محاسبه‌ نرخ کوتاه‌شدگی با تحلیل هندسی- جنبشی دوپشته‌های خونیک (بخش شمالی زمین‌درز سیستان)

نوع مقاله : علمی -پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه گلستان

2 دانشگاه بیرجند

چکیده

دوپشته‌های منطقه خونیک در 18 کیلومتری جنوب شهرستان قائن و از نظر زمین ساختی در بخش شمالی زمین‌درز سیستان قرار دارد. دوپشته خونیک در اثر عملکرد گسل امتدادلغز خونیک با طول 6 کیلومتر و با سازوکار هندسی N150/73NE و ریک 24NW تشکیل ‌شده است. براساس برداشت‌ها و فراسنج‌های استفاده‌ شده، دوپشته‌های خونیک از سه اسب (Horse) تشکیل ‌شده‌اند که از سمت شمال‌خاور به جنوب‌باختر بر روی یکدیگر رانده ‌شده‌اند (با توجه به جوان شدگی اسب‌ها). تحلیل تنش به‌ دست ‌آمده از برداشت‌های حاصل از گسل‌های موجود در اطراف و روی دوپشته روند شمال‌خاوری- جنوب‌باختری (1σ=N51/13) و چین‌های اطراف دوپشته روند شمال‌خاور- جنوب‌باختری (1σ=N36/1) هم­خوانی خوبی را نشان می‌دهد. با توجه به سطح محوری چین‌ها منطقه می‌توان دریافت که چین‌خوردگی‌های منطقه دارای رانشی به سمت شمال‌خاور هستند که با جهت رانش دوپشته خونیک هم­خوانی دارد (با توجه به پیش­بوم و پس بوم و جهت قرارگیری پشته‌ها). نرخ کوتاه‌شدگی محاسبه ‌شده با استفاده از فرا سنج‌های مورد استفاده، معادل 57 درصد (5/196 متر) بر روی دوپشته‌های خونیک نشان می‌دهد که با مقدار به ‌دست ‌آمده از مدل‌سازی آزمایشگاهی (48 درصد) هم­خوانی خوبی دارد. با توجه به اطلاعات به‌ دست ‌آمده، دوپشته خونیک از مدل break back تبعیت می‌کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Calculation the shortening of rate with kinematic and geometrical analysis of khunik duplexes (The northen part of Sistan suture zone)

چکیده [English]

Khunik Duplexes located at 18 kilometers south of the city of Qayen and terms of tectonic located in the northern part of Sistan suture zone. Khunik duplex performance in a strike-slip fault with a length of 6 km and a geometric mechanism N150 / 73NE and Reak24NW formed. Based on the perceptions and learn measure used, duplex of Khunik of three horses (Horse) formed from the northeast to the southwest on each pushed (due to shrinkage young horses). Interpretations of existing faults around and on duplex (N51 / 13) and folds around the duplex (N36 / 1), to stress the duplex, which represents a regional NE-SW West. Folds study area have thrust to the North East that is consistent with the thrust duplex Khunik (according to the hinterland and foreland and orientation are duplex). The shortening rate based on parameters the amount of 57% (196.5 m) on the duplex of Khunik shows a better correlation with the value obtained from laboratory modeling. According to data obtained from the model break back duplex Khunik follow.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Duplex- Khunik- Sistan suture zone- hinterland- break back

مراجع

منابع
-افتخارنژاد، ج. و اشتوکلین، ج.، 1369. نقشه زمین‌شناسی 1:250000 چهارگوش بیرجند، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور.
-آقانباتی، ع.، 1383. زمین‌شناسی ایران، انتشارات سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، 586 ص.
-باقری، م.، قرشی، م. و مهدیزاده، س.، 1385. تحلیل ساختاری دوپلکس امتداد لغز چاشم در خاور منطقه‌ فیروزکوه، فصلنامه‌ علوم زمین، سال پانزدهم، شماره‌ 60، ص 1 تا 10.
-برتیه، پ.، کریسمن، الف.، فوله، ج.ن.، هانری وال، د.، واسله، ف.، وحدتی، د.، افتخارنژاد، ج.، علوی نائینی، م. و بهروزی، الف.، 1369. گزارش‌ها و نقشه‌های منطقه قائن، وزارت معادن و فلزات سازمان‌ زمین‌شناسی کشور.
-حمیدی، ر.، 1394. تحلیل هندسی جنبشی عناصر ساختاری منطقه‌ خونیک (جنوب قاین، خاور ایران)، پایان‌نامه‌ کارشناسی‌ارشد، دانشگاه بیرجند، 140 ص.
-خطیب، م.م.، 1377. هندسه پایانه گسل‌های امتدادلغز، پایان‌نامه دکتری، دانشگاه شهید بهشتی، 224 ص.
-خطیب، م.م.، 1368. تحلیل ساختاری کوه‌های جنوب بیرجند، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد تکتونیک، دانشگاه تربیت مدرس، 188 ص.
-غلامی، ا.، 1376. تحلیل ژئودینامیکی ناحیه جنوب‌باختری قاین، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه تربیت مدرس، 170 ص.
-قاسمی، م.‌ر.، 1387. پایه‌های زمین‌شناسی ساختمانی، پژوهشکده‌ علوم زمین، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، 320 ص.
-Allen, M.B., Ghassemi, M.R., Shahrabi, M. and Qorashi, M., 2003. Accommodation of late Cenozoic oblique shortening in the Alborz range, northern Iran, Journal of Structural Geology, v. 25, p. 659-672.
-Booth, P.W.K., Brunsdon, G. and shone, R.W., 2004. A duplex model for the Eastern Cape Fold Belt, Gondwana Research, v. 7, p.211-222.
-Boyer, S.E., 1982. Geometric evidence for synchronous thrusting in the southern Albert and northwest Montana thrust belts, Universito of Washington, Seattle, USA, v. 34, p. 377-390, Doi.10.1007/978-94-011-3066-0_34.
-Costa, E. and Vendevill, B.C., 2002. Exprimental insights on the geometry and kinematics of fold and thrust belts above weack, viscous evaporitic decolement, Gournal of Structural Geology, v. 24, p. 1729-1739.
-Ghosh, S.K., 1993. Structural geology, pergamon press, 598 p.
-McClay, K.R., 1992. Thrust Tectonics, Chapman & Hall, 447p.
-McClay, K.R., 1987. The mapping of geological structures, New York: John Wiley and Sones, 164 p.
-McClay, K.R., 2003. Structural geology for petroleum exploration, lecture notes, 503 p.
-Molinaro, M., Guezou, J.C., Leturmy, P., Eshraghi, S.A. and Frizon de Lamotte, D., 2004. The origin of changes in structural style across the Bandar Abbas syntaxis, SE Zagros (Iran), Marine and Petroleum Geology, v. 21, p.735-752.
-Nina, K., Serge, E.L., Jacques, M., Marc, A.G. and Timothy, J.R., 2002. Mechanical decoupling and basal duplex formation observed in sandbox experimental swith application to the Western Mediterranean Ridge accretionary complex, Marine Geology, v.186, p. 29-42.
-Tirrul, R., Bell, I.R., Griffis, R.J. and Camp, V.E., 1983. The Sistan Suture Zone of eastern Iran, Geological Survey of Iran, v. 94, p. 134-150.
-Verges, J. and Munoz, J.A., 1990. Thrust sequences in the southern central Pyrenees, Bulletin de La Societe Geologique de France, v. 2, p. 265-271.
-Wood cock, N.H. and Fischer, M., 1986. Strike-slip Duplex.Journal of Structural Geology, v. 8 (7), p. 725-735.
-Woodcock, N.H., and Rickards, B., 2003. Transpressive Duplex and flower structure: Dent Fault System, NW England. Journal of Structural Geology, v. 25, p.1981-1992.
پژوهشهای دانش زمین
دوره 8، شماره 3 - شماره پیاپی 31
تابستان 1396
صفحه 105-118

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار