تاثیر آلاینده های فیزیکو-شیمیایی بر تشدید سیستم های (فرایند) هوازدگی در کلانشهر تهران

نوع مقاله : مروری

نویسندگان

دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

گسترش کلان شهرها، افزایش تراکم شهری، حرارت سطحی شهر و  آلودگی سبب تغییرات عمده ای در محیط طبیعی شهری می شود که از جمله پیامدهای آن تحول سیستمهای ژئومورفیک است. هوازدگی از مهمترین فرآیندهای سیستم ژئومرفیک می باشند که در بستر کلان شهرها، تحول می یابد. تهران مهمترین و بزرگترین شهر ایران که به دلیل گستردگی، تراکم بالا و آلودگی، سیستم ژئومورفیک آن تغییر کرده است در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. داده مورد استفاده شامل داده اقلیمی ایستگاههای سینوپتیک و کلیماتولوژی استان تهران و ایستگاههای استانهای اطراف مربوط به سالهای 2009- 1990 میلادی ، داده آلودگی 15 ایستگاه مربوط به دو آلاینده دی اکسید گوگرد (SO2 ) و اکسید نیتروژن (NO2 ) سالهای 2011- 2009 و تصویر مادون قرمز حرارتی با بهره بالای  از سنجنده ETM+  مربوط به 11 آوریل 2001 بودند. هوازدگی فیزیکی در دو رده دما شکافتگی و یخ شکافتگی مورد بررسی قرار گرفت. پهنه بندی های مربوط به هوازدگی در عناصر اولیه با روش کریجینگ متکی بر سمی واریوگرام انجام شد و از این نظر تهران در پهنه ای گسترده تر از محدوده خود مورد بررسی قرار گرفت. درون یابی آلاینده ها، محاسبه شاخص دمای سطحی زمین  و تعریف بافت فرسوده برای شناسایی سیستم ژئومرفیک تهران مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از  برتری  فرآیندهای فیزیکی در پهنه تهران است. اما دخالت آلاینده ها، دمای سطحی زمین و مقایسه مشاهدات میدانی در بافت فرسوده و سالم بیانگر وجود سیستمی با برتری هوازدگی شیمیایی در جنوب و مرکز تهران می باشد که به طور پراکنده در حواشی نیز مشاهده می شود. بنابراین تغییر سیستم ژئومورفیک در تهران مرکزی و جنوبی وجود دارد که با افزایش تراکم شهری و افزایش آلودگی در حال گسترش به اطراف می باشد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. -قهرودی تالی، م.، خسروی، س.،1391. کاربرد باندهای حرارتی در ارزیابی تغییرات دمایی خطواره ها، (مطالعه موردی: شمال شهر تهران) ،سی و یکمین گرد همایی علوم زمین، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی.
  2. -قهرودی تالی، م.، 1384 ." پهنه بندی قلمرو های هوازدگی سنگ ها در ایران با بکار گیری فناوری GIS ". نهمین همایش انجمن زمین شناسی ایران ، دانشگاه تربیت معلم ، 8-9 شهریور 1384.
  3. -محمودی، ف.ا.، 1376. ژئومرفولوژی اقلیمی، دانشگاه پیام نور،370 ص.
  4. -Alijani, B., Ghahroudi Tali,M., and Arabi, Z., 2008. Developing a climate model for Iran using GIS., Theoretical and Applied Climatology, v.92, p.103-112
  5. -Bouchard, M., and Jolicoeur, S., 2000. Chemical weathering studies in relation to geomorphological research in southeastern Canada. Geomorphology, v. 32, p. 213–238.
  6. -Chang, Ni-Bin., Parvathinathan, G., and Breeden, J.B., 2008. “Combining GIS with fuzzy multicriteria decision-making for landfill sitting in a fast-growing urban region”. Journal of Environmental Management, v. 87, p. 139–153.
  7. -Charola, A. E., 2004. ‘Stone deterioration in historical buildings and monuments’, in D. Kwiatkowski and R. L¨ofvendahl (eds.), 10th International Congress on Deterioration and Conservation of Stone, vol. I, ICOMOS, Sweden, Stockholm, p. 3–14.
  8. -Dragovich, D., 1986. 'Weathering rates of marble in urban environments, eastern Australia', Zeitschrift fur Geomorphologie, v. 30, p.203-214.
  9. -Fitzpatrick, F. A., Harris, T. L., Arnold, K., and Richards, D., 2004. Urbanization influences on aquatic communities in northeastern Illinois Streams. Journal of American Water Resources Association , v.40, p.461–475.
  10. -Fowler, R., and Petersen, J., 2003. A Spatial Representation of Louis Peltier’s Weathering,Erosion and Climatic Graphs Using Geographic Information Systems (GIS), GEO 5419, Advanced GIS II. Spring.
  11. -Fryirs, K., Freidman, B., and Kohlhagen, T., 2012. The formation and geomorphic condition of upland swamps in the Blue Mountains: Rehabilitation potential of these endangered ecosystems, in Grove, J.R and Rutherford, I.D (eds.) Proceedings of the 6th Australian Stream Management Conference, Managing for Extremes, 6 – 8 February, 2012, Canberra, Australia, published by the River Basin Management Society, p.1 – 8.
  12. -Gregory, A., and Ronald, I., and Dixon, C., 1995. A new conceptual model for understanding geographical variations in weathering, Annals of Association of American Geographer,v. 22, p. 38- 64.
  13. -Gregory, A., Pope, A., Thomas, C., Meierding, b., Thomas, 1., and Paradise, R., 2002. Geomorphology’s role in the study of weathering of cultural stone, a Department of Earth and Environmental Studies, Montclair State University, Upper Montclair, NJ 07043, USA, b Department of Geography, University of Delaware, Newark, DE 19716, USA.
  14. -Hggett, R.G., 2003. Fundamentals of Geomorphology, Routledge Fundamentals of Physical Geography, London, p.14-30.
  15. -Inkpen, R. J., 1989. Stone weathering and atmospheric pollution in a transect across Southern Britain. Unpublished PhD thesis, University of London.
  16. -Kainz, W., 2008. GIS for Hazard Analysis Using Vague Data, Chapter 1: Fuzzy Logic and GIS, Department of Geography and Regional Research, University of Vienna, Austria, p.5.
  17. Panizza, M., 1996. Enviromental Geomorphology, Elsevier. Mondena, Itali, v.56, p. 200-209.
  18. -Peltier, L. C., 1950. The Geographic Cycle in Periglacial Regions as it is Related to Climatic Geomorphology, Annals of the Association of American Geographers, v. 40, p. 214-236.
  19. Sluiter, R., 2008. Interpolation methods for climate data. KNMI, RandD Information and Observation Technology.
  20. Tronin, A.A., 1996. Satellite thermal survey—a new tool for the study of seismoactive regions. International Journal of Remote Sensing, v. 17, p.1439–1455.
  21. Tronin, A. A., 2000. Thermal IR satellite sensor data application for earthquake research in China. International Journal of Remote Sensing, v. 21, p. 3169–3177.
  22. Vanalphen, B., and Stoorvogel, J. J., 2000 . A functional approach to soil characterization in support of precision agriculture . soil science society of American Journal, v.64, p. 1706-1713.
  23. Winer, A., wa, J., and Delfino,R., 2006. Exposure assessment of particulate matter air pollution before during after the 2003 southern California wildfiers. Atmospheric Environment 40.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار