میکروفاسیس‌ها، محیط رسوبی و چینه‌نگاری سکانسی سازند تله‌زنگ در برش‌های کوه مانشت و چم‌بور (شمال و جنوب‌شرقی ایلام)

نوع مقاله : مروری

نویسندگان

1 استادیار گروه زمینشناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشجوی دکتری، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی

3 کارشناس ارشد رسوب شناسی و سنگ شناسی رسوبی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

سازند تله­­زنگ یک توالی کربناته به سن پالئوسن تا ائوسن میانى در حوضۀ زاگرس است. در این مطالعه سازند  تله­­زنگ در برش­های سطحی کوه­ مانشت و چم­بور به منظور تعیین محیط رسوبی و چینه­نگاری سکانسی مورد بررسی قرار گرفته است. مطالعات پتروگرافیکی منجر به شناسایی 10 میکروفاسیس گردید که در 4 کمربند رخساره­ای شامل پهنۀ جزرومدی، لاگون، پشته و دریای باز نهشته شده‌اند. عدم وجود رسوبات توربیدایتی و رخساره­های ریفی، تبدیل تدریجی رخساره­ها به هم و گسترش رسوبات پهنۀ­ جزرومدی نشان دهندۀ این است که محیط رسوبی دیرینۀ سازند تله­­زنگ در برش­های مورد مطالعه یک رمپ کربناته از نوع تک­شیب است. بر اساس مطالعات صحرایی و تغییرات عمودی رخساره­ها، سطوح اصلی سکانسی و سکانس­های رسوبی تعیین گردید. سازند تله­زنگ در برش کوه ­مانشت از دو سکانس رسوبی درجۀ سوم و در برش چم­بور از یک سکانس رسوبی درجۀ سوم تشکیل شده است. سیستم تراکت­های پیشرونده (TSTs) عمدتا شامل رخساره­های وکستونی تا پکستونی می شوند که به سمت بالا افزایش تدریجی فرامینیفرهای با پوستۀ منفذدار را نشان می دهند و فسیل­های لاگون در آنها کمتر یافت می­شوند. سیستم تراکت­های تراز بالا ((HSTs از رخساره­های گرینستونی مربوط به پشته به همراه رخساره­های وکستونی تا پکستونی محیط لاگون تشکیل  شده­اند و عمدتا شامل فرامینیفرهای با پوستۀ بدون منفذ می­شوند.

کلیدواژه‌ها


  1. -آدابی، م. ح.، 1383. ژئوشیمی رسوبی، چاپ اول، انتشارات آرین زمین، تهران، 448 ص.
  2. -مطیعی، ﻫ.، 1374. زمین‌شناسی نفت زاگرس، انتشارات سازمان زمین‌شناسی کشور، تهران، 959 ص.
  3. - Beavington-Penneya, S.J., and Racey, A., 2004. Ecology of extant nummulitids and other larger benthic foraminifera: applications in palaeoenvironmental analysis: Earth-Science Reviews, v.67, p. 219–265.
  4. - Catuneanu, O., 2006. Principles of sequence stratigraphy: Elsevier, Amsterdam, 375 p.
  5. - Dickson, J.A.D., 1965. A modified staining technique for carbonate in thin section: Nature, v. 205, p. 578.
  6. - Dunhum, R.J., 1962. Classification of carbonate rocks according to depositional texture. Amer. Ass: Petrol. Geol. Mem, v. 1, p. 108-121.
  7. - Embry, D., and Myers, K.J., 1996. Sequence Stratigraphy: Oxford, U. K., Blackwell, 297 p.
  8. - Eichenseer, H., and Luterbacher, H., 1992. The marine Paleogene of the Tremp Region (NE Spain) depositional sequence, facies history, biostratigraphy and controlling factors. Facies, v.27, p. 119-152.
  9. - Flügel, E., 2004. Microfacies Analysis of Limestone: Analysis, Interpretation and Application: Springer Verlag, Berlin, 976 p.
  10. - Fournier, F., Montaggoiona, L., and Borgomano, J., 2004. Paleoenvironments and high-frequency cyclicity from Cenozonic South-East Asian shallow water carbonates: a case study from the Oligo-Miocene buildups of Malampaya (offshore Palawan, Philippines): Marine and Petrolium Geology, v. 21, p. 1-21.
  11. - Geel, T., 2000. Recognition of stratigraphic sequences in carbonate platform and slope deposits: empirical models based on microfacies analysis of Palaeogene deposits in southeastern Spain: Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, v.155, p. 211–238.
  12. - Goodall, J.G.S., Racey, A., al-Sayigh, A.R.S., and Hanna, S.S., 2005. Sequence stratigraphy and petroleum potential of the early-middle Eocene Rusay Formation of northern Oman, International Association of sedimentologist, 24th meeting of sedimentology, Sultan Qaboos University, Al Khod, Oman, 10-13 Janury.
  13. - Hohenegger, J., 2000. Coenoclines of larger foraminifera. Micropaleontology, v. 46(1), p.127–151.
  14. - Hottinger, L., 1983. Processes determining the distribution of larger foraminifera in space and time: Utrecht Micropaleon. Bulletin, v. 30, p. 239–253.
  15. - Hottinger, L., 1997. Shallow benthic foraminifera assemblages as signals for depth of their deposition and their limitations: Bulletin de la Socie´te´ Ge´ologique de France, v. 4, p. 491–505.
  16. - Luterbacher, H., 1984. Paleoecology of Foraminifera in the Paleogene of the southern Pyrenees: Benthos ‘83, 2nd International Symposium Benthic Foraminifera, p 389–392. - Papazzonic, C.A., and Trevisani, E., 2006. Facies analysis, paleoenvironmental reconstruction, and biostratigraphy of the perciara di bolca (Verona, northern Italy): An early Eocene Fossil-Lagerstatte: Paleogeography, Paleoclimatology, Paleoecology, v. 242, p. 21-35.
  17. - Rasser, M.W., Scheibner, C., and Mutti, M., 2005. A paleoenvironmental standard section for Lower IIredian tropical carbonate factories (Corbieres, France, Pyrenees, Spain;): Facies, v. 51, p. 217–232.
  18. - Romero, J., Caus, E., and Rosell, J., 2002. A model for the palaeoenvironmental distribution of larger foraminifera based on late Middle Eocene deposits on the margin of the South Pyrenean basin (NE Spain): Palaeogeography,Palaeoclimatology, Palaeoecology, v. 179, p. 43-56.
  19. - Sarg, J.F., 1988. Carbonate sequence stratigraphy: SEPM Spec Publ, v. 42, p.155–188.
  20. - Van Wagoner, J.C., Posamentier, H. W., Mitchum, R.M. Jr., Vail, P.R., Loutit, T.S., and Hardenbol, J., 1998. An overview of sequence stratigraphy and key definitions. In : Sea Level Changes An Integrated Approach C.K. Wilgus, B.S. Hastings, C.G.St.C. Kendall, H.W. Posamentier, C.A. Ross and J.C. Van Wagoner, (Eds.), SEPM Special Volume, v.42, p.39-45.
  21. -Wilson, J. L., 1975. Carbonate Facies in Geologic History: Springer Verlag, Berlin, 471 p.
  22. - Zamagni, J., Mutti, M., and Konir, A., 2008. Evolution of shallow benthic communities during the Late Paleocene–earliest Eocene transition in the Northern Tethys(SW Slovenia): Facies, v. 54, p. 25-43.