جهت بررسی روند تغییرات هیدرولوژیکی که مشترک با تغییر اقلیم در یک منطقه میباشد، می توان بوسیله تحلیل زمانی روند دبی که کمک به درک بهتر از این تغییرات میکند، دست یافت. بنابراین توجه به پدیده تغییر اقلیم و اثرات آن بر روی پارامترهای هیدرولوژیک منطقه اهمیت زیادی دارد. در این تحقیق از رویکرد آزمونهای ناپارامتری (من-کندال، کندال تائو، همبستگی اسپیرمن، تخمینگر سن و آزمون پتی) و آزمونهای پارامتری ( همبستگی پیرسون، شیب خط رگرسیون) برای تحلیل روند سریهای فصلی و سالانه در 7 ایستگاه هیدرومتری استان اردبیل طی دوره 1360 تا 1389 استفاده شد. شرایط استفاده از روشهای ناپارامتری نرمال بودن سریها و نداشتن خودهمبستگی در سریهای زمانی میباشد. در این مطالعه تمام شرایط و آماده سازی دادهها از جمله بررسی همگنی، نرمال بودن و مستقل بودن دادهها بررسی شد. نتایج آزمونها برای دادههای فصلی و سالانه دبی نشان داد که آزمونهای پارامتری تایید کننده نتایج آزمونهای ناپارامتری میباشند (شبیه بودن نتایج آزمونهای پارامتری و ناپارامتری). نتایج 7 آزمون، روند کاهشی دبی سالانه در همه ایستگاهها در سطح اطمینان 99 درصد نشان میدهند و هم چنین در مقیاس فصلی به غیر از فصل تابستان بقیه فصلها روند کاهشی معنیدار در سطح 1 درصد را نشان دادند. بیشترین مقدار روند کاهشی در طول سه دهه گذشته در ایستگاه مشیران با مقدار 1/6 متر مکعب بر ثانیه به ازای هر دهة بوده است. در نهایت، نتایج آزمون پتی برای همه ایستگاهها جهش کاهشی را در سطح 5 درصد طی دهه 1370 نشان داد.
-زارع چاهوکی، م.، 1389. تجزیه و تحلیل داده ها در پژوهشهای منابع طبیعی با نرم افزار SPSS، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول، 250ص.
- فرساد نیا، ف.، رستمی کامرد، م. و مقدم نیا، ع.، 1390. تحلیل روند بارندگی در استان مازنداران با استفاده از روش من-کندال منطقهای، تحقیقات منابع آب، شماره2، ص 60 -70.
-حجام، س.، خوشخر، ی. و شمس الدین وند، ی.، 1387. تحلیل روند تغییرات بارندگیهای فصلی و سالانه چند ایستگاه منتخب در حوزه مرکزی ایران با استفاده از روشهای ناپارامتری، پژوهشهای جغرافیایی، شماره 64، ص 157-168.
-عامریون، م.، سالاری جزی، م.، احمیدیان فر، الف. و مسلم زاده، م.، 1390. تحلیل نقطه تغییر و روند در تعدادی از سریهای زمانی مشخصات بارش در حوضه کارون و دز، چهارمین کنفرانس مدیریت منابع آب ایران.
- میر عباسی نجف آبادی، ر. و دین پژوه، ی.، 1389. تحلیل روند تغییرات آبدهی رودخانههای شمال غرب ایران در سه دهه اخیر، نشریه آب و خاک، جلد24، شماره 4، ص 757 -768.
-معرفی، ص. و طبری، ح.، 1390. آشکارسازی روند تغییرات دبی رودخانه مارون با استفاده از روشهای پارامتری و ناپارامتری، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره2، ص 125-146.
-یزدانی، س. و حق شنو، م.، 1387. مدیریت خشکسالی و ارائه راهکارهایی برای مقابله با خشکسالی، ششمین کنفرانس اقتصاد کشاورزی. 8-9 آبان، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد. صفحههای 1 تا 19 .
- Abdul Aziz, O. I. and Burn, D.H., 2006. Trends and variability in the hydrological regime of the Mackenzie River Basin, Journal of Hydrology, v. 319, p. 282-294.
-Abghari, H., Tabari, H. and Hosseinzadeh Talaee, p., 2013. River flow trends in the west of Iran during the past 40 years: Impact of precipitation variability. Global and Planetary Change, v. 101, p. 52–60.
-Kahaya, E. and Kalayci, S., 2004.Trend analysis of streamflow in Trurkey, Hydrological Sciences Journal, v. 289, p. 128-144.
-Karpouzos, D. K., Kavalieratou, S. and Babajimopoulos, C., 2010. Non-parametric trend analysis of precipitation data in Pieria Region (Greece), European Water, v. 30, p. 31-40.
-Kendall, M.G., 1975. Rank Correlation Measures, Charles Griffin, London.
-Mann, H.B., 1945. Non-parametric tests against trend. Econometrica, v.13, p. 245–259.
-Ramazanpour, M. and Roshani, M., 2011. Seasonal Trend Analysis of Precipitation and Discharge Parameters in Guilan, North of the Iran, World Applied Sciences Journal, v. 14 (9), p. 1286-1290.
-Sen, P.K., 1968. Estimates of the regression coefficient based on Kendall's tau. Journal of the American Statistical Association, v. 39, p. 1379 – 1389.
-Theil, H., 1950. A rank-invariant method of linear and polynomial regression analysis Part 3. Proceedings of Koninalijke Nederlandse Akademie van Weinenschatpen A53. 1397-1412.
-Tekleab, D., Mohamed, Y. and Uhlenbrook, S., 2013. Hydro-climatic trends in the Abay/Upper Blue Nile basin, Ethiopia. Physics and Chemistry of the Earth, v. 61-62, p. 32-42.
-Zhang, X. B., Harvey, K. D., Hogg, W.D. and Yuzyk, T.R., 2001. Trends in Canadian streamflow, Water Resources Research, v. 37, p. 987-998.
کاظم زاده, مجید, ملکیان, آرش, & رسول زاده, علی. (1392). تحلیل روند جریانهای رودخانهای با استفاده از رویکردهای آماری پارامتری و ناپارامتری در استان اردبیل. پژوهشهای دانش زمین, 4(3), 51-63.
MLA
مجید کاظم زاده; آرش ملکیان; علی رسول زاده. "تحلیل روند جریانهای رودخانهای با استفاده از رویکردهای آماری پارامتری و ناپارامتری در استان اردبیل", پژوهشهای دانش زمین, 4, 3, 1392, 51-63.
HARVARD
کاظم زاده, مجید, ملکیان, آرش, رسول زاده, علی. (1392). 'تحلیل روند جریانهای رودخانهای با استفاده از رویکردهای آماری پارامتری و ناپارامتری در استان اردبیل', پژوهشهای دانش زمین, 4(3), pp. 51-63.
VANCOUVER
کاظم زاده, مجید, ملکیان, آرش, رسول زاده, علی. تحلیل روند جریانهای رودخانهای با استفاده از رویکردهای آماری پارامتری و ناپارامتری در استان اردبیل. پژوهشهای دانش زمین, 1392; 4(3): 51-63.