تحلیلی بر نقش مشارکت شهروندان در پایداری محله مورد پژوهی: محلات جماران و ولنجک

نوع مقاله : علمی -پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

مشارکت فعال و اثرگذار شهروندی، زمینه­های شکوفایی استعدادها و توانمندی­های شهروندان و ارتقای عملکرد مدیریت شهری را به دنبال دارد. به‌گونه‌ای که از نظر بسیاری از پژوهشگران و سیاست‌مداران توسعه روزافزون مشارکت مردمی بایستگی اجتناب‌ناپذیر نیل به شهری پایدار است. در دهه­های اخیر به دلیل وجود مشکلات متعدد، در کلان‌شهر تهران نیز بحث مشارکت مورد توجه ویژه­ای واقع شده است. بر این اساس این مقاله با روش پیمایشی-تحلیلی و مطالعات میدانی و کتابخانه­ای اقدام به جمع­آوری اطلاعات در سطح کارشناسان و ساکنان محله­های جماران و ولنجک جهت سنجش میزان مشارکت و ارتباط آن با پایداری نموده است. جهت سنجش نظر 14 کارشناس از مدل AHP و جهت تحلیل نظرات ساکنان در زمینه پایداری از نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. در این راستا محققین جهت مطالعات میدانی اقدام به توزیع پرسشنامه در میان ساکنان محله­های جماران و ولنجک نموده و جهت تعیین حجم جامعه نمونه از جدول مورگان استفاده کرده‌اند. در محله جماران 361 و در محله ولنجک 377 پرسشنامه توزیع شده است. ابتدا مشارکت از ابعاد مالی، مشاوره‌ای، یدی مشخص و سپس ابعاد پایداری در سطح محلات تعیین شده است. برای تحلیل میزان ارتباط مشارکت و پایداری از آزمون پیرسون و جهت سنجش تأثیرگذاری متغیرهای پژوهش از آزمون رگرسیون استفاده شده است. نتایج پژوهش گویای آن است که در کل مشارکت در محله جماران نسبت به محله ولنجک بیشتر می­باشد. در محله جماران مشارکت در بعد یدی و در محله ولنجک مشارکت از بعد مشاوره­ای بیشتر می­باشد. بیشترین میزان همبستگی میان مشارکت و ابعاد پایداری در محلات مورد پژوهش با بعد اجتماعی پایداری و کمترین میزان آن با بعد اقتصادی پایداری محله­ای می­باشد. در نهایت می­توان گفت با توجه به مشارکت بیشتر در محله جماران این محله پایدارتر از محله ولنجک می­باشد. 

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. -توکلی‌نیا، ج.، 1388. تحلیل پایداری محله‌های کلان‌شهر تهران با تاکید بر عملکرد شورایاری‌ها، نمونه‌های موردی: محله‌های اوین، درکه، ولنجک، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شماره 70، ص 29-43.
  2. -رشادت‌جو، ح. و فدایی، م.، 1393. بررسی نقش مشارکت شهروندان در توسعه فضاهای فرهنگی مورد مطالعه: شهرستان گنبدکاووس، فصلنامه مطالعات مدیریت شهری، سال ششم، شماره 17، ص 31-40.
  3. -شماعی، ع.، آقایی، پ. و حیدری، س.، 1392. بررسی و تحلیل میزان مشارکت شهروندان در مدیریت شهری با تاکید بر مدیریت محله (مطالعه موردی محله جماران، فصلنامه مطالعات مدیریت شهری، شماره 16، ص 31-42.
  4. -کاظمیان، غ.، قربانی زاده، و. و شفیعا، س.، 1391. دستیابی به توسعه پایدار محلی از طریق ظرفیت اجتماعی ساکنین و فعالان اقتصادی محله غیر رسمی مطالعه موردی: محله شمیران نو، فصلنامه مطالعات شهری، شماره 4، پاییز 91، ص 1-10.
  5. -Amado, M. P., Santos, C. V., Moura, E. B. and Silva, V. G., 2010. Public participation in sustainable urban planning, International Journal of Human and Social Sciences, v. 5(2), p. 102-108.
  6. -Aref, F. and Redzuan, M., 2009. Assessing the level of community participation as a component of Community capacity building for tourism development, Journal of scientific research, v. 28(3), p. 443-450.
  7. -Arnstein, S. R., 1969. A ladder of citizen participation, Journal of the American Institute of planners, v. 35(4), p. 216-224.
  8. -Box, R.C., 1998. Citizen Governable: Leading American Communities into the 21" Century, Thousand Oaks, CA: Sage Publications, p. 36.
  9. -Carley, M., 1994. Policy Management Systems and Methods of Analysis for Sustainable Agriculture and Rural Development, International Institute for Environment and Development (IIED), London, and United Nations Food and Agriculture Organization (FAO), Rome, p. 23.
  10. -Conroy, M. M. and Berke, P. R., 2004. What makes a good sustainable development plan? An analysis of factors that influence principles of sustainable development, Environment and planning A, v. 36(8), p. 1381-1396.
  11. -Cowan, R., 2005. The Dictionary of Urbanism, Streetwise Press, USA, p. 387.
  12. -Crowfoot, J. E. and Bryant Jr, B. I., 1980. Environmental Advocacy: An Action Strategy for Dealing with Environmental Problems, The Journal of Environmental Education, v. 11. (3). p. 36-41.
  13. -Cuthill, M., 2002. Exploratory research: citizen participation, local government and sustainable development in Australia, Sustainable Development, v. 10(2), p. 79-89.
  14. -Dekker, K. and van Kempen, R., 2004. Urban governance within the Big Cities Policy: ideals and practice in Den Haag, the Netherlands, Cities, v. 2(2), p. 109-117.
  15. -Devas, N. and Grant, U., 2003. Local government decision‐making—citizen participation and local accountability: Some evidence from Kenya and Uganda, Public Administration and development, v. 23(4), p. 307-316.
  16. -Espinoza, G. and Richards, B., 2002. Fundamentals of Environmental Impact Assessment; Inter-American Development Bank – IDB, Inter-American Association of Sanitary and Environmental Engineering – AIDIS.
  17. -Innes, J.E. and Booher, D.E., 2001. Indicators for Sustainable Communities: A Strategy Building on Complexity Theory and Distributed Intelligence, Planning Theory & Practice, v.1(2), p. 173-186.
  18. -Kline, E., 1997. Sustainable community indicators’ In: Roseland, M. (Ed). Eco – city Dimensions: Healthy, Communities, Healthy planet, new society publishers, p. 4.
  19. -Khan, S., 2009. Sustainable Development and Community Participation: A case Study of Great Limpopo Trans frontier Park, In Conference Paper, IESE, p. 1-23.
  20. -Mahdavinejad, M. and Amini, M., 2011. Public participation for sustainable urban planning in case of Iran, Procardia engineering, v. 21, p. 405-413.
  21. -Mahjabeen, Z., Shrestha, K.K. and Dee, J.A., 2008. Rethinking Community Participation in Urban Planning: The Role of Disadvantaged Groups in Sydney Metropolitan Strategy, In Proceedings of 32nd ANZRSAI Conference, Adelaide, p. 19.
  22. -Portney, K. E., 2009. Sustainability in American Cities: A comprehensive look at what cities are doing and why? In D. A. Mazmanian & M. E. Kraft (Eds.), toward sustainable communities, Cambridge: MIT Press, P. 227-254.
  23. -Rakodi, C., 2003. Politics and Performance: The Implication of Emerging Governance Arrangement for Urban Management for Urban Management Approaches and Information Systems, Habitat International, v. 27, p. 54- 523.
  24. -Redclift, M., 1992. The Meaning of Sustainable Development in: Sustainable Development in Peru: A Review of a Document from the Pachamama Society, International Institute for Environment and Development (IIED), London, Pearce D.W. (1994): Blueprint 3, London: Earth scan.
  25. -Reid, J. N., 2000. Community participation: How people power brings sustainable benefits to communities, US Department of Agriculture Rural Development, Office of Community Development.
  26. -Roodt, M., 2001. Participation, Civil Society and Development‟, in Coetzee, J.K. ET. al., Development Theory, Policy, and Practice, p. 469-481.
  27. -Roseland, M., 2005. Toward Sustainable Communities: Resources for Citizens and Their Governments, Gabriola Island, Canada, New Society Publishers.
  28. -Sarkissian, W. and Hofer, N., 2009. Kitchen Table Sustainability: practical recipes for community engagement with sustainability, London: Earth scan, 191 p.
  29. -Smith, R.W., 1973. A theoretical basis for participatory planning, Policy Sciences, v. 4(3), p. 275–295.
  30. -Theron, F., 2005. Public participation as a micro-level development strategy, in Davids, F. Theron and K.J. Maphunye, Participatory development in South Africa, A development management perspective, Pretoria: Van Schaik Publishers, p. 12.
  31. -Wheeler, S.M., 2004. Planning for Sustainability”, Routledge, London and New York, 248 p.
  32. -World Bank, 1996. The World Bank Participation Sourcebook, The World Bank, Washington D.C., p. 18.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار