بررسی زمین‌شناسی و زمین‌شیمی برای ارائه مدلی جهت خاستگاه کانسار آهن گل‌گهر سیرجان

نوع مقاله : مروری

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد زمین شناسی اقتصادی، دانشگاه پیام نور- مرکز تبریز

2 استادیار زمین شناسی اقتصادی، دانشگاه پیام نور- مرکز اوز

3 دانشیار زمین شناسی اقتصادی، دانشگاه پیام نور- مرکز تبریز

چکیده

ناحیه معدنی گل گهر در50 کیلومتری جنوب غرب سیرجان در استان کرمان و در لبه شرقی زون سنندج- سیرجان واقع شده است. با توجه به شواهد بدست آمده از مطالعات صحرایی، سنگ نگاری، کانه شناسی میکروسکوپی و زمین شیمی، اینچنین به نظر می رسد که کانی سازی  از نوع گرمابی جانشینی است. کانی سازی آهن در ترازهای عمقی کانسار از نوع مگنتیتی است و به سمت ترازهای میانی تا سطحی به ترتیب به انواع مگنتیتی-هماتیتی و هماتیتی تغییر می کند. از سوی دیگر دگرسانی سدیمی (آلبیتی) در ترازهای عمیق کانسار همراه با مگنتیت، دگرسانی پتاسیمی (فلدسپار پتاسیم) در ترازهای میانی همراه با مگنتیت و هماتیت و بالاخره دگرسانی فیلیک (سریسیتی) و سیلیسی در بالاترین بخشها با هماتیت مشاهده می شود. شواهد سنگ نگاری و کانه شناسی میکروسکوپی (صیقلی- نازک) به ترتیب حاکی از رخداد دگرسانیهای سدیمی تا سیلیسی و پدیده جانشینی از نوع گرمابی است. تشابه الگوی نمودار عنکبوتی عناصرکمیاب خاکی، در سنگ میزبان و کانسنگ آهن نشانه ای بر همزاد و هم منشاء بودن آنها است. در سنگ میزبان بین Cl و SiO2 یک رابطه معکوس وجود دارد در صورتیکه رابطه  Clبا آهن در این سنگها یک رابطه مستقیم است. براساس شواهد یاد شده، شاید بتوان این کانسار را با کانسارهای اکسیدآهن گرمابی مقایسه کرد. 

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. -اسدی، س.، 1388. مطالعه کانی زایی در مجموعه سنگهای دگرگونی کوه قرمز- کوه سرخ ( قطروئیه، استان فارس)، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز،253 ص.
  2. -اسمیرنوف، و.ای.، 1367. زمین شناسی ذخایر معدنی، ترجمه کرامت الله علی پور، مرکز نشردانشگاهی تهران، 456 ص.
  3. -بابکی ،آ.، 1383. بررسی الگوی کانی سازی آهن در کانسار گل گهر سیرجان، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید باهنر کرمان، 382 ص.
  4. -پورخاک، ف.، 1382. پاراژنز ، پتروژنز و پتروشیمی کانسار آهن گل‌گهر (آنومالی شماره 3)، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید باهنر کرمان، 296 ص.
  5. -جعفرزاده. ا.، قربانی، م.، و پزشکپور، م.، 1374. کانسار آهن، طرح تدوین کتاب زمین شناسی ایران، شماره 26، سازمان زمین شناسی و اکتشاف معدنی کشور.
  6. -حلاجی، ا.، 1370. مطالعه کانی شناسی عناصر کمیاب و منشا کانسار آهن گل‌گهر (سیرجان- کرمان)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم، 254 ص.
  7. -خلیلی مبرهن، ش.، 1372. پیدایش کانسار سنگ آهن گل‌گهر، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید باهنر کرمان، 146 ص.
  8. -عسکری، م.، 1386، بررسی توزیع ابعادی، نوع درگیری و خصوصیات کانی شناسی کانسنگ و باطله در معدن شماره 1 مجتمع سنگ آهن گل-گهر، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد شیراز، 152 ص.
  9. -مقتدری، ا.، 1385. زمین شناسی و زمین شیمی معدن آهن چادرملو جنوب شرقی یزد- شمال شرق بافق، پایان نامه دکترا، دانشگاه شیراز، 385 ص.
  10. -Alavi, M., 2007. Structures of the Zagros fold-thrust belt in Iran, American Journal of Science, v. 307, p. 1064–1095.
  11. -Audetat, A., Guenther, D., and Heinrich, C.A., 1998. Formation of a magmatic-hydrothermal ore deposit; insights with LA-ICP-MS analysis of fluid inclusions, Science, v. 279, p. 2091–2094.
  12. -Bajwah, Z. U., Seccombe, P. K., and Offler, R., 1987. Trace element distribution, Co: Ni ratio and genesis of big Canada iron-copper deposit, New South Wales, Australia, Mineral. Deposita, v. 22, p. 292-300.
  13. -Barnes, H.L., 1997. Geochemistry of Hyrothermal Ore Deposits, John wiley&Sons, 972 p.
  14. -Barton, M.D., and Johnson, D.A., 2000. Alternative brine sources for Fe oxide (-Cu-Au) systems: Implications for hydrothermal alteration and metals, in Porter, T. M., ed., hydrothermal iron oxide copper-gold and related deposits,. A global perspective: Adelaide, Australian Mineral Foundation, v. 2, p. 43–60.
  15. -Gilbert, J.M., and Park, C.F., 1997. The Geology of Ore Deposits , Freeman company, 256 p.
  16. -Gill, J. B., 1981. Orogenic and Esites and Plate Tectonics, Springer Berlin, 348 p.
  17. -Henderson, P., 1989. Rare Earth Element Geochemistry .Elsevier, 510 p.
  18. -Hitzman, k., 1992. Geological characteristics and tectonic setting of proterozoic iron oxide (Cu-U-Au-REE), deposits Prec Research، v.58, p.241-287.
  19. -Hitzman, M. W., 2000. Iron oxide–Cu–Au deposits: what, where, when, and why? In: Porter TM (ed) Hydrothermal iron oxide– copper–gold and related deposits—a global perspective, PGC Publishing, v. 1, p. 9–25.
  20. -Klein, H., 1985. Manual of Mineralogy, John Wiley and Sons, New York.Twentieth edition, 596 p.
  21. -Ljung, S., 1976. Geological report of Gol-e-Gohar Iron ore project, int. rep. Nisco, GEG. Excursion, Second Geol symp, Iran, NSCO.
  22. -Lottermoser, B.G., 1992. Rare earth elements and hydrothermal ore formation processes. Ore Geology Reviews, v. 7 (1), p. 25- 41.
  23. -Mucke. A., and Golaestaneh, F., 1982. The Genesis of the Gol-e-Gohar Iron ore Deposit (Iran), Institu fur Mineralogie und Kritallographieder Technischen Universitat berlin, p.193-212.
  24. -Mucke. A., and Younessi, R., 1994. Magnetite-Apatit Deposit (Kiruna- Type) along the Sanandaj-Sirjan zone and in the Bafq area, Minralogy and Petrology, v.25, p. 219-244.
  25. -Nash, W.P., 1976. Fluorine, chlorine and OH- bearing minerals in Skaergaarg intrusion. American Journal of Sciences, v. 276, p. 546- 557.
  26. -Ness, W.D., 2000. Introduction to Mineralogy, Oxford University Press, 358 p.
  27. -Passchier, C.W., and Trouw, R.A., 1998. Microtectonics. Spring Verlage, 387 p.
  28. -Pichler, l., and Reigraf, f., 1995. Gesteinsbildende Mineraleim Duennschliff. (Tranlated in Farsi by Mahrabi,F), Stuttgart, Fredinand Enke Verlag, 364 p.
  29. -Rumble, D., 1981. Wonesite: a new rock-forming silicate from the Post Pond Volcanics, Vermont, American Mineralogist, v. 66, p.100-105.
  30. -Sheikholeslami, M.R., Pique, A., Mobayen, P., Sabzehei, M., Bellon, H., and Emami, M. H., 2008. Tectono-metamorphic evolution of the Neyriz metamorphic complex,Quri-Kor-e-Sefid area (Sanandaj-Sirjan Zone, SW Iran). Journal of Asian Earth Sciences, v. 31, p. 504–521.
  31. -Taylor, S. R., and McLennan, S. M., 1985. The Continental Crust: its composition and evolution, Blackwell, Oxford, 361 p.
  32. -Warren, G., 1999. Evaporites, Their Evolution and Economics, Oxford: Blackwell Science, 438 p.
  33. -Williams, P. J., Barton, M. D., Johnson, D. A., Fontbote, L., De Haller, A., Mark, G., Oliver, N. H. S., and Marschik, R., 2005. Iron Oxide Copper-Gold Deposits: Geology, Space-Time Distribution, and Possible Modes of Origin, Society of Economic Geologists, Inc. Economic Geology 100th Anniversary, v.45, p.371–405.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار