تحلیل عوامل مؤثر بر کاهش بهره‌وری فعالیت کشاورزی مناطق روستایی (موردمطالعه: بخش کاکاوند شهرستان دلفان)

نوع مقاله : علمی -پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه شهید بهشتی

3 دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی

چکیده

امروزه بهره‌وری یک عامل مهم در شرایط اقتصادی و اجتماعی کشورهاست که می‌تواند سبب تلاش بیشتر و ایجاد انگیزه در جهت نوآوری و سرمایه‌گذاری شود. وضعیت کشاورزی کشور نشان می‌دهد که این فعالیت در اکثریت مناطق، فاقد بهره‌وری لازم است که این مشکل علاوه بر این‌که ریشه در وابستگی کشور به درآمدهای نفتی، بی‌توجهی به پیوند بخش کشاورزی با صنعت در سیاست‌گذاری‌های کلی و مسائل کلان دیگری دارد هم­چنین وابسته به شرایط و ویژگی‌های خاص محلی مناطق روستایی است که پژوهش حاضر نیز در این راستا، با رویکرد کیفی- هدفمند از طریق مصاحبه 71 کشاورز و 15 نفر از متخصصان و خبرگان محلی با منطق اشباع نظری در پی شناسایی سه دسته عوامل، مسائل و پیامدهای کاهش بهره‌وری کشاورزی در مناطق روستایی مورد مطالعه است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که عواملی از قبیل ساختار ارضی نامناسب، ضعف سرمایه انسانی و اجتماعی، عقب‌ماندگی در مکانیزاسیون، ضعف مدیریت مهار آب و کمبود زیرساخت ‌های توزیع و انبارداری از مقوله‌های اصلی اثرگذار بر کاهش بهره‌وری فعالیت کشاورزی هستند که ریشه در مسائلی از جمله عدم وجود برنامه جامع توسعه کشاورزی، نبود توجه جدی به بحث آموزش و ترویج در کشاورزی، عدم توجه کافی به سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های کشاورزی، بی‌توجهی به الگوی توسعه مکانیزاسیون در کشاورزی، نبود برنامه اقتصادی در راستای توانمندی محیطی مناطق، فقدان سیستم‌های منظم و هوشمند کاشت و داشت و برداشت دارد. این شرایط بخش کشاورزی در نواحی روستایی را با پیامدهایی چون تغییر کاربری اراضی، خروج بهره‌برداران کشاورزی از فعالیت‌های تولیدی، مهاجرت جوانان روستایی، کاهش امنیت غذایی و تغییر در ساختار اشتغال به نفع اشتغال‌های کاذب روبرو ساخته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

(An alysis of Factors affecting in agricultural efficiency reduction in rural areas(Case study: Kakavand district, Delfan county

نویسندگان [English]

  • ferdous omidpour 1
  • abdolreza rahmanifazli 2
  • farhad azizpour 3
1 Ph.D student in Geography and Rural Planning, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University
2 Associate Professor, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University
3 Associate Professor, Faculty of Literature, Kharazmi University
چکیده [English]

Production efficiency is a basic factor in the economic and social conditions of each country. It usually leads to further efforts by producers and motivation for innovation and investment. Iran's agricultural situation shows that this sector lacks efficiency in most regions. This problem is rooted in many issues such as dependence of the country on oil revenues, neglating the linkage of agriculture with the industry in macro policies, as well as specific conditions and characteristics of local rural areas.This research was conducted with a qualitative approach with theoretical saturation logic through the participation of 71 farmers and 15 local experts on the basis of an analytical-descriptive method through interviews that identified three categories of factors, issues and the consequences of reducing agricultural efficiency in selected rural areas. The results of the research show that factors such as inappropriate land structure, weakness of work force, lag in mechanization, weak management of water harness and lack of distribution and storage infrastructure are among the main categories of decrease in agricultural efficiency.This is rooted in issues such as: lack of a comprehensive agricultural development plan, lack of serious attention to the issue of education and promotion in agriculture, in efficient investment in agricultural infrastructure, slow growth of mechanization, lack of comprehensive economic programs for adapting systems of planting and harvesting to the environment of the regions, etc. These conditions have affected the agricultural sector in rural areas with consequences such as land use change, the with drawal of agricultural producers from productive activities, rural youth migration, reduced food security and the change in the structure of rualemployment.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Efficiency
  • Agricultural development
  • Data basic Theory
  • Delfan