دیاژنز و ارزیابی نقش تغییرات تخلخل بر توان مخزنی آسماری- جهرم در چاه‌های شماره2، 10 و 11 میدان نفتی گل‌خاری

نوع مقاله : علمی -پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد رسوب‌شناسی و سنگ‌شناسی رسوبی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

2 دانشیار گروه زمین‌شناسی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

3 شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب

چکیده

سازندهای آسماری و جهرم به ترتیب با سن الیگوسن- میوسن پیشین و ائوسن توالی ضخیم آهکی با لایه­های نازک انیدریتی، آهک دولومیتی، دولومیت و با میان لایه­های شیل هستند که در میدان نفتی گل­خاری در غرب گسل قطر- کازرون و زون چین خورده زاگرس و زیر زون فارس ساحلی مورد پژوهش قرار گرفته­اند. انحلال، آشفتگی زیستی، سیمانی شدن، نئومورفیسم، سیلیسی شدن، میکریتی شدن، تراکم و دولومیتی شدن فرایندهای دیاژنزی مشاهده شده در سازندهای آسماری و جهرم می­باشند. مهم­ترین آنها سیمانی شدن، دولومیتی شدن و انحلال است که سیمانی شدن تأثیر منفی بر روی کیفیت مخزنی دارد ولی دولومیتی شدن باعث افزایش تخلخل بین بلوری و انحلال باعث افزایش تخلخل حفره­ای، قالبی و بین دانه­ای شده­اند. مهم­ترین تخلخل­ها شامل بین­دانه­ای، درون دانه­ای، بین بلوری، قالبی، شبکه­ای، حفره­ای و شکستگی است. هر چند تخلخل حفره­ای و بین دانه­ای اهمیت بیشتری نسبت به بقیه دارند. تخلخل حفره­ای در جایگاه نخست قرار دارد و بیشتر در بخش بالایی سازند جهرم و بخش زیرین سازند آسماری مشاهده گردید. میزان تخلخل بین دانه­ای در جایگاه دوم قرار دارد. فرایندهای دیاژنزی سازندهای آسماری و جهرم نشان دهنده تأثیر مجموعه­ای از فرایندهای دیاژنزی هم زمان با رسوب­گذاری در بستر دریا و پس از رسوب­گذاری در طی تدفین کم­عمق و تا عمیق و بالا آمدگی است. به طور کلی تخلخل این میدان،  نشان می­دهد که توان مخزنی متوسط بوده و فرایندهای دیاژنزی در افزایش کیفیت مخزنی تاثیر­گذار بوده­اند.  

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. -رضایی، م.، 1380. زمین‌شناسی نفت، انتشارات علوی، تهران، 472 ص.
  2. -یزدانی، م. و راکی، ع.ق.، 1387. مجموعه اطلاعات مغزه، گزارش پ- 5965، شرکت ملی مناطق نفت-خیز جنوب، اهواز.
  3. -Adabi, M.H., 2002. Petrography and geochemical criteria for recognition of unaltered cold water and diagenetically altered Neoproterozoic dolomite, western Tasmania, Australia: 16th Australian Geology, Conv., Australia (abst.), 350 p.
  4. -Ahmad, A.H.M., Bhat, G.M M. and Azim Khan, H., 2006. Depositional environments and diagenesis of the kuldhar and Keera Dome carbonates (Late Bathonian–Early Callovian) of Western India. Journal of Asian Earth Sciences, v. 27, p. 765–778.
  5. -Ahr, W.M., 2008. Geology of Carbonate Reservoirs, the Identification, Description, and Characterization of Hydrocarbon Reservoirs in Carbonate Rocks, John Wiley & Sons, Inc., Pub., New Jersey. 277 p.
  6. -Al- Aasm, I. S. and Packard, J. J., 2000. Stabilization of early – formed dolomite: a tale of divergence from two Mississippian dolomites, Sedimentary Geology, v. 131, p. 97- 108.
  7. -Azomani, E., Azmy, K., Blamey, N., Brand, U. and Al-Aasm, I., 2013. Origin of Lower Ordovician dolomites in eastern Laurentia: Controls on porosity and implications from geochemistry, Marine and Petroleum Geology, v. 40, p. 99-114.
  8. -Azmy, K., Brand, U., Sylvester, P., Gleeson, S.A., Logan, A. and Bitner, M.A., 2011. Biogenic and abiogenic low-Mg calcite (bLMC and aLMC): Evaluation of seawater-REE composition, water masses and carbonate diagenesis, Chemical Geology, v. 280, p. 180–190.
  9. -Bathurst, R.G.S., 1986. Carbonate diagenesis and reservoir development: Conservation, destruction and creation of pores. - In: Bathurst, R.G.C. and Land, L.S. (eds.): Carbonate deposition environments, Part 5. Diagenesis 1. - Colorado School of Mines Quarterly, v. 81, p. 1-25.
  10. -Choquette, P.W. and Pray, L., 1970. Geologic nomenclature and classification of porosity in sedimentary carbonates. American Association of Petroleum Geology Bulletin, V. 54, p. 207-250.
  11. -Dickson, J. A. D., 1965. A modified staining technique for carbonate in thin section, Nature, v. 205, 587 p.
  12. -Flugel, E., 2010. Microfacies of carbonate rocks, analysis interpretation and application, Springer-Verlage, Berline, Heidelberg. 976 p.
  13. -Friedman, G.M., 1965. Terminology of crystallization texture and fabric in sedimentary rocks: J. Sedimentary Petrology, v. 35, p. 643-655.
  14. -Gregg, J. M. and Sibley, D. F. 1984. Epigenetic dolomitization and the origin of xenotopic dolomite texture, Journal of Sedimentary Petrology, v. 54, p. 908- 931.
  15. -Haeri Ardakani, O., Al-Aasm, I., Coniglio, M. and Simon, I., 2013. Diagenetic evolution and associated mineralization in middle Devonian carbonates, southwestern Ontario, Canada, Bulletin of Canadian Petroleum Geology, v. 61(1), p. 41-68.
  16. -Hesse, R., 1990. Silica diagenesis, origin of inorganic and replacement cherts.In, Mcllreath, A., Morrow, D.W. (Editors), Diagenesis. Geoscience Canada, Reprint Series, 4, Canada, p. 253-275.
  17. -Land, L.S., 1985. The origin of massive dolomite: Journal of Geoscience Education, p. 112-125.
  18. -Longman, M.W., 1980. Carbonate diagenetic textures from near surface diagenetic environments, American Association of Petroleum Geology Bulletin, v. 64, p. 461-487.
  19. -Logan, B.W., 1984. Pressure responses (deformation) in carbonate sediments and rocks – analysis and application, Canning Basin. – In: Purcell, P.G. (ed.): The Canning Basin, W.A. – Proceedings of the Geological Society of Western Australia/Petroleum Exploration Society of Australia, p. 235-251.
  20. -Logan, B.W. and Semeniuk, V., 1976. Dynamic metamorphism; process and products in Devonian carbonate rocks; Canning basin, Western Australia. – Geological Society of Australia, Special Publications, v. 6, 138 p.
  21. -Machel, H. G., 2000. Dolomite formation in Caribbean islands- driven by plate tectonics? J. Sedimentary Research, v. 70, p. 977-984.
  22. -Mazzullo, S.J., 1992. Geochemical and neomorphism alteration of dolomite of dolomite: a review: Carbonate and Evaporite, v. 7, p. 21-37.
  23. -Moore, C. H., 1989. Carbonate Diagenesis and Porosity, Development in Sedimentology, v. 46, 338 p.
  24. -Mutti, M., 1990. Sedimentology and Diagenesis of Carbonate/ Siliciclastic Cycle, Yates Formation, Guadalupian, New Mexico, University of Wisconsin-Madison, 228 p., Unpublished MS Thesis.
  25. -Rahimpour-Bonab, H., Mehrabi, H., Enayati-Bidgoli, A. H. and Omidvar, M., 2010. Coupled imprints of tropical climate and recurring emergence on reservoir evolution of a mid- Cretaceous carbonate ramp, Zagros Basin, Southwest Iran. Cretaceous Research, v. 37, p. 15-34.
  26. -Samankassou, E., Tresch, J. and Strasser, A., 2005. Origin of peloids in Early Cretaceous deposits, Dorset, South England Facies, v. 51, p. 264-273.
  27. -Seeling, M., Emmerich, A., Bechsta, T. and Zuhlke, R., 2005. Accommodation / sedimentation development and massive early marine cementation, Latemar vs. Concarena (Middle /Upper Triassic, Southern Alps). Sedimentary Geology, v. 175, p. 439-457.
  28. -Sibley, D.F. and Gregg, J.M., 1987. Classification of dolomite rock texture: Journal of Sedimentary Petrology, v. 57, p. 967-975.
  29. -Tucker, M.E., 1993. Carbonate diagenesis and sequence stratigraphy, In, V.P. Wright (editor), Sedimentology Review, Blackwells, Oxford, p. 51-72.
  30. -Tucker, M.E., 2001. Sedimentary Petrology, Third Edition, Blackwell, Oxford, 260 p.
  31. -Tucker, M.E. and Wright, V.P., 1990. Carbonate Sedimentology, Blackwell Science, Inc, 482 p.
  32. -Yoo, C.M., Gregg, J.M. and Shelton, K.L., 2000. Dolomitization and dolomite neomorphism: Trenton and Black River Limestone’s (Middle Ordovician) Northern Indiana, U.S.A. J. Sedimentary Research, v. 70, p. 265-274.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار