فراتحلیل کیفی از مقالات علمی ناظر بر شهر-منطقه

نوع مقاله : علمی -پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشیار دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی

3 دانشیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی

10.29252/esrj.9.4.201

چکیده

مفهوم شهر- منطقه به تازگی تبدیل به یک الگوی محبوب در حوزه دانشگاه و سیاست شده، که در تباین با نظریه­هایی چون "مرگ فاصله"،"پایان جغرافیا" و یا ظهور "اقتصاد بی وزن" مطرح شده است. شهر- منطقه به عنوان مکان تجمیع، تشدید، توسعه و رقابت پدیده مطلوبی است که مشخص می­سازد کدام رقابت اقتصادی را می­توان ارتقاء و پرورش داد. از این رو شناسایی زمینه، ماهیت و دلایل اهمیت الگوی شهر-منطقه نیازمند تبیین و تدقیق مضاعف است. تاکنون پژوهش­های گوناگونی درباره شهر-منطقه­ها انجام شده است. این مقاله با استفاده از روش فراتحلیل کیفی، 45 مورد از مقالات علمی تولید شده از سال 2000 (از طریق جستجو در پایگاه داده­های علمی خارجی) را بررسی توصیفی نموده و در سه بعد سوال، هدف و نتیجه ارزیابی به عمل آمده است. ضرورت و کاربرد این فراتحلیل می­تواند در درک ماهیت فضایی شهر-منطقه و تبیین نقش و جایگاه آن به عنوان موتور محرکه مناطق در راستای تعادل و توسعه موثر باشد. در انتها با جمع­بندی آخرین تلاش­­­های علمی این نتیجه حاصل شد که شهر-منطقه ها، با نگرش پیوند اقتصادی دو مقیاس محلی و جهانی به دنبال ارتقاء توان رقابت پذیری و پایداری است و این امر از طریق نومنطقه گرایی امکان­پذیر می­شود. هم­چنین ارائه تحلیل­های ساختاری- عملکردی از الگوی شهر-منطقه برای نهادهای سیاست­گذار علمی و اجرایی ارائه گردید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Qualitative meta-analysis of scholarly papers on the city-region

نویسندگان [English]

  • Elham َAbbasi 1
  • Jamileh Tvakoli 2
  • zhila Sajadi 2
  • Mozaffar Sarrafi 3
1 Ph.D Student in Urban Planning, ShahidBeheshti University
2 Associate Professor, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University
3 Associate Professor, Faculty of Architecture and Urban Planning, Shahid Beheshti University
چکیده [English]

The city-region concept which is against theories such as “The death of distance”, “The end of geography” or the emergence of “weak economy” has recently become popular among academic and political elite. The city-region as the place of exchange, innovation, development and competition is an ideal area that identifies which economic competition can be promoted and cultivated. Hence, the identification of the context, the nature and reasons for the importance of the city-region pattern needs to be explained in an accurate manner. Various studies have been taken place on the city-region so far.In this paper using qualitative meta-analysis method, 45 scientific articles, published since 2000 are studied in a descriptive way and evaluated (in terms of questions, goals, and results). It seems that the necessity and application of this meta-analysis can be helpful in understanding the spatial nature of the city-region and identifying the role and position of it as a driving engine of the regions to balance and develop. The paper combines these  scientific works and provides a structural-functional analyses of the city-region pattern for academic and executive policy-makers institutions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • City-region
  • Qualitative meta-analysis
  • Competitive Advantage
  • New regionalism
  1. -آربلانستر، آ.، 1367. ظهور و سقوط لیبرالیسم غرب، ترجمه عباس مخبر، نشر مرکز، 612 ص.
  2. -بشیریه، ح.، 1386. جامعه‌شناسی سیاسی، نقش نیروهای اجتماعی در زندگی سیاسی، نشر نی، تهران، 352 ص.
  3. -بلیکی، ن.، 1387. طراحی پژوهش‌های اجتماعی، ترجمه‌ی حسن چاوشیان، تهران، نی، 424 ص.
  4. -بهکیش، م.م، 1381. اقتصاد ایران در بستر جهانی شدن، نشر نی، تهران، 408 ص.
  5. -تقوایی، م. و زهتاب، س.، 1384. اثر لیبرالیسم بر فضای شهری، مجله سیاسی- اقتصادی، سال بیستم، شماره 217 و 218 .
  6. -رنای شورت، ج. و یونگ هیوم، ک.، 1384. جهانی شدن و شهر، ترجمه احمد پوراحمد و شایان، رستمی،. انتشارات جهاد دانشگاهی، پژوهشگاه علوم انسانی، فرهنگ و مطالعات اجتماعی، تهران، 226 ص.
  7. -زنگنه چگنی، ی.، 1380. کلانشهرها-جهانشهرها، جهانی شدن کشورهای جهان سوم، اطلاعات سیاسی-اقتصادی، شماره 170-169، سال 16، شماره اول و دوم.
  8. -شریف زادگان، م.ح. و فتحی فرزانه، ا.، 1395. "تعیین محدوده فضایی شهر- منطقه برای کلانشهر تهران و نواحی پیرامونش" مجله آمایش سرزمین دانشگاه تهران، شماره 1، دوره هشتم، ص 1-175.
  9. -شکوئی، ح.، 1385. دیدگاه‌های نو در جغرافیای شهری، سمت، 552 ص.
  10. -صرافی، م.، 1379. شهری شدن جهان و جهانی شدن شهرها، طرح مسأله‌ای برای جنوب، فصلنامه اطلاعات، سیاسی-اقتصادی، شماره 156-155.
  11. -صرافی، م.، شریف زادگان، م. و نجاتی، ن.، 1395. واکاوی پدیده شهر-منطقه و الزامات مفهومی آن برای نواحی شهری ایران، مطالعه موردی؛ منطقه کلان شهری مشهد، مجله جغرافیا و توسعه، شماره 45، زمستان.
  12. -مؤمنی، م.، 1383. نظری بر زیربنای تئوریک جغرافیای کنونی ایران با تأکید بر جغرافیای شهری، قسمت دوم مجله رشد آموزش جغرافیا، شماره 67.
  13. -هاروی، د.، 1386. تاریخ مختصر نئولیبرالیسم، ترجمه محمود عبدا... زاده، نشر اختران،320 ص.
  14. -Amin, A. and Thrift, N., 2002. Cities: Reimagining the Urban, Polity/Blackwell, Oxford.
  15. -Amin, A., 2002. Spatialities of globalisation, Environment and Planning, A. 34, p. 385-399.
  16. -Asheim, B., Cooke, P. and Martin, R., 2006. the rRise of the cluster concept in regional analysis and policy A critical assessment, In B.
  17. -Brenner, N., 2004. Urban governance and the production of new state spaces in Western Europe 1960–2000, Review of International Political Economy, v. 11, p. 447–488. CA: Sage.
  18. -Cairncross, F., 1997. The Death of Distance (Cambridge, MA: Harvard Business School Press).
  19. -Camagni, R. and Capello, R., 2013. Regional Competitiveness and Territorial Capital: A Conceptual Approach and Empirical Evidence from the European Union, Regional Studies, v. 47(9), p. 1383-1402.
  20. -Camagni, R., 2002. on the Concept of Territorial Competitiveness: Sound or Misleading? Urban Studies, v. 39(13), p. 2395- 2411.
  21. -Carol, H., 1956. Sozialräuumliche Gliederung und planerische Gestaltung des Großstadtbereiches, Raumforschung und Raumordnung, v. 14(2/3), p. 80-92.
  22. -Christaller, W., 1933. Die Zentralen Orte in Süddeutschland, Fischer, Jena.
  23. -Coombes, M.G. and Dixon, J.S., 1982. Functional regions for the population of Britain, In Geography and the Urban Environment, Regions in Research and Applications No 5(HERBERT D. T. and JOHNSTON R. J. (eds). Wiley, London, p. 63-112.
  24. -Davoudi, S., 2009. Conceptions of the city-region: a critical review, Journal of Urban Design and Planning, v. 161, Issue DP2, p. 51-60
  25. -Dickinson, R.E., 1947. City Region and Regionalism, Kegan Paul, London.
  26. -Fawcett, C.B., 1919. Provinces of England: A Study of Some Geographical Aspects of Devolution (London: Williams and Norgate).
  27. -Geddes, P., 1915. Cities in Evolution, Williams and Margate, London.
  28. -Graham, S. and Healey, P., 1999. Relational concepts in time and space: issues for planning theory and practice, European Planning Studies 7, p. 623-646.
  29. -Halbert, L., 2008. Examining the Mega-City-Region Hypothesis: Evidence from the Paris City-Region/Bassin parisien, Regional Studies, v. 42(8), p. 1147-1160.
  30. -Hall, P., Thomas, R., Gracey, H. and Drewett, R., 1973. The Containment of Urban England: Urban and Metropolitan Growth Processes or Megalopolis Denied, Allen and Unwin, London.
  31. -Harvey, D., 1989. From managerialism to entrepreneurialism: The transformation of urban governance in latecapitalism, Geografiska Annaler, 17B(1), p. 3-17.
  32. -Healey, P., 2007. Urban Complexity and Spatial Strategies: Towards a Relational Planning for Our Times. Routledge, London.
  33. -Healey, P., 2009. 'City Regions and Place Development', Regional Studies, v. 43(6), p. 831- 843.
  34. -Jeffery, C. and Mawson, J., 2000. Special issue on devolution and the English question, Regional Studies, v. 36(7), p. 715-797.
  35. -Jones, M. and MacLeod, G., 2004. Regional spaces, spaces of regionalism: Territory, insurgent politics and the English question, Transactions of the Institute of British Geographers, v. 29(4), p. 433-452.
  36. -Kitson, M., Martin, R. and Tyler, P., 2004. Regional Competitiveness: An Elusive yet Key Concept?, Regional Studies, v. 38(9), p. 991-999.
  37. -Krugman, P., 1994. Competitiveness: A Dangerous Obsession, Foreign Affairs, v. 73(2), p. 28-44.
  38. -Lagendijk, A., 2007. 'The Accident of the Region: A Strategic Relational Perspective on the Construction of the Region's Significance', Regional Studies, v. 41(9), p. 1193- 1208
  39. -Li, M., Xio, F. and Zho, A., 2007. Long waves, Institutional changes, and historical trends: A Study of the long-term movement of the profit rate in the capitalism world-economy, Journal of world-systems research, vol. XIII, number1.
  40. -Macleod, G., 1999. Place, politics and ‘scale dependence’: exploring the structuration of euro-regionalism, European Urban and Regional Studies 6, p. 231-254.
  41. -Marston, S.A. and Jones III, J.P., 2005. Human geography without scale, Transactions of the Institute of British Geographers 30, p. 416-432.
  42. -Massey, D., 2005. For Space, Sage, London.
  43. -Mckenzie, R.D., 1933. The Metropolitan Community, McGraw-Hill, New York.
  44. -O’Brien, R., 1992. Global Financial Integration: The End of Geography (London: Royal Institute of International Affairs).
  45. -Quah, D., 1999. The Weightless Economy in Economic Development, WIDER Working Paper 155 (Helsinki:World Institute for Development Economics Research).
  46. -Rodriguez-Pose, A., 2008. The Rise of the “City-region” Concept and its Development Policy Implications, European Planning Studies, v. 16(8), p. 1025-1046.
  47. -Rosenthal, R., 1991. Meta-analytic procedures for social research, Beverly Hills
  48. -Scott, A.J., 2001a. Introduction, in: A. J. Scott (Ed.) Global City-regions, p. 1–10 (Oxford: Oxford University Press).
  49. -Simmonds, R. and Hack, G., 2000. Global City Regions: Their Emerging Forms, Spon Press, London.
  50. -Wolf, F., 1986. Meta-analysis: Quantitative methods for research synthesis, Beverly Hills CA: Sage.