مدل سازی هیدرولوژیکی حوضه آبخیز قوچک - رودک با استفاده از مدل HMS HEC-

نوع مقاله : علمی -پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاد شهید بهشتی

2 دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

حوضه آبخیز به عنوان یک هیدروسیستم است که نسبت به بارش ورودی واکنش نشان میدهد. این واکنش در ابعاد هیدورگراف سیلاب نمایان میگردد. در این پژوهش ابتدا با استفاده از تلفیق نقشه های کاربری اراضی و گروه هیدرولوژیکی خاک در محیط GIS ARC ، نقشه شماره منحنی برای حوضه بدست آمد سپس با استفاده از نرم افزار الحاقی HEC- geo HMS مدل حوضه تهیه گردید. در نهایت به منظور برآورد ارتفاع رواناب و مطالعه وضعیت سیلخیزی و هیدرولوژیکی حوضه آبخیز قوچک - رودک، مدل HEC- HMS اجرا شد. به منظور اعتبارسنجی مدل 5 واقعه بارش - رواناب از ایستگاه هیدروگرافی رودک استخراج و بعد از مدل سازی، مقدار دبی مشاهداتی با مقدار دبی محاسباتی مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج مدل در ارتباط با کارایی مدل مذکور در برآورد رواناب و دبی اوج سیلاب مورد پذیرش نمی باشد زیرا اختلاف بین دبی اوج مشاهداتی و محاسباتی بیش از 20 درصد میباشد. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Modeling hydrological Ghouchak - Roodak catchment by using HMS - HEC model

چکیده [English]

Catchment as a Hydrosystem that react toward inputing rain. This reaction shown in dimention of the flood hydrograph. In this study, first using a combination of maps, land use and soil hydrologic group in ARC GIS, map of curve number was obtained for basin then Using HEC- geoHMS extention basin model was prepared. Finally, for estimate the height of the runoff and study the status of flooding and hydrological of Ghouchak - Roodak watershed, HEC- HMS model was implemented. In order to validate the model, five incident rainfall - runoff extract from Roodak hydrographic station and after modeling, estimation flow rate were compared with observation flow rate. results model in connection with the performance of the model in runoff and flood peak is not acceptable. Because the difference between the observation and estimation peak flow is over twenty percent.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Flood
  • HEC- HMS model- Validation-Ghouchak - Roodak catchment

مراجع

  1. - امیر احمدی، ا. و شیران، م.، 1388. کاربرد مدل HEC-HMS در تحلیل حساسیت متغیرهای ژئومورفولوژی موثر بر سیلاب دشت کرون، مجله جغرافیا و توسعه، شماره16، ص173-153.
  2. - ثقفیان، ب. و فرازجو، ح.، 2007. تعیین مناطق مولد سیل و اولویت سیلخیزی واحدهای هیدرولوژیک حوضه سد گلستان، مجله علمی- پژوهشی علوم و مهندسی آبخیزداری ایران، سال 1، شماره1، ص 11-1.
  3. - چیداز، آ.، محسنی ساروی، م. و وفاخواه، م. ، 1388. ارزیابی مدل HEC-HMS به منظور برآورد هیدروگراف سیلاب در حوضه آبخیز کسیلیان، مجله پژوهش های آبخیزداری، جلد 5، ص 84-71.
  4. - خسروشاهی، م. و ثقفیان، ب.، 2003. تعیین حساسیت اثر برخی از عوامل مؤثر بر سیلخیزی زیرحوضه های آبخیز با استفاده از تحلیل هیدروگراف های خروجی حوضه و کاربرد مدل HEC- HMS، مجله جنگل و مرتع، شماره 67، ص 32- 44.
  5. - دستورانی، م.، خداپرست، ت .، طالبی، ر.، وفاخواه، ع. م. و دشتی، ج.، 1389. ارزیابی و واسنجی پارامترهای هیدرولوژیکی حوضه آبخیز با استفاده از نرم افزار HEC-HMS (مطالعه موردی: حوضه آبخیز سد طرق مشهد)، مجموعه مقالات ششمین همایش ملی علوم و مهندسی آبخیزداری و چهارمین همایش ملی فرسایش و رسوب، ص 8-1.
  6. - شکری کوچک، س.، بهنیا، ع. ا .، رادمنش، ف. و آخوند علی، ع. م.، 1390. تخمین آبنمود سیلاب حوضه آبخیز با استفاده از مدل HEC-HMS و سامانه اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: حوضه ایدنک)، پژوهشنامه مدیریت حوضه آبخیز، سال سوم، شماره 5، ص 88- 63.
  7. - کریمی، م.، غفاری، گ. و عزیزیان، م.، 1390. شبیه سازی فرآیند بارش - رواناب با استفاده از مدل HEC-HMS (مطالعه موردی: حوضه آبخیز لیقوان)، هفتمین همایش ملی علوم و مهندسی آبخیزداری ایران، ص 12-1.
  8. - علیزاده، ا.، 1387. اصول هیدرولوژی کاربردی، چاپ هشتم، 811 ص.
  9. - غلامی، و.، بشیر گنبد، م. و جوکار، ع.، 1388. بررسی اثر تغییرات کاربری اراضی در ایجاد رواناب و خطر سیلاب حوضه آبخیز کسیلیان، مجله علمی پژوهشی علوم و مهندسی آبخیزداری، شماره 3، ص 57-55.
  10. - قشقایی زاده، ن.، 1391. واسنجی و اعتباریابی مدل HEC- HMS و آنالیز حساسیت آن در برآورد مشخصه های هیدروگراف سیلاب (مطالعه موردی: حوضه جاماش استان هرمزگان)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، پردیس دانشگاهی قشم.
  11. - مهدوی، م.، 1390. هیدرولوژی کاربردی، انتشارات دانشگاه تهران. جلد 2، 147 ص.
  12. - نشاط، ع. و صدقی، ح.، 1385. برآورد میزان رواناب با استفاده از روش حفاظت خاک آمریکا (SCS)و مدل HEC-HMS در حوضه آبخیز باغ ملک - استان خوزستان، مجله علمی پژوهشی مجله علوم کشاورزی، شماره4، ص 798- 786.
  13. - نصری، م. و سلیمانی، ف.، 1390. شبیه سازی جریان با استفاده از مدل هیدرولوژیکی HEC-HMS (مطالعه موردی: حوضه سد شیخ بهایی)، هفتمین همایش ملی علوم و مهندسی آبخیزداری ایران، ص26- 13.
  14. - Ali Mohammad, J. k., Aslam, I. and Khan, Z., 2011. Simulation of the impacts of land-use change on surface runoff of Lai Nullah Basin in Islamabad, Pakistan. Landscape and Urban Planning, v. 102, p. 271–279.
  15. - Arnaud, P., C. Bouvier, L. Cisneros & R. Dominguez., 2001. Influence of rainfall spatial variability on flood prediction, Journal of Hydrology, p. 260: 216-230.
  16. - Chen, Y., Xu, Y and Yin, Y., 2009. Impacts of land use scenarios on storm run off generation in Xitiaoxi basin China, Journal of Hydrology, 289[1-4]:1-8.
  17. - Christopher A. Johnson and Andrew C. Yung., 2001. The Use of HEC-GeoHMS and HEC-HMS to Perform Grid-based Hydrologic Analysis of a Watershed.
  18. - Emerson CH, Welty C, and Traver RG., 2003. Application of HEC-HMS to model the additive effects of multiple detention basins over a range of measured storm volumes, Civil Engineering Database, Part of world water & Environmental Resources Congress 2003 and Related Symposia.
  19. - Garcia, A. Sainz, A. Revilla, J. and Alvarez, C., 2008. Surface Water Resources Assessment in scarcely gauged basins in the north of Spain. Journal of Hydrology. p. 312-326.
  20. - Hongming, He. Z. Mervyn, R. Peart, J. Quanfa Z .,2012. Sensitivity of Hydromorphological hazards in the Qingling Mountains, China.
  21. - Kafle, T.P., Hazarika, M.K., Karki, S., Shrestha, R.M., Sharma R., and Samarakoon , L., 2007 . Basin scale rainfall runoff modeling for flood forecasts, 5th Annual Mekong flood Forum. Vietnam.
  22. - Stone, B. S., 2001. Geospatial Database and Preliminary Flood Hydrology Model for the Lower Colorado Basin.173P.
  23. - Tingsanchali, T. Tanmanee, S., 2012. Assessment Of Hydrological Safety of Mae Sruai Dam, Thailand. P. 1198-1204.
  24. - US Department of Agriculture, Soil Conservation Service (USDA, SCS)., 1972. Hydrology, National Engineering Handbook, Section 4.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار