رسم نقشه شکستگیهای ساختاری منطقه تکنار)ایران مرکزی( با استفاده از روشهای دورسنجی

نوع مقاله : مروری

نویسندگان

1 دانشگاه گلستان

2 مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات پیشرفته، دانشگاه صنعتی شریف

3 دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

برای تهیه نقشه شکستگیهای ساختاری منطقه تکنار، از ٦ تکنیک مختلف سنجش از دور جهت بارزسازی گسلها و شکستگیهای موجود در منطقه کمک گرفته­ شد. نرم­ افزار مورد استفاده برای این تکنیکها ER-Mapper 7.01 بود: ابتدا Scene شماره 35-160 از تصاویر LANDSAT ETM+ (که زون تکنار در جنوب آن قرار گرفته) انتخاب و برای وضوح بیشتر به کمک تکنیک  FFTنویزها و سیگنالهای اضافی آن حذف گردید. سپس جهت مشاهده بهتر قطع ‌شدگیهای ناگهانی لیتولوژی ناشی از گسلش، از تکنیک RGB و رابطه OIF کمک گرفته­ شد. به تصویر حاصل به جهت داشتن توان تفکیک مکانی بالاتر، تصویرPanchromatic سنجنده IRS تلفیق گردید. تکنیک بعدی، فیلتر­گذاری تصویر با استفاده از فیلترهای جهتی Sunangle برای رویت بهتر خطوط اثر شکستگیها بود. در مرحله چهارم از مولفه PC1 تکنیک PCA برای بارزسازی لبه­های تیز شکستگیها کمک گرفته ­شد. در مرحله بعد، تصویر DEM منطقه با استفاده از تکنیک Sunshading مورد تابش مجازی نور قرار گرفت تا سایه‌های ایجاد شده برای شناسایی دره‌ها و برآمدگیهای خطی گسلها مورد استفاده قرار گیرد. تکنیک نهایی استفاده از Band Ratio بوده که عوارض طبیعی مرتبط با گسلش یکبار جداگانه روی تصاویر Grayscale و یکبار به صورت ترکیب RGB در تصویر رنگی بارزسازی شده و مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت با استفاده از تصاویر حاصل از تکنیکهای مذکور نقشه شکستگیهای ساختاری منطقه تکنار ترسیم گردید. نقشه حاصله برای راستی­آزمایی، با گسلهای برداشت­شده طی عملیات صحرایی مقایسه گردید و تطابق خوبی را با آن نشان داد که اعتبار تکنیکهای بکار رفته در دورسنجی را نشان می­دهد

کلیدواژه‌ها


  1. -افتخار نژاد، ج.، آقانباتی، ع.، و حمزه پور، ب.، ١٣٧٦. نقشه زمین‌شناسی ٢٥٠٠٠٠/١ کاشمر، انتشارات سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور.
  2. -سلطانی، م.، ١٣٧٦. مطالعه ولکانیسم پلیوکواترنر جنوب و جنوب غرب استان یزد با استفاده از تصاویر رقومی ماهواره‌ای، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان، 210 صفحه.
  3. -سلطانی، م.، ١٣٧٨. تفکیک ولکانیسم پلیوکواترنر جنوب غرب استان یزد با استفاده از پردازش دادههای رقومی ماهواره‌ای (تکنیک PCA)، هجدهمین گردهمایی علوم زمین، سازمان زمین‌‌-
  4. شناسی و اکتشافات معدنی کشور، صص 572 – 567.
  5. -سلطانی، م.، ١٣٨٧. آشنایی با روشهای پردازش اطلاعات در پردازش تصاویر ماهواره‌ای؛ تکنیک تبدیل فوریه، وبلاگ persianblog.ir.msoltani، دسترسی: ١٠/٨/ ١٣٨٧.
  6. -طاهری، ج.، و شمعانیان، ق.، ١٣٧٧. نقشه زمین-شناسی ١٠٠٠٠٠/١ کاشمر، انتشارات سازمان زمین‌شناسی کشور.
  7. -فاطمی، س. ب.، و رضایی، ی.، ١٣٨٥. مبانی سنجش از دور، انتشارات آزاده، 266 ص.
  8. -Cengiz, O., Sener, E., and Yagmurlu, F., 2006. A satellite image approach to the study of lineaments, circular structures and regional geology in the Goluk Crater district and its environs (Isparta, SW Turkey), Journal of Asian Earth Sciences., v. 27, p.254-271.
  9. -Chavez, P. S., Berlin, G. L., and Sowers, L.B., 1982. Statistical method forselecting Landsat MSS ratios. Journal of Application Photography, v. 8, p. 86-102.
  10. -Lindenberg, H. G., and Jacobshagen, V., 1983. Post-Paleozoic geology of the Taknar Zone and adjacent areas (NE Iran, Khorasan), Report of Geodynamic Project, (Geotraverse) In Iran., No 51.
  11. -Muller, R. and Walter, R., 1983. Geology of the Precambrian–Paleozoic Taknar Inlier northwest of Kashmar, Khorasan Province northeast Iran. Rep. of Geody. Proj. (Geotraverse) In Iran., No 51.
  12. -Rencz, A., 1999. Remote Sensing for the Earth Sciences. John Willey & Sons, 707 p.
  13. -Solomon, S., and Ghebreab, W., 2006. Lineament Characterization and their tectonics significance using Landsat TM data and field studies in the central highlands of Eritrea, Journal of African Earth Sciences, v.46, p. 654–668.
  14. -Trip, G. I., and Vearncombe, J. R., 2004. Fault/fracture density and mineralization: a contouring method for targeting in gold exploration. Journal of Structure Geology, v. 26, p. 275-292.