نوسانات سطح آب دریای خزر عامل اساسی مخاطرات ژئومورفولوژیک در منطقه ی ساحلی محسوب می شود. پیشروی ساخت و سازهای انسانی به طرف حریم دریا درطول 50 سال اخیر، تغییرات شگرفی درمنطقه ی ساحلی ایجاد نمود. تاکنون مطالعات گسترده ای بر روی تغییرات سطح آب دریای خزر و تعیین حریم دریا صورت گرفته است. در این پژوهش، هدف کارایی حریم دریای خزر و مخاطرات ژئومورفولوژیک ناشی از نوسانات سطح تراز آب دریای خزر در محدوده شهرستان بابلسر می باشد. تکنیک اصلی کار، مقایسه زمانی و مکانی تغییرات خط ساحلی سال های 1345 تا 1392و تعیین حریم دریای خزر است. ابزارهای اصلی تحقیق را عکس های هوایی سال 1345، تصاویر ماهواره ا ی سال های 1977، 1988، 2006، نرم افزارENVI ، و نقشه توپوگرافی منطقه تشکیل می دهد. علاوه بر این، کنترل این تغییرات از طریق کارمیدانی تفصیلی و ثبت موقعیت پدیده های به جای مانده از خط ساحلی گذشته و دامنه تغییرات با دستگاه GPS و ثبت میدانی شواهد از طریق عکس های میدانی و تطبیق آنها با نقشه ها و تصاویر زمین مرجع شده در نرم افزار Arc GIS به همراه ترسیم برش های عرضی در محدوده مورد مطالعه می باشد. نوسان سطح آب دریای خزر درطول 176 سال گذشته (دوره ثبت ابزاری) 75/3 متر و بالا آمدگی شدید بین سالهای 1356 تا 1374 درحدود 53/2 متر بوده است، که حدود 302 کیلومترمربع از اراضی ساحلی استان مازندران و حدود 40/1 کیلومترمربع از سواحل شهرستان بابلسر به زیرآب رفته، که نشان از عدم کارایی حریم ساحلی دریای خزر شده است. تعیین حریم ساحلی کشورهای مختلف جهان بر اساس شرایط اقلیمی و طبیعی از 50 متر تا 2000 متر در نظر گرفته شده است. عرض حریم دریای خزر 60 متر از آخرین نقطه پیشرفتگی آب درسال 1342درنظرگرفته شده است، که نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان می دهد که بالا آمدگی سطح آب دریای خزر، سبب شده که خط ساحلی بین 50 تا100 متر پیشروی کرده و عملاً قانون حریم دریای خزر و اراضی مستحدثه از نظر علمی و فنی کارایی خودش را از دست بدهد.
- اونق، م.، 1369. بررسی تحول ژئومورفولوژیکی حوضه آبریز قره سو، پایان نامه دکتری رشته جغرافیای طبیعی، گرایش ژئومورفولوژی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات تهران، 238 ص.
- برد، ا.،1392. ژئومورفولوژی ساحلی. ترجمه ی یمانی،م و محمدنژاد، انتشارات دانشگاه تهران، 436 صفحه.
- ایگورزون، ا.، 1389. تاریخچه مطالعات خزر. ترجمه ی شمسی، ع. وزارت نیرو، موسسه تحقیقات آب، مرکز ملی مطالعات دریای خزر، 190ص.
- بنی هاشمی، س. م.، خوشروان، ه.، و روحانی زاده، س.، 1391. بررسی تغییرات سواحل جنوبی دریای خزر در اثر نوسانات آب دریا و عوامل انسانی با استفاده از داده های دور سنجی، سومین همایش بین المللی تغییر اقلیم و گاهشناسی درختی در اکوسیستم های طبیعی، ساری (27-29 اردیبهشت91)، ص 7-1.
- خوشروان، ه.، و بنی هاشمی،س،م.، 1383. تغییر شکل ساختاری مورفودینامیک دهانه رودخانه ها در اثر نوسانات سریع دریای خزر، وزرارت نیرو، موسسه تحقیقات آب، مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر، ص 15-1.
- رمضانی موزیرجی، ف.، یعقوبی، م.، و قانقرمه، ع.، 1390. پیش بینی تراز آب دریای خزر مبتنی بر سیستم تقریبگر فازی، مجله ی آب و فاضلاب، شماره 3، ص 9-1.
- سعید صبایی، م.، 1390. بازبینی حریم قانونی سواحل دریای خزر به سبب تغییرات تراز آب دریا؛ مطالعه نمونه: گیلان، مجله ی آمابش سرزمین، سال سوم، شماره 4، بهار وتابستان1390، ص 136-115.
- شتایی جویباری، ش.، و ملک، ج.، 1384، بررسی تغییرات سیمای طبیعی و کاربری اراضی سواحل جنوبی دریای خزر با استفاده از عکس های هوایی، پژوهشهای جغرافیایی، شماره 51، بهار، ص 105-95.
- علیزاده لاهیجانی، ح.، 1382. تاثیر نوسان تراز آب دریای خزر بر اکوسیستم های ساحلی، گزارش میزگرد تخصصی، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس (مازندران- نور)، ص 8.
- قانقرمه، ع.، 1378. آب گرفتگی سواحل جنوبی دریای خزر، وزارت نیرو، مرکز تحقیقات منابع آب ایران، مرکز مطالعات و تحقیقات منابع آب دریای خزر، 58 ص.
- قانقرمه، ع.، و ملک، ج.، 1384. همزیستی مسالمت آمیز با نوسانات آب دریای خزر به منظور توسعه پایدار سواحل ایران (مطالعه موردی: ساحل جنوب شرقی)، پژوهش های جغرافیایی، شماره 54، زمستان 1384، ص 11-1.
- قانقرمه، ع.، و ملک، ج.،1391. نوسانات آب دریای خزر درسال آبی (90-1389) و مولفه های محیطی مرتبط با آن، وزارت نیرو، موسسه تحقیقات آب، مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر، ص 112-1.
- مالینین، ک.، 1994. مسائل پیش بینی تراز آب دریای خزر، ترجمه شمسی، ع.، مرکز مطالعات و تحقیقات دریای خزر، 152 ص.
- متولی، م.، اسماعیلی، ر.، و حسین زاده، م. م.، 1382. مروری بر قوانین و ضوابط حریم دریای خزر و ارتباط آن با کاربری اراضی مطالعه موردی(قسمت ساحلی شهرستان نور). اولین همایش توسعه ی شهرستان نور، ص 17-1.
- وزارت راه و شهرسازی، سازمان بنادر و کشتیرانی نوشهر.، 1392 . آمار تراز سطح آب ایستگاه داده های تراز سنجی سطح آب دریای خزر مستقر در نوشهر.
- معاونت امور فنی وزارت نیرو.، 1389. راهنمای مطالعات تعیین حریم سواحل دریاها، دریاچه ها، تالاب و خورها، معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهوری، ص 72-1.
- Alizadeh Ketek Lahijani, H., 2008. South Caspian river mouth configuration under human impact and sea Level fluctuations. Environmental sciences. v. 5 (2). P. 65-86.
- Abdollahi Kakrodi, A., 2012. Rapid Caspian sea-Level change and its impact on Iranian coasts, v.5, p.75-104.
- Kroonrnberg, S.B., Rusakov, G.V., and Svitoch, A.A.,1997. The wandering of the Volga Delta:a response to rapid Caspian sea- level change. Sedimentary Geology, v.107, p.189,209.
)