelsteen, A., 2014. Outdoor thermal comfort within five different urban form in the Netherland, Building and Environmen, p. 1-14.
  28. -Wamsler, H. and Brink, E., 2013. Planing for climate change in urban area: form theory to partice. Rivera, Claudia, journal of cleaner production, v. 50, p. 68-81.
پژوهشهای دانش زمین
دوره 9، شماره 3 - شماره پیاپی 35
پژوهشی
آذر 1397
صفحه 21-34

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار