برآورد مناطق امید بخش جهت تهیه نقشه‌های ناهنجاری ژئوشیمیایی مس و مولیبدن در منطقه پرکام، کرمان

نوع مقاله : علمی -پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه صنعتی امیرکبیر

چکیده

به منظور جدایش مقادیر ناهنجار از مقادیر زمینه و برای جداسازی و تشخیص محدوده­های ناهنجاری، روش­های آماری مختلفی ارائه شده است. این روش­ها از انواع ساده تا پیچیده تغییر می­کنند و شامل روش­های غیر ساختاری، روش­های ساختاری و روش جداسازی تفریق و غیره می­باشند. روش­های ساختاری شامل روش­هایی است که موقعیت نقاط نمونه­برداری و ارتباط فضایی آنها را در تخمین مناطق ناهنجار در نظر می­گیرد. روش آمارۀ فضایی U از جمله مهمترین روش­های ساختاری محسوب می­شود که با در نظر گرفتن موقعیت فضایی نمونه­ها و بدون قضاوت کارشناسی زمین­شیمیست به تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها پرداخته و اقدام به جداسازی زیرجوامع و تشخیص مناطق ناهنجار می­نماید. در این مطالعه به منظور برآورد مناطق امید بخش محدوده پرکام از روش برآورد حد آستانه­ای، بر اساس میانه و انحراف معیار و انحراف مطلق میانه (MAD) به عنوان روش­های غیرساختاری و روش آماره U به عنوان روش ساختاری استفاده شده است. نتایج حاصله نشان می­دهد که روش MAD نسبت به روش برآورد حد آستانه­ای، بر اساس میانه و انحراف معیار، حد زمینه را به خوبی کاهش داده اما پیوستگی نقاط را به میزان قابل توجهی افزایش نمی­دهد. در صورتی که روش آماره U هر دو برتری مذکور را با دقت بیشتر ایفا می­نماید. یعنی علاوه بر کاهش تأثیر داده­های ناهماهنگ، به نمونه­های ناهنجار نظم بسیار بیشتری بخشیده و  پراکندگی آنها را به شکل چشمگیری مطابق با الگوی دگرسانی منطقه مورد مطالعه کاهش ­می­دهد. به طوری که می­توان با توجه به آنها (موقعیت قرارگیری نمونه­های ناهنجار) محدوده­ای که دارای چگالی بیشتری از نمونه­های ناهنجار می­باشد را به عنوان مناطق ناهنجاری تعیین نمود. در نهایت نیز به کمک روش آماره U نقشه زمین­شیمی واحدهای سنگی منطقه در مورد عناصر مس و مولیبدن تهیه شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

no

چکیده [English]

There are several statistical methodologies presented for separating anomalous values from background leading to determination of anomalous areas. These methods range from simple approaches to complicated ones and include nonstructural and structural methods, subtraction separation method and so on. Structural methods take the sampling locations and their spatial relation into account for estimating the anomalous areas. The U-statistic method is one of the most important structural methods. It considers the location of samples and carries out the statistical analysis of the data without judging from a geochemical point of view and tries to separate subpopulations and also to determine anomalous areas. In the present study, several nonstructural methods including assessment of threshold based on median and standard deviation, median absolute deviation (MAD) and P.N product are used and U-statistic is considered as structural method to assess prospective areas of Parkam district. Results show that MAD method reduced background well and P.N method increased correlation of points. However, U-statistic method plays the role of both mentioned advantages meaning in addition to reducing outlier data effect, it regularizes anomalous values and also their dispersion is reduced significantly. It is possible to determine anomaly areas according to anomalous samples positioning so that denser areas are more important. Finally, lithogeochemical map of study area is provided for copper and molybdenum

کلیدواژه‌ها [English]

  • Parkam- U_statistic- P.N Product- MAD- Anomaly Map- Copper
  • Molybdenum
  1. -حسنی‌پاک، ع. ‌ا. و شرف‌الدین، م.، 1390. تجزیه و تحلیل داده‌های اکتشافی، انتشارات دانشگاه تهران، تهران، ویرایش دوم، 996 ص.
  2. - سید‌رحیمی‌نیارق، م. م.، قوامی‌ریابی، ر.، خالو-کاکائی، ر. و هزاره، م. ر.، 1388. به کارگیری روش آماره فضایی U جهت جداسازی مناطق آنومال طلا در منطقه کردستان، بیست و هفتمین گردهمایی علوم زمین.
  3. -شرکت مهندسین مشاور کان ایران، 1388. مطالعات زمین‌شناسی و آلتراسیون محدوده پرکام در مقیاس 1:5000، ص 21 -60.
  4. -قربانی، م.، 1381. زمین شناسی اقتصادی ذخایر معدنی و طبیعی ایران، انتشارات آرین زمین، تهران، 522 ص.
  5. -قنادپور، س.س.، 1392. مطالعات ژئوشیمیایی کانسار مس پورفیری پرکام – کرمان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تهران.
  6. -قنادپور، س.س. و هزارخانی، ا.، 1391. بررسی رفتار سرب نسبت به روی و آهن در کانسار مس پورفیری پرکام، شهر بابک، کرمان با استفاده از روش گروه‌بندی، نشریه علمی- پژوهشهای دانش زمین، سال سوم، شماره 9، ص 64 -77.
  7. -قنادپور، س.س.، هزارخانی، ا.، مختاری، ا. ر. و فتحیان‌پور، ن.، 1392. ارائه و بررسی روشی جدید برای جداسازی جوامع آماری مختلط بر اساس نمودارهای احتمال، نشریه روش‌های تحلیل و عددی در مهندسی معدن، شماره 5، ص 28- 37.
  8. -کاظمی مهرنیا، ا.، 1389. شناخت خصوصیات پوشش شسته شده و تکامل غنی شدگی سوپرژن کانسارهای مس – مولیبدن پورفیری شمال باختری کمربند کرمان، پایان نامه دکتری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
  9. -Berberian, M. and King, G.C., 1981. Towards a Paleogeography and Tectonic Evolution of Iran, Canadian journal of earth science, v. 18, p. 210–265.
  10. -Cheng, Q., 1999. Spatial and scaling modelling for geochemical anomaly separation: Journal of Geochemical Exploration, v. 65, p. 175-194.
  11. -Cheng, Q., Agterberg, F.P. and Bonham-Carter, G.F., 1996. A spatial analysis method for geochemical anomaly separation, Journal of Geochemical Exploration, v. 56, p. 183- I95.
  12. -Ghannadpour, S.S. and Hezarkhani, A., 2012a. Determine the initial statistical specifications of Copper and molybdenum elements in Porphyry Copper ore deposit in Kerman: International mining congress & Expo, Iran.
  13. -Ghannadpour, S.S., Hezarkhani, A. and Eshqi, H., 2012. Average and variance estimation programming in normal logarithmic distribution: Global journal of computer sciences, v. 2(1), p. 7-13.
  14. -Ghannadpour, S.S. and Hezarkhani, A., 2012b. A developed software to calculate the additive constant number of average in three-variable normal logarithm: Global journal of computer sciences, v. 2(1), p. 1-6.
  15. -Ghannadpour, S.S., Hezarkhani, A. and Sabetmobarhan, E., 2013. Some statistical analyses of Cu and Mo variates and geological interpretations for Parkam Porphyry Copper system, Kerman, Iran: Arabian Journal of Geosciences, v. 8, p. 345–355.
  16. -Ghannadpour, S.S., Hezarkhani, A., Maghsoudi, A. and Farahbakhsh, E., 2015b. Assessment of prospective areas for providing the geochemical anomaly maps of lead and zinc in Parkam district, Kerman, Iran: Geosciences Journal. (doi: 10.1007/s12303-014-0064-0)
  17. -Sinclair, A.J., 1991. A Fundamental Approach to Threshold Estimation in Exploration Geochemistry, probability plots revisited: journal of Geochemical Exploration, v. 41, p. 1-22.
  18. -Saric, A., Diordjevic, M. and Dimitrijevic, M.N., 1971. Geological map of Shahre-e-Babak, 1:100,000 Series: Geological Survey of Iran, Tehran, Iran.