1
کارشناس ارشد زمین شناسی اقتصادی، دانشگاه شهید بهشتی
2
کارشناس ارشد زمین شناسی اقتصادی، دانشگاه تربیت مدرس
3
دانشیار گروه زمین شناسی دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی
چکیده
منطقه محسن ابن علی در جنوب شرق شهرستان بروجرد، درشمال غرب پهنه سنندج- سیرجان واقع شده است. اغلب سنگهای رخنمون یافته در منطقه، یک توالی آتشفشانی- رسوبی به سن مزوزوئیک (تریاس) می‌باشند که در حد رخساره شیست سبز دگرگون شده‌اند. بر اساس بررسیهای صحرایی، دگرسانیهای اصلی در منطقه شامل پروپیلیتی، سیلیسی، کربناتی، هماتیتی و سریسیتی هستند که دگرسانی پروپیلیتی در متاولکانیکهای منطقه گسترش بیشتری دارد. دگرسانی سیلیسی و کربناتی نیز همراه با کانی‌سازی قابل مشاهده است. با توجه به تصاویر ماهواره‌ای ETM+ ارتباط نزدیکی بین عامل خطوارگی و دگرسانیهای گرمابی در منطقه مشاهده می شود. مطالعات لیتوژئوشیمیایی یکی از کاربردی‌ترین روشها جهت اکتشاف طلاست. بر اساس نتایج حاصل از مطالعات لیتوژئوشیمیایی در منطقه، آنومالی طلا در وسط شبکه نمونه‌برداری و در جهت عمود بر روند واحدهای سنگی در متاولکانیکهـای حدواسط تا بازیک مشخص شد. در آنومالی فوق الذکـر عناصرAg,As,Sb,Zn,Cu,Pb آنومالی نشان می‌دهند. ضرایب همبستگی در ماتریس همبـستگی عناصر نشان می‌دهد که طلا بیشترین همبستگی را با عناصـر As(+0.81)، Ag(+0.73)، Cu(+0.68)، Pb(+0.64) وZn(+0.63) نشان می‌دهد. مطالعات صحرایی نشان می‌دهد که در آنومالی اصلی طلا در منطقه، کانی‌سازی شامل رگچه‌های سیلیسی- کربناتی و بصورت پرکننده درز و شکافهای سنگ و همچنین بصورت رگه‌های سیلیسی سرشار از اکسیدهای آهن در واحد متاولکانیکهای آندزیتی مشاهده می‌شود. بر اساس نتایج تجزیه شیمیایی میزان طلا در رگچه‌های سیلیسی- کربناتی 07/0 تا 5/0 گرم در تن و در رگه های سیلیسی حاوی اکسید آهن 74/1 تا 8/9 گرم در تن را نشان می‌دهد. مهمترین کانیهای شناسایی شده در مطالعات کانه نگاری شامل پیریت،کالکوپیریت، بورنیت، کوولیت، مالاکیت و اکسیدهای آهن اکثراً شامل هماتیت و گوتیت می‌باشد. با توجه به نوع دگرسانیها، شکل کانی سازی، نوع سنگ میزبان و کانی شناسی در محدوده محسن ابن علی، می‌توان گفت کانی سازی طلا ارتباط مستقیم با روند شکستگیها و گسلهای منطقه دارد. محلولهای گرمابی کانی‌ساز به داخل درز و شکافهای موجود در سنگهای متاولکانیکی نفوذ کرده و باعث ایجاد دگرسانیهای مختلف و کانی سازی در جایگاه های مناسب ساختاری شده است.
اکبری, زهرا, یارمحمدی, علی, & رسا, ایرج. (1390). کانه‌زایی طلا در سنگهای آتشفشانی- رسوبی تریاس منطقه محسن ابن علی (جنوب شرق بروجرد). پژوهشهای دانش زمین, 2(2), -.
MLA
زهرا اکبری; علی یارمحمدی; ایرج رسا. "کانه‌زایی طلا در سنگهای آتشفشانی- رسوبی تریاس منطقه محسن ابن علی (جنوب شرق بروجرد)", پژوهشهای دانش زمین, 2, 2, 1390, -.
HARVARD
اکبری, زهرا, یارمحمدی, علی, رسا, ایرج. (1390). 'کانه‌زایی طلا در سنگهای آتشفشانی- رسوبی تریاس منطقه محسن ابن علی (جنوب شرق بروجرد)', پژوهشهای دانش زمین, 2(2), pp. -.
VANCOUVER
اکبری, زهرا, یارمحمدی, علی, رسا, ایرج. کانه‌زایی طلا در سنگهای آتشفشانی- رسوبی تریاس منطقه محسن ابن علی (جنوب شرق بروجرد). پژوهشهای دانش زمین, 1390; 2(2): -.
)