تحلیل چین‌خوردگی جناغی تنگ ماغر در کمربند چین‌خورده-رانده زاگرس، شمال بهبهان

نوع مقاله : مروری

نویسندگان

دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

چین جناغی یک نوع خاص از چین­خوردگی هاست که در طبقه­بندی هندسی چین­ها قرار داده می­شوند. نمونه­ای از این نوع چین­ها در ناودیس جناغی تنگ ماغر، واقع در یال جنوبی تاقدیس کوه بنگستان، در شمال بهبهان و در استان خوزستان دیده شده است. این ناودیس جناغی در کمربند ساده چین­خورده زاگرس واقع شده است و رخنمون اصلی آن را سازند سروک تشکیل می­دهد. برداشت­های صحرایی انجام شده و انتقال آنها به استریونت و تحلیل استریوگرافی آنها نشان می­دهد که موقعیت فضایی سطح محوری چین عبارت است از  N42°Wو 22°SWو اثر سطح محوری برابر با N45°W و سازوکار چین با استفاده از مدل تعریف شده رمزی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. پارامترهای مرتبط به چین های جناغی بر اساس روش رمزی برای ناودیس جناغی تنگ ماغر محاسبه شده است و بر این اساس مقادیر به دست آمده عبارتند از (1) لغزش کلی بین لایه­های مقاوم و نامقاوم برابر است با Sr= 0.133، (2) کرنش برشی میانگین موازی با لایه­بندی برابر است با γr= 0.267، (3) لغزش در طول مرزهای هر لایه­ی مقاوم برابر است با St1= 4.8°، (4) کرنش برشی میانگین موازی با لایه­بندی برابر است با γt1= 15°، (5) لغزش در طول مرزهای لایه­های نامقاوم در یال­های چین برابر است با St2= 4.667° و(6) کرنش برشی میانگین موازی با لایه­بندی برابر است با γt2= 58.664. نوع این چین در رده­بندی رمزی از نوع چین­های رده 3 (چین با خطوط هم­شیب واگرا در کمان داخلی و ضخامت کم­تر در یال­ها نسبت به لولا) و در رده­بندی فلوتی با توجه به زاویه­ بین یالی آن (i=15°)، از نوع چین­های تنگ، و با توجه به میل خط لولا و شیب سطح محوری در رده چین­هایی با میل خط لولا نسبتا مایل تعیین شده است. به نظر می­رسد سازوکار تشکیل این ناودیس جناغی به صورت قرار گرفتن آن در ترادفی از لایه­های مقاوم و نامقاوم می­باشد که بعد از تشکیل ساختار لولای پیازی­شکل، و در نهایت لغزش بین لایه­ها با یک شکستگی در یال جنوب­غربی و تغییر شکل شدید برخی لایه­ها در این یال خاتمه یافته است.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. - مطیعی، ه.، 1374. چینه-شناسی زاگرس، انتشارات سازمان زمین‌شناسی کشور، جلد اول، 536 ص.
  2. -نبوی، م. ح.، 1355. دیباچه‌ای بر زمین‌شناسی ایران، انتشارات سازمان زمین‌شناسی ایران، 109ص.
  3. -Alavi, M., 1991. Tectonic map of the Middle East, Geological Survey of Iran, Tehran.
  4. -Alavi, M., 1994. Tectonics of the Zagros orogenic belt of Iran; new data and interpretations: Tectonophysics, v. 229, p. 211-238.
  5. -Berberian, M., and King, G. 1981. Towards a paleogeography and tectonic evolution of Iran, Canadian Journal of Earth Sciences, p. 210-265.
  6. -Bayly, M.B., 1964. A theory of similar folding in viscous materials, American Journal of Science, v. 262, p. 753-766.
  7. -Bayly, M.B., 1976. Development of chevron folds: Discussion, Geological Society of America Bulletin, v. 87, 1664p.
  8. -Caley, T., Malaize, B., Zaragosi, S., Rossignol, L., Bourget, J., Eynaud, F. and Ellouz-Zimmermann, N., 2011. New Arabian Sea records help decipher orbital timing of Indo-Asian monsoon, Earth and Planetary Science Letters, v. 308 (3), p. 433-444.
  9. -Casey, M. and Huggenberger, P., 1985. Numerical modeling of finite-amplitude similar folds developing under general deformation histories, Journal of Structural Geology, v. 7, p. 103-114.
  10. -Chapple, W.M., 1968. A mathematical theory of finite-amplitude rock-folding, Geological Society of America Bulletin, v. 79, p. 47-68.
  11. -Chapple, W.M., 1969. Fold shape and rheology: the folding of an isolated viscous-plastic layer, Tectonophysics, v. 7, p. 97-116.
  12. -Chapple, W.M., 1970. The finite-amplitude instability in the folding of layered rocks, Canadian Journal of Earth Sciences, v. 7, p. 457-466- de Sitter, L.U., 1956. Structural Geology, McGraw-Hill, London.
  13. -De Sitter, L.U., 1958. Boudins and parasitic folds in relation to cleavage and folding, Geologie en Mijnbouw, v. 8, p. 277-286.
  14. -Dubey, A.K. and Cobbold, P.R., 1977. Noncylindrical flexural slip folds in nature and experiment, Tectonophysics, v. 38, p. 223-239.
  15. -Eftekhar nejad, J., 1359. Separation of different parts of a building in connection with the situation sedimentary basin. Journal Oil Association, v. 82, p. 19-28.
  16. -Falcon, N. L., 1974. Southern Iran: Zagros Mountains, in A. Spencer, ed., Mesozoic-Cenozoic Orogenic Belts, Geological Society of London Special Publication, v. 4, p. 199-211.
  17. -Farzipour-Saein, A., Nilfouroushan, F. and Koyi, H. 2013. The effect of basement step/topography on the geometry of the Zagros fold and thrust belt (SW Iran): An analog modeling approach, International Journal of Earth Sciences, p. 2117-2135.
  18. -Fletcher, R.C. and Pollard, D.D., 1999. Can we understand structural and tectonic processes and their products without appeal to complete mechanics? Journal of Structural Geology, v. 21, p.1071-1088.
  19. -Fowler, T.J. and Winsor, C.N., 1996. Evolution of chevron folds by profile shape changes: comparison between multilayer deformation experiments and folds of the Bendigo-Castlemaine goldfields, Australia, Tectonophysics, v. 258, p. 125-150.
  20. -Fossen, H., 2010. Structural geology, Cambridge: Cambridge University Press.
  21. -Ghabeishavi, A., Vaziri-Moghaddam, H., Taheri, A. and Taati, F., 2010. Microfacies and Depositional Environment of the Cenomanian of the Bangestan Anticline, SW Iran, Journal of Asian Earth Sciences, v. 37(3), p. 275-85. Web.
  22. -Ghosh, S.K., 1968. Experiments of buckling of multilayers which permit interlayer gliding, Tectonophysics, v. 6, p. 207-249.
  23. -Hart, B. B., 1970. The Kuh-E Bangestan/ Kuh-E Sefid stratigraphical survey, Report, 1179 p.
  24. -Heydari, E., Hassanzadeh, J., Wade, W., J. and Ghazi, A. M., 2003. Permian Triassic boundary interval in the Abadeh section of Iran with implications for mass extiontion. Part 1. Sedimentology: Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, v. 193, p. 405 - 423.
  25. -Haynes, S. J. and McQuillan, H., 1974. Evolution of the Zagros suture zone, southern Iran, Geological Society of America Bulletin, v.85(5), p. 739-744.
  26. -James, G. A. and Wynd, J. G., 1965. Stratigraphic nomenclature of Iranian oil consortium, agreement area: American Association of Petroleum Geologists Bulletin, v. 49, p. 2182 - 2245.
  27. -Johnson, A.M., 1970. Physical Processes in Geology, Freeman, Cooper & Co., San Francisco.
  28. -Johnson, A.M. and Ellen, S.D., 1974. Theory of concentric, kink and sinusoidal folding, I. Introduction, Tectonophysics, v. 21, p. 301-339.
  29. -Johnson, A.M. and Fletcher, R.C., 1994. Folding of Viscous Layers: Mechanical Analysis and Interpretation of Structures in Deformed Rock, Columbia University Press, New York.
  30. -Johnson, A.M. and Honea, E., 1975. A theory of concentric, kink, and sinusoidal folding and of monoclinal flexuring of compressible, elastic multilayers, Part III, transition from sinusoidal to concentric-like to chevron folds, Tectonophysics, v. 27, p. 1-38.
  31. -Johnson, A.M. and Pfaff, V.J., 1989. Parallel, similar and constrained folds, Engineering Geology, v. 27, p. 115-180.
  32. -Narahara, D.K. and Wiltschko, D.V., 1986. Deformation in the hinge region of a chevron fold, Valley and Ridge Province, central Pennsylvania, Journal of Structural Geology, v. 8, p. 157-168.
  33. -Pfaff, V.J. and Johnson, A.J., 1989. Opposite senses of fold asymmetry, Engineering Geology, v. 27, p. 3-38.
  34. -Pollard, D.D. and Fletcher, R.C., 2005. Fundamentals of Structural Geology, Cambridge University Press, Cambridge.
  35. -Ramsay, J.G., 1967. Folding and Fracturing of Rocks, McGraw-Hill, New York.
  36. -Ramsay, J.G., 1974. Development of chevron folds, Geological Society of America Bulletin, v. 85, p. 1741-1754.
  37. -Ramsay, J.G. and Huber, M.I., 1987. Modern Structural Geology, v. 2. Folds and Fractures, Academic Press, London.
  38. -Sepehr, M. and Cosgrove, J.W., 2004. Structural framework of the Zagros Fold-Thrust Belt, Iran, Marineand Petroleum Geology, v. 21, p. 829-843, ISSN: 0264-8172.
  39. -Smythe, D. K., 1971. Viscous theory of angular folding by flexural flow, Tectonophysics, v. 12, p. 415-430.
  40. -Stocklin, J. 1968. Structural history and tectonics of Iran, A review, AAPG Bulletin,v. 52 (7), p. 1229-1258.
  41. -Tanner, P.W.G., 1989. The flexural-slip mechanism, Journal of Structural Geology, v. 11, p. 635-656.
  42. -Twiss, R. J. and Moores, E. M. 1992. Structural Geology, W. H. Freeman & Co., San Francisco, 532 p.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار