با توجه به اینکه کشور ایران بر روی کمربند زلزله خیز آلپ- هیمالیا قرار دارد و هر چند یک بار شاهد زلزلههای مخرب و ویرانگری در آن میباشیم، بررسی وضعیت زمینساخت جنبا و ارزیابی تهدیدات، خسارات و بروز این فعالیتها در شهرها از اهمیت بالایی برخوردار است. گستره مورد مطالعه در شمال شهر نیشابور و ارتفاعات جنوبی بینالود ( Km21117) قرار دارد. در این پژوهش با استفاده از هفت شاخص ریختسنجی کمی از قبیل شاخص نسبت شکل حوضه (BS)، انتگرال فراز سنجی (Hi)، نامتقارن بودن حوضه آبریز (AF)، شاخصسینوسیتی پیشانی کوهستان(Smf)، نسبت پهنای کف دره به ارتفاع آن (Vf)، شاخص سینوسیتی رودخانه (S)، شاخص طول به گرادیان رود (SL) در زیر حوضههای این منطقه، مطالعات دقیقی انجام گرفته است. نتایج این مطالعات بصورت لایههای اطلاعاتی مختلف با یکدیگر تلفیق گردید. سپس با استفاده از نرمافزارهای ArcGIS، Spss، Minitab و بررسیهای صحرایی نقشه پهنهبندی زمینساخت جنبا منطقه بصورت کمی ترسیم و به 4 رده (بسیارفعال، فعال، نیمه فعال و غیرفعال) تفکیک گردید. براساس نقشه مذکور بخش جنوبی گستره مورد مطالعه با وسعت 441/538 کیلومتر مربع معادل 32/36 درصد از گستره مورد مطالعه دارای زمینساخت بسیار فعال میباشد. نقشه پهنهبندی ترسیم شده، افزایش میزان فعالیت زمینساختی را از شمال به سمت جنوب تا جنوب باختر، دامنه جنوبی بینالود نشان میدهد. نکته حائز اهمیت انطباق این مناطق با گسلهای فشاری شمال نیشابور، نیشابور و زلزلههای متعدد تاریخی و دستگاهی ناشی از فعالیت این گسلهای فعال و جنبا است و این دلیل بر صحت مطالعات این پژوهش میباشد. امید که این قبیل مطالعات پژوهشی بنیادی در مناطق مختلف انجام و مورد استفاده مسئولین در امر برنامهریزی شهری و ساخت سازههای سنگین قرار گیرد.
-پورلطیفی، ع.، 1380. نقشه زمینشناسی طرقبه مقیاس1:100000، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی ایران.
-خیام، م.، و مختاری، د.، 1382. ارزیابی عملکرد فعالیتهای تکتونیکی بر اساس مورفولوژی مخروط افکنه ها (مورد مطالعه: مخروط افکنههای دامنه شمالی میشو داغ)، پژوهشهای جغرافیایی، شماره44، ص1-10.
-سیف، ع.، و خسروی، ق.، 1389. بررسی تکتونیک فعال در قلمرو تراست زاگرس منطقه فارس، پژوهشهای جغرافیایی طبیعی، شماره74، ص125-146.
-شفیعی، ا.، علوی، ا.، و نادری، م.، 1388. تکتونیک فعال در رشتهکوه بینالود با تکیه بر بررسیهای مورفوتکتونیکی، پژوهشهای جغرافیایی طبیعی، شماره70، ص79-91.
-علی نیا، هادی.، 1391. بررسی ساختار، ریخت زمینساخت و سایزموتکتونیک شمال نیشابور به کمک نرمافزارهای RS,GIS، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه سیستان و بلوچستان.
-فرهودی، ق.، 1388. بررسی مورفوتکتونیک باباکوهی واقع در شمال شیراز، فصلنامه زمینشناسی کاربردی، شماره2، ص126-134.
-قائمی، ف.، و حسینی، ک.، 1378. نقشه زمین-شناسی نیشابور مقیاس 1:100000، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی ایران.
-قائمی، ف.، 1371. بررسی زمینشناسی ساختاری ارتفاعات شمالخاور نیشابور _ بینالود(چهارگوش باغشن گچ)، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
-نبوی، م.، 1355. دیباچهای بر زمینشناسی ایران. انتشارات سازمان زمینشناسی کشور، 109صفحه
-Adams, K.D., Wesnousky, S.G., and Bills, B., 1999. Active faulting,and potential geomorphic effects in the Lake Lahontan basin, Nevada and California, Geological Society of America Bulletin, v. 111, p. 1739-1756.
-Bull, W.B., and Mc fadden, L.D., 1977. Tectonic geomorphology north and south of the Garlok fault, California, 8th Annual geomorphology sym., New York.
-Bull, W.B., 1978. Geomorphic Tectonic Classes of the South Front of the San Gabriel Mountain California U.S, Geological Survey Contract report 14-08-001-G-394. Office of Earthquakes Volcanoes and Engineering: Menlo park CA.
-Burbank, D.W., and Anderson, R.S., 2001. Tectonic Geomorphology, Black well Science Ince, 268 p.
-Garcia-tortosa, F.J., Alfaro, P., Galindo-Zaldivar, J., Gibert., Lopez-Garrido A.C., Sanz deGaldeano, C., and Ureña, M., 2008. Geomorphologic Evdemce of the Active Baza Fault (Betic Cordillera, South Spain), Geomorphology, v.97, p. 374-391.
-Hamdouni, R.E., Irigaray, C., -Fernandez, T., Chacon, J., and Keller, E.A., 2008. Assessment of relative active tectonic, South west border of the Sierra Nevada (Southern Spain),Geomorphology, v.96, p.150-173.
-Hollingsworth, J., Fattahi, M., Walker, R., Talebian, M., Bahroudi, A., Bolourchi, M.J., Jackson, J., and Copley, A., 2010. Oroclinal beding, distributed thrust and strike-slip faulting, and the accommodation of Arabia-Eurasia convergence in NE Iran since the Oligocene, Geophysical Journal International.
-Keller, E.A., and Pinter, N., 2002. Active Tectonics, Earthquakes, Uplift and Land Scape, Printce Hall, Inc, 338 p.
-Ramirrez-Herrera, M.T., 1998. Geomorphic assessment of active tectonics in the Acambay graban, Mexican Volcanin belt, Earth Surface Process and Land Froms, v. 23, p. 317-322.
-Wells, S.G., 1988. Regional variation in tectonic geomorphology along a segmental convergent plate boundary pacifice coast of Costa Rica, Geomorphology, v.1, p. 239-265.
علی نیا, هادی, مریدی فریمانی, علی اصغر, & نادری میقان, نصیر. (1390). کاربرد GIS و شاخصهای ریخت زمینساختی در پهنهبندی زمین-ساخت جنبا منطقه شمال نیشابور، شمال شرق ایران. پژوهشهای دانش زمین, 2(4), 1-18.
MLA
هادی علی نیا; علی اصغر مریدی فریمانی; نصیر نادری میقان. "کاربرد GIS و شاخصهای ریخت زمینساختی در پهنهبندی زمین-ساخت جنبا منطقه شمال نیشابور، شمال شرق ایران", پژوهشهای دانش زمین, 2, 4, 1390, 1-18.
HARVARD
علی نیا, هادی, مریدی فریمانی, علی اصغر, نادری میقان, نصیر. (1390). 'کاربرد GIS و شاخصهای ریخت زمینساختی در پهنهبندی زمین-ساخت جنبا منطقه شمال نیشابور، شمال شرق ایران', پژوهشهای دانش زمین, 2(4), pp. 1-18.
VANCOUVER
علی نیا, هادی, مریدی فریمانی, علی اصغر, نادری میقان, نصیر. کاربرد GIS و شاخصهای ریخت زمینساختی در پهنهبندی زمین-ساخت جنبا منطقه شمال نیشابور، شمال شرق ایران. پژوهشهای دانش زمین, 1390; 2(4): 1-18.