کانی‌شناسی و منشأ رسوبات ماسه‌ای‌ دریای عمان در محدوده استان سیستان و بلوچستان

نوع مقاله : مروری

نویسندگان

دانشگاه اصفهان

چکیده

رسوبات ماسه­ای دریای عمان تحت تاثیر ورود انواع ذرات تخریبی از واحدهای زمین­شناسی مجاور قرار دارند. جهت شناسایی کانی­ها و منشأ آنها، 16 نمونه از رسوبات سطحی بستر دریا برداشت گردید. از ذرات در اندازه ماسه دانه ریز نمونه­ها، مقاطع نازک و صیقلی تهیه گردید. بررسی مقاطع توسط میکروسکوپ پلاریزان و انعکاسی نشان­دهنده حضور دو گروه کانی­های سبک به ترتیب فراوانی شامل کوارتز، فلدسپات و مسکویت و کانی­های سنگین پیروکسن، آمفیبول، بیوتیت، کلریت، زیرکن، گلوکونیت، اپیدوت، تورمالین و مگنتیت در رسوبات می­باشد. از میان کانی­های سبک، کوارتز بیشترین فراوانی را داشته و ادخال مینرال­های مختلف در این کانی، منشأ پلی ژنیک آن را نشان می­دهد. منشأ عمده کانی­های سبک رسوبات، توده­های آذرین درونی خصوصاً گرانیت­های نواحی فنوج و ایرانشهر می­باشند. کانی­های سنگین سیلیکاته غالبا از سنگهای آذرین نظیر گرانیت­ها، پگماتیت­ها و رگه­های هیدروترمال و واحدهای دگرگونی منطقه از جمله شیست­ سبز و آمفیبولیت­های واقع در افیولیت ملانژهای منطقه مکران منشأ گرفته­اند. کانی مگنتیت عمدتاً از افیولیت ملانژهایی نظیر واحد قلامان در غرب منطقه و فلیش­های به سن ائوسن در شرق منطقه آزاد شده­اند

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. - آرشادی، س. و مهدوی، م.ا.، 1366. نقشه زمین شناسی فنوج، مقیاس 1:100،000، سازمان زمین شناسی کشور، تهران.
  2. - آفاقی، آ. و سالک، م.، 1356. نقشه زمین شناسی ایران (ورقه 6)، مقیاس 1:1000،000، شرکت ملی نفت ایران، تهران.
  3. - احمدزاده هروی، م.، 1366. نقشه زمین شناسی کهیر، مقیاس 1:100،000، سازمان زمین شناسی کشور، تهران.
  4. - سرابی، ف.، 1373. سنگ شناسی آذرین، انتشارات دانشگاه تهران، تهران، 309 ص.
  5. - شهاب پور، ج.، 1387. زمین شناسی اقتصادی، انتشارات دانشگاه شهید باهنر، کرمان، 543 ص.
  6. - عزتیان، ف.، 1380. اطلس سنگهای آذرین (بر اساس آخرین مصوبه کمیته IUGS)، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، 146 ص.
  7. - کریم پور، م.ج.، 1374. زمین شناسی اقتصادی کاربردی، انتشارات مشهد، مشهد، 400 ص.
  8. - نبوی، م.ح.، 1355. دیباچه‌ای بر زمین شناسی ایران: انتشارات سازمان زمین شناسی کشور، تهران، 109 ص.
  9. -Angelidis, M.O. and Aloupi, M., 2000. Geochemical study of coastal sediments influenced by river-transported, pollution: southern evoikos gulf, Greece: Marine Pollution Bulletin, v. 40, p. 77-82.
  10. - Boggs, S., 1992. Petrology of sedimentary rocks: Macmillan Publishing Company, New York, 707 p.
  11. - Carranza-Edwards, A., Kasper Zubillaga, J.J., Rosales-Hoz, L., Morales de la Garza, E.A. and Lozano-Santa Cruz, R., 2009. Beach sand composition and provenance in a sector of the southwestern Mexican Pacific: Revista Mexicana de Ciencias Geologicas, v. 26, p. 433-447.
  12. - Cherian, A., 2004. Light minerals of beach sediments from Southern Tamiladu, south east coast of India: Oceanologia, v. 46, n. 2, p. 233-252.
  13. - El-Kammar, A.M., Arafa, I.H. and El-Sheltami, O.R., 2007. Mineral composition and environmental geochemistry of the beach sediments along the eastern side of the Gulf of Suez, Egypt: Journal of African Earth Sciences, v. 49, p. 103–114.
  14. - Fedo, C.M., Sircombe, K.N. and Rainbird, R., 2003. Detrital zircon analysis of the sedimentary record. In Zircon. Edited by J.M. Hanchar and P.W.O. Hoskin: Reviews in Mineralogy and Geochemistry, v. 53, p. 270–303.
  15. - Folk, R.L., 1974. Petrology of Sedimentary rocks: Hemphill publishing Company, Texas, 182 p.
  16. - Gonzalez, R., Araújo, M.F., Burdloff, D., Cachão, M., Cascalho, J., Corredeira, C., Dias, J.M.A., Fradique, C., Ferreira, J., Gomes, C., Machado, A., Mendes, I. and Rocha, F., 2007. Sediment and pollutant transport in the Northern Gulf of Cadiz: a multi-proxy approach: Journal of Marine Systems v. 68, p. 1–23.
  17. - Grando, G. and McClay, K., 2006. Morphotectonics domains and structural styles in the Makran accretionary prism, offshore Iran: Sedimentary Geology, v. 2, p. 1-23.
  18. - Hajhasani, H. and Mortazavi, M., 2010. Petrogenesis of basaltic - gabrroic rocks in south-west of Iranshahr. An example of Oman oceanic crust: International Applied Geological Congress, p. 1123-1128.
  19. - Howhorne, F.C. and Henry, D.J., 1991. Classification of the minerals of the Tourmaline group: European Journal of Mineralogy, v. 11, p. 201-215.
  20. - Jesus, C.C., de Stigter, H.C., Richter, T.O., Boer, W., Mil-Homens, M., Oliveira, A. Rocha, F., 2010. Trace metal enrichments in Portuguese submarine canyons and open slope: anthropogenic impact and links to sedimentary dynamics: Marine Geology, v. 271, p. 72–83.
  21. - Kasper Zubillaga, J.J. and Zolezzi Ruiz, H., 2007. Grain size, mineralogical and geochemical studies of coastal and inland dune sands from El Vizcaino Desert, Baja California Peninsula, Mexico: Revista Mexicana de Ciencias Geologicas, v. 24, p. 423-438.
  22. - Klein, C. and Hurlbut, C.S., 1993. Manual of Mineralogy: Wiley, New York, 681 p.
  23. - Korbel, P. and Novak, M., 2002. The complete encyclopedia of minerals: Book Sales, Germany, 296 p.
  24. - Krynine, P.D., 1946. The Tourmaline group in sediments: Journal of Geology, v. 54, p. 65-87.
  25. - Lahijani, H. and Tavakoli, V., 2012. Identifying provenance of South Caspian coastal sediments using mineral distribution pattern: Quaternary International, v. 261, p. 128–137
  26. - Lindholm, R., 1987. A Practical Approach to Sedimentology: Springer-Verlag, Berlin, 276 p.
  27. - Lowell, J.D. and Guilbert, J.M., 1970. Lateral and vertical alteration-mineralization zoning in porphyry ore deposits: Econemic Geology, v. 65, p. 373-408.
  28. - Mange, M.A. and Maurer, H.F.W., 1992. Heavy minerals in colour: Chapman and Hall, London, 147 p.
  29. - Margolis, S.V. and Krinsley, D.H., 1974. Processes of formation and environmental occurrence of microfeatures on detrital quartz grains: American Journal of Science, v. 274, p. 449-464.
  30. - Martins R., Azevedo M. R., Mamede R., Sousa B., Freitas R., Rocha F., Quintino V. and Rodrigues A.M., 2012. Sedimentary and geochemical characterization and provenance of the Portuguese continental shelf soft-bottom sediments: Journal of Marine Systems, v. 91, p. 41-52.
  31. - McCall, G.J.H., 2002. A summary of the geology of the Iranian Makran: The Geological Society of London, v. 195, p. 147-204.
  32. - Morimoto, N., 1988. Nomenclature of pyroxenes: American Mineralogist, v. 73, p. 1123-1133.
  33. - Morton, A.C., 1991. Geochemical studies of detrital heavy minerals and their application to provenance studies. In: Morton A.C., Todd S.P. & Haughton P.D.W. (eds) Developments in Sedimentary Provenance: Geological Society of London, Special Publication, v. 57, p. 31-45.
  34. - Nesse, W.D., 1991. Introduction to optical mineralogy: Oxford University Press, New York, 335 p.
  35. - Pettijohn, F.J., Potter, P.E. and Siever, R., 1973. Sand and sandstone: Springer-Verlag, Berlin, 618 p.
  36. - Prins, M.A., Postma, G. and Weltje, G.J., 2000. Controls on terigenous sediment supply to the Arabian Sea during the late Quaternary: the Makran continental slope: Marine Geology, v. 169, p. 351-371.
  37. - Saadat, S. and Stern, C.R., 2011. Petrochemistry and genesis of olivine basalts from small monogenetic parasitic cones of Bazman stratovolcano, Makran arc, southeastern Iran: Lithos, v. 125, p. 607-619.
  38. - Serelis, K.G., Kafkala, I.G., Parpodis, K. Lazaris, S., 2010. Anthropogenic and geogenic contamination due to heavy metals in the vast area of Vari, Attica: Proceedings of the 12th International Congress, Bulletin of the Geological Society of Greece.
  39. - Stoffers, P. and Ross, D.A., 1979. Late Pleistocene and Holocene sedimentation in the Persian Gulf-Gulf of Oman: Sedimentary Geology, v. 23, p. 181-208.
  40. - Suresh, G.M., Solai, A. and Chandrasekar, N., 2010. Light minerals, XRD and SEM studies in the depositional environments between Tuticorin and Thiruchendur, South East Coast of India, Tamil Nadu: International Journal of Geomatics and Geosciences, v. 1, p. 233-251.
  41. - Tucker, M.E., 1988. Techniques in sedimentology: Blackwell Scientific Publications, Oxford, 394 p.
  42. - White, R.S., 1982. Deformation of the Makran accretionary sediment prism in the Gulf of Oman (north-west Indian Ocean): Geological Society, v. 10, p. 357-372.
  43. - Yalcin, M.G., 2009. Heavy mineral distribution as related to environmental conditions for modern beach sediments from the Susanoglu (Atakent, Mersin, Turkey): Environmental Geology, v. 58, p. 119-129.
  44. - Yang, S.Y., Jung, H.S., Lim, D.I. and Li, C.X., 2003 .A review on the provenance discrimination of sediments in the Yellow Sea: Earth Science Reviews, v. 63, p. 93-120.
  45. - Yardley, B.W.D., Mackenzie, W.S. and Guiford, C., 1996. Atlas of metamorphic rocks and their texture: Longman, New York, 126 p.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار