بررسی و مطالعه رضایتمندی شهروندان از کیفیت مبلمان شهری ( مورد مطالعه نواحی سه و هفت منطقه یک تهران)

نوع مقاله : مروری

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد، واحد علوم و تحقیقات تهران - گروه جغرافیا

2 دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور- گروه جغرافیا

3 کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری

چکیده

"کیفیت" بعنوان یکی از مفاهیم محوری دانش و حرفه طراحی مبلمان شهری از جنبه نظری و عملی از اهمیت بسیار فراوانی برخوردار می‌باشد. گذشته از اهمیت نظری، به واسطه کمبود کیفیت که در حال حاضر بیشتر محیط­های شهری کشور ما با آن روبرو است. از نظر عملی موضوع کیفیت به یکی از پرسش­های اساسی تبدیل شده است. بطوریکه بسیاری از شهروندان نگرانی خود را از کمبود کیفیت در عناصر مبلمان شهری ابراز نموده‌اند. استاندارد سازی یا کیفیت مبلمان شهری در مطلوبیت فضا، پایداری بیشتر مبلمان شهری، افزایش کارآیی این عناصر، ارتقای سطح رضایتمندی و ایجاد محیط آرام و جذاب برای شهروندان، نقش مهمی خواهد داشت. محدوده مطالعاتی این پژوهش شامل، خیابان‌های اصلی منتهی به میدان تجریش واقع در نواحی ۳ و ۷ از منطقه یک شهر تهران می باشد. روش تحقیق یکار گرفته شده، تلفیقی از مطالعات اسنادی و روش پیمایشی ( میدانی ) و توزیع پرسشنامه در میان کاربران مبلمان‌ها است. که پس از جمع‌آوری اطلاعات بدست آمده از پرسشنامه (۳۸۰ مورد) و طبقه‌بندی آن اقدام به تحلیل آماری (توصیفی و استنباطی) در محیط نرم افزار (spss) نموده و به بررسی میزان کیفیت موجود عناصر مبلمان شهری محدوده مطالعاتی در منطقه یک پرداخته شده است. بر اساس مطالعات انجام شده، در برنامه‌ریزی این عناصر شهری در سطح منطقه نقاط قوت چندانی به چشم نمی‌خورد بطور مثال فقدان یا عدم وجود کیفیت در آبخوری، سرویس بهداشتی، نیمکت، سرپناه ایستگاه اتوبوس و غیره از جمله موارد ذکر شده توسط شهروندان منطقه می‌باشند. از بخش‌های دیگر این پژوهش بررسی میزان تاثیرگذاری فرهنگ، عرف جامعه و مذهب بر شهروندان منطقه ( بویژه بانوان) جهت عدم استفاده آنان از نیمی از مبلمان‌های شهری در فضاها‌ی‌ رو باز شهری است. نتایج به دست آمده از مطالعات میدانی در قالب توزیع پرسشنامه نشان می‌دهد، رضایتمندی شهروندان منطقه از کیفیت مجموعه عناصر مبلمان شهری در محدوده مورد نظر در سطح پایینی قرار داشته و شهروندان از کیفیت مبلمان موجود ناراضی می‌باشند. و نیز همچنین جامعه آماری اذعان داشتند فرهنگ، عرف جامعه و مذهب در حد زیادی از عوامل مهم و مؤثر در استفاده یا عدم استفاده شهروندان ( بویژه بانوان) از انواع عناصر مبلمان شهری ـ تفریحی در فضاهای باز شهری و مکان‌های عمومی می‌باشند. لذا به هنگام طراحی مبلمان شهری باید عوامل مذکور مورد توجه قرار گیرند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analysis and study of citizens’ satisfaction with quality of urban furniture (Case study: Zones 3 and 7 of Tehran Dist. 1)

نویسندگان [English]

  • zohreh Yousefzadeh 1
  • Jaber Parsaei 2
  • Raheleh Afshar 3
1 M.sc. in Geography and Tourism Planning
2 Academic Board Member of Geography Dept., Islamic Azad University, Nour Branch
3 M.sc. in Geography and Tourism Planning
چکیده [English]

Quality as one of the essential concepts of knowledge and urban furniture profession theoretically and practically are very important. In addition to the theoretical importance, due to the low quality that currently most of our country’s urban environments face this problem, infractice the quality has been changed as one of the essential questions so that citizens express their concern about the shortage of quality in the urban furniture elements. Standardization or quality of urban furniture in space desirability, sustainability of urban furniture, increasing the efficiency of these elements, promotion of satisfaction level and creating a calm and attractive environment for citizens will be highly effective. The study area of this research includes the main streets leading to Tajrish Square located in zones 3 and 7 of Tehran Dist. 1. The applied method is a combination of documentary studies field work with distribution of questionnaire among users. After collection of data obtained from questionnaire (380 cases) and its classification, statistics (descriptive and inferential) were analyzed by SPSS. According to results, for planning of these urban elements in the zone, no considerable strength points have been observed, for instance lack of quality in drinking faucets, washrooms, bench, bus station shelter and other facilities are assumed as items mentioned by citizens. The other objectives of this study included analyzing the effectiveness of culture, and religion on citizens (particularly the women) for their nonuse of half of urban furniture in open urban spaces. Summary of results obtained from field studies using questionnaire distribution indicates that citizens’ satisfaction of zone with the quality of urban furniture elements within the respective zone has been lowly and citizens are not satisfied with the quality of available furniture. Furthermore, the statistical community explained that the culture and religion are extremely deemed as an important and effective factor for citizens’ use or non use of a variety of elements of urban-recreational furniture in the open urban spaces and public areas.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tajrish in Tehran
  • Satisfaction
  • Citizens
  • quality
  • Urban Furniture
  1. - امینی، ا. ح. و سمیاری، ا.، ۱۳۸۵. طراحی و مناسب سازی مبلمان شهری، اولین همایش ملی مناسب سازی محیط شهری، تهران.
  2. - تند نویس، ف.، ۱۳۷۸. مقاله نحوه گذران اوقات فراغت دانشجویان کشور، نشریه حرکت، دانشگاه تهران، شماره ۲ ، ص ۹۳-۱۱۰.
  3. - تورکلیدسن، ج.، ۱۳۸۲. اوقات فراغت و نیازهای مردم، انتشارات نور بخش، ۲۷۵ ص.
  4. - تیموریان، ک. و زیویار، پ.، ۱۳۹۲. مقاله بررسی رضایتمندی از استانداردهای مبلمان شهری منطقه ۲ شهر تهران، فصلنامه انجمن جغرافیای ایران، شماره ۳۷، ص ۲۷۴-۲۸۹.
  5. - جلالی فراهانی، م.، ۱۳۹۱. مدیریت اوقات فراغت و ورزش‌های تفریحی، موسسه انتشارات دانشگاه تهران، ۲۰۷ ص.
  6. - رضازاده، ر. و یزدان پناه، م.، ۱۳۸۲. الگوهای فعالیتی ـ رفتاری در برنامه ریزی کاربری فراغت، مجله شهرداری ها، شماره ۴۹، ص ۱۲ـ ۱۶.
  7. - زنگی‌آبادی، ع. و تبریزی، ن.، ۱۳۸۳. طراحی و برنامه‌ریزی مبلمان شهری، انتشارات شریعه توس مشهد، ۲۵۴ ص.
  8. - فلاحت، م. ص. و کلامی، م.، ۱۳۸۷. مقاله تاثیر فضاهای باز شهری بر کیفیت گذران اوقات فراغت شهروندان، فصلنامه مدیریت شهری، شماره ۲۲، ص ۸۵- ۹۸.
  9. - محمدی، ج.، محمدی ده چشمه، م. و ابافت یگانه، م.، ۱۳۸۶. مقاله ارزیابی کیفی نقش فضاهای سبز شهری و بهینه سازی استفاده شهروندان از آن در شهرکرد، مجله محیط شناسی، سال سی و سوم، شماره ۴۴، ص ۹۵-۱۰۴.
  10. - یار احمدی، ام.، ۱۳۷۸. به سوی شهر سازی انسانگرا، انتشارات پردازش و برنامه ریزی شهری، ۵ و ۶ ص.
  11. -Bammel, G. and Bammel, L.L.B., ۱۹۹۶. Leisure and Human Behavior, ۳th ed Brown and Benchmar, ۵۲۸ p.
  12. -Fukahori, K. and Kubota, Y., ۲۰۰۳. The role of Design Elements on the Cost effectiveness of Streetscape Improvement, Landscape & Urban Planning, v. ۶۳(۲), p.۷۵–۹۱.
  13. -Neufeild, V. and Guralnik, D.B., ۱۹۸۸. Websters new world dictionary, Third edition, Somons & Schuster. USA. NY, v. ۱۴, p. ۳۶-۴۱.