نوع مقاله : مروری
نویسندگان
1 استادیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی
2 دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی
3 هیئت علمی مرکز سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، دانشگاه شهید بهشتی
چکیده
وقوع زمین لغزشهای متعدد و گسترش روزافزون آنها در حوضه آبخیز گوگرد از شهرستان خوی و ظهور مخرب آنها در روستای گوگرد و تهدید اهالی آن، نیازمند انجام مطالعه برای اقدامات برنامهریزی است. اهداف عمده این تحقیق، شناسایی حساسیت منطقه مورد مطالعه در وقوع زمینلغزش و تعیین عوامل موثر کنترل کننده رخداد زمینلغزش است. در این میان، روش رگرسیون لجستیک به عنوان یک روش آماری چندمتغیره با استفاده از متغیرهای مستقل، مانند عوامل توپوگرافی، زمینشناسی و انسانی و متغیر وابسته (زمینلغزشهای موجود آموزشی) و لایه ژئوتکنیک و عملیات میدانی مدل مناسبی برای پهنهبندی خطر وقوع زمینلغزش میباشد. در این مدل، احتمال رخداد زمینلغزش با توجه به عوامل موثر در رخداد زمینلغزش و پهنههای زمینلغزشهای موجود تخمین زده میشوند. نتایج نشان داد که فاصله از جاده، ارتفاع و فاصله از رودخانه به ترتیب با ضرایب بتای 959/57-، 596/20- و 404/15- دارای بیشترین تأثیر در وقوع زمینلغزشها بوده و مناطق با حساسیت زیاد در مرکز حوضه متمرکز شدهاند. در نهایت، نقشه پهنهبندی برای اعتبارسنجی با زمینلغزشهای آزمایشی و نقشه ژئوتکنیک مقایسه شد و نتایج، اعتبار مدل رگرسیون لجستیک را تأیید کرد.
کلیدواژه‌ها
- -بهشتی راد، م.، فیض‌نیا، س.، سلاجقه، ع.، و احمدی، ح.، 1389. پهنهبندی خطر زمینلغزش با مدل رگرسیون لجستیک چندمتغیره با استفاده از GIS، مجله جغرافیای طبیعی، شماره7، ص33-40.
- -پژوهشکده سوانح طبیعی گروه مخاطرات زیست محیطی.، 1387. طرح پژوهشی علل ناپایداری زمین در روستای گوگرد از توابع شهرستان خوی، انتشارات بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، 39 ص.
- -پورحسن، ع.، و حاجی حسینلو، ح.، 1389. بررسی پدیده زمینلغزش در جنوب‌غربی خوی، شمال باختری ایران، چهارمین همایش انجمن زمینشناسی ایران و بیست و هشتمین گردهمایی علوم زمین، دانشگاه ارومیه.
- -پورکرمانی، م.، و اسدی، ه.، 1374. تقسیم‌بندی لرزه زمین‌ساختی ایران، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی. 325ص.
- -خسروزاده، ش.، 1387. مطالعه حرکت های توده-ای (زمین لغزش ) از لحاظ شکل زمین مطالعه موردی: سری ارز فون، صنایع چوب و کاغذ مازندران، اولین کنفرانس بین المللی تغییرات زیست محیطی منطقه خزری، دانشگاه مازندران، بابلسر.
- -زارع چاهوکی، ع.، 1389. تجزیه و تحلیل داده‌ها در پژوهشهای منابع طبیعی با نرم افزار spss، انتشارات جهاد دانشگاه تهران، 284 ص.
- -سازمان زمین شناسی کشور.، 1379. نقشه زمینشناسی 100000/1 خوی.
- -سازمان نقشه برداری کشور.، 1373. نقشه توپوگرافی 25000/1.
- -سازمان نقشه برداری کشور.، 1373. نقشه کاربری اراضی 50000/1.
- -سازمان بنیاد مسکن.، 1386. نقشه ژئوتکنیک 1:25000.
- -فاطمه عقدا، م.، غیومیان، ج و واشقلی فراهانی، ع.، 1382. ارزیابی کارایی روش‌های آماری در تعیین توانمندی خطر زمینلغزش، فصلنامه علمی- پژوهشی علوم زمین، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، سال یازدهم، شماره 47، صفحه 47-28.
- -میرصانعی، ر.، و مهدیفر، م.، 1385. گزارش روش-ها و معیارهای بهینه، جهت تهیه نقشه‌های پهنه-بندی خطر زمینلغزش، پژوهشکده سوانح طبیعی.
- -متولی، ص.، اسماعیلی، ر.، و حسین‌زاده، م.م.، 1388. تعیین حساسیت وقوع زمین لغزش با استفاده از رگرسیون لجستیک در حوضه آبریز واز (استان مازندران)، جغرافیای طبیعی، شماره 5، ص 85-74.
- -Duman, T., Can, C., Gokceoglu, H., Nefeslioglu, A., and Sonmez, H., 2006. Application of logistic regression for landslide susceptibility zoning of Cekmece Area, Istanbul, Turkey. Environal Geology, v. 51, p. 241–256.
- -Guzzetti, F., Reichenbach, P., Ardizzone, F., Cardinali, M., and Galli, M., 2006. Estimating the quality of landslide susceptibility models., Geomorphology, v. 81, p.166–184.
- -Guzzetti, F., Reichenbach, P., Cardinali, M., Galli, M and Ardizzone, F., 2005. Landslide hazard assessment in the Staffora basin, Northern Italian Apennines, Geomorphology, v. 72, p. 272–299.
- -Long, N.T., 2008. Landslide susceptibility mapping of the mountainous area in a Luoi district, Thua thien Hue Province. Vietnam. Universiteit Brussel, Faculty of Engineering, Department of Hydrology and Hydraulic Engineering, PhD Thesis, p .229.
- -Neuhauser, B., and Terhorst, B., 2007. Landslide susceptibility assessment using weights-of-evidence applied to a study area at the Jurassic escarpment (SWGermany), Geomorphology, v. 86, p.12–24.
- -Ozdmir, A., and Altural. T., 2013. Comparative study of frequency ratio, weights of evidence and logistic regression methods for landslide susceptibility mapping: Sultan Mountains. Journal of Asian Earth Sciences, v. 64, p.180–197.
)