مقایسه تخلخل و تراوایی بدست آمده از نمودار NMR و مغزه در یکی از چاه‌های میدان گازی پارس جنوبی

نوع مقاله : مروری

نویسندگان

1 دانشگاه تهران- دانشکده علوم ­زمین

2 دانشگاه کرتین استرالیا-دانشکده مهندسی نفت

چکیده

توصیف پارامترهای مخزنی از اهداف اصلی جهت توسعه مخازن می‌باشد. از میان این پارامترها ارزیابی تخلخل و تراوایی از اهمیت خاصی برخوردار است. به علت بالا بودن هزینه‌های عملیات، در بیشتر موارد مغزه‌گیری از برنامه کاری حذف می‌گردد. بنابراین بایستی اطلاعات نمودارهای چاه­پیمایی را بهینه‌سازی کرد، تا نتایج مشابه با نتایج مغزه فراهم گردد. یکی از ابزارهای نمودارگیری جدیدی که اخیراً مورد توجه واقع شده است، ابزار NMR است که توانایی فراهم کردن میدان وسیع‌تری از اطلاعات را نسبت به قبل دارا می‌باشد. در این مطالعه از نتایج ابزار CMR به عنوان یکی از ابزارهای بکار برندة روش تشدید مغناطیسی هسته‌ای استفاده شده است. ابتدا مقادیر تخلخل و تراوایی بدست آمده از نمودار CMR یکی از چاه­های میدان گازی پارس جنوبی با مقادیر تخلخل و تراوایی مغزه همان چاه برای واحدهای مخزنی کنگان و دالان مقایسه گردیدند. تخلخل مغزه و تخلخل سیال آزاد CMR از روند مشابهی تبعیت کرده و ضریب همبستگی قابل قبولی بدست آمد. از مقایسة تراوایی CMR با تراوایی مغزه انطباق خوبی حاصل نشد. در ادامه اشباع آب تعیین شده توسط نمودارهای مقاومت به صورت منحنی ترسیم گردید و با نمودارهای تخلخل متفاوت حاصل از ابزار CMR مقایسه شد. با توجه به نتایج بدست آمده، بخش اعظم آب موجود در واحدهای مخزنی مورد نظر غیر متحرک و فاقد قابلیت تولید شناسایی گردید. سپس با تلفیق مقاطع نازک تهیه شده از واحدهای مخزنی با منحنی‌های پراکندگی T۲، چگونگی توزیع حفرات و گسترش تخلخل در سنگ مخزن مورد مطالعه قرار گرفت. نهایتاً این نتیجه حاصل شد که در صورت فقدان مقاطع نازک در مخازن هیدروکربنی می‌توان با بررسی منحنی‌های پراکندگی T۲ به شناخت کلی در مورد نحوه توزیع تخلخل‌ها در مخزن دست یافت.

کلیدواژه‌ها


  1. براتی، ع. و وزیری، د.، ۱۳۸۳. استفاده از روش جدید نمودار‌گیری CMR-Plus در صنعت نفت ایران، مجله اکتشاف و تولید، شمارة یازدهم، ص ۴۳-۴۴.
  2. رضایی، م.‌ر.، ۱۳۸۰. زمین‌شناسی نفت، انتشارات علوی، ۴۶۱ ص.
  3. گزارش داخلی شرکت نفت و گاز پارس، ۱۳۸۳.
  4. Al-Mahrooqi, S.H., Grattoni, C.A., Moss, A.K. and Jing, X.D., ۲۰۰۳. An investigation of the effect of wettability on NMR characteristics of sandstone rock and fluid systems, Journal of Petroleum Science and Engineering, v. ۳۹, p. ۳۸۹-۳۹۸.
  5. Bowers, M.C., Ehrlich, R., Howard, J.J. and Kenyon, W.E., ۱۹۹۵. Determination of porosity types from NMR data and their relationship to porosity types derived from thin section, Journal of Petroleum Science and Engineering, v. ۱۳, p. ۱-۱۴.
  6. Chang, D., Vinegar, H., Morriss, C. and Straley, C., ۱۹۹۴. Effective porosity, Producible fluid and permeability in carbonates from NMR logging. ۳۵th Annual SPWLA logging Symposium Transactions, v. ۳۸, p. ۶۰-۷۲.
  7. Coates, G., Xiao, L. and Prammer, M., ۱۹۹۹. NMR Logging Principles and Applications, Halliburton, Houston U.S.A. ۳۰۰ p.
  8. Frank, S., Narayanan, R., Hansen, P.M., Allen, D., Albrechtsen, T., Steinhardt, H., Raven, M., Fordham, E., Bize, E. and Rose, D., ۲۰۰۵. Carbonate rock typing using NMR data: a case study from Al Shaheen field, offshore Qatar. International Petroleum Technology Conference, paper no. ۱۰۸۸۹, ۱۴ p.
  9. Haddad, S., Cribbs, M., Sagar, R., Viro, E., Castelijins, K. and Tang, Y., ۲۰۰۰. so what is the Reservoir Permeability, SPE ۶۳۱۳۸, p. ۱-۱۲.
  10. Hassall, J.K., Ferraris, P., Al-Raisi, M., Hurley, N.F., Boyd, A. and Allen, D.F., ۲۰۰۴. Comparison of permeability predictors from NMR, Formation Image and other logs in a carbonate Reservoir, SPE ۸۸۶۸۳, p. ۱-۱۳.
  11. Kenyon, W.E., Ehrlich, R. and Horkowitz, K., ۱۹۸۹. Pore-Size distribution and NMR in microporous cherty sandstones, ۳۰th Annual SPWLA logging Symposium Transactions, p. ۱-۲۴.
  12. Kleinberg, R.L., Kenyon, W.E. and Mitra, P.P., ۱۹۹۴. Mechanism of NMR relaxation of fluids in rock, Journal of Magnetic Resonance, series A, v. ۱۰۸, p. ۲۰۶-۲۱۴.
  13. Kleinberg, R.L. and Vinegar, H.J., ۱۹۹۶. NMR Properties of reservoir fluids, The log Analyst, v. ۳۷, p. ۲۰-۳۲.
  14. Kleinberg, R.L. and Boyd, A., ۱۹۹۷. Tapered Cutoffs for Magnetic Resonance bound water volume, SPE ۳۸۷۳۷, p. ۱۹۷-۲۰۲.