بررسی امواج سرمای ناحیه غرب ایران

نوع مقاله : علمی -پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقلیم شناسی، دانشگاه لرستان

2 استادیار، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی

3 استادیار، گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه لرستان

10.29252/esrj.9.3.51

چکیده

وقوع سرمای شدید و یخبندان باعث خسارات فراوان به محصولات کشاورزی و تأسیسات­ می­شود. واکاوی همدیدی آماری این یخبندان­ها به پیش­بینی وقوع آنها کمک می­کند. در این ­پژوهش ­به­ منظور واکاوی همدیدی ­امواج سرمای ­غرب­کشور، آمار ­دمای­ حداقل روزانه ایستگاه­های‌ همدان، خرم آباد، سنندج و کرمانشاه ­طی­ دوره­ی ­آماری 1961 تا2010 تهیه شد سپس با استفاده از شاخص­های آماری میانگین و انحراف معیار بلندمدت، آستانه عددی امواج سرمایی بدست آمد؛ و براساس آن 56 روز توأم با امواج ­سرما شناخته شد. به منظور استخراج و واکاوی الگوهای فشار سطح زمین و ارتفاع ژئوپتانسیل به ترتیب از داده­­های HGT و SLP اقدام به خوشه­بندی سلسله مراتبی به روش ادغام ward شد. نتایج واکاوی خوشه­ای­ نشان داد که یک الگوی­ گردشی­جوی عامل اصلی ­امواج سرمای منطقه است. در این الگو در تراز سطح دریا ­هسته مرکزی ­پرفشار با فشار مرکزی بیش از 1032 هکتوپاسکال بر روی شمال­غرب و غرب ­کشور قرار دارد که با گردش واچرخندی ­خود باعث ریزش ­هوای ­بسیار سرد عرض­های ­بالا بر روی منطقه شده است. در تراز 500 هکتوپاسکال نیز قرارگیری­ قطاع ­غربی ناوه ­عمیق بر روی مناطق غربی ایران که موجب نصف‌النهاری شدن جریان بادهای غربی و شمالی شدن جریانات مذکور و در نتیجه نزول­ هوای­ سرد­ عرض­های­ شمالی از طریق فرود بلند می­گردد، نقش بسیار مهمی در وقوع فرارفت و وزش دمایی ­سرد دارد که نتیجه آن رخداد امواج سرمایی در منطقه شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating cold weather waves in the western part of Iran

نویسندگان [English]

  • zahra Yar Moradi 1
  • ghasem keikhosravi 2
  • behrouz nasiri 3
1 PhD student in climatology, Department of PhysicalGeography, Lorestan University
2 Assistant Professor, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University
3 Assistant Professor, Department of Physical Geography, Lorestan University
چکیده [English]

Extreme cold and ice ages Are The major risks of climate Usually annually in damages to crops and plants as well. Synoptic statistical analysis to predict the occurrence of frost and before the correct decision, and it helps them to deal with. The study aims to identify and analyze the West Synoptic cold waves, collect data, daily minimum temperature stations during the statistical period 1961 to 2010 for the cold months (December to March) was. Using statistical indicators of long-term mean daily minimum temperature,
Numerical threshold was cold waves and cold waves were identified on the basis of the 56-day combined. Cluster analysis of data and the level of 500 hPa SLP for 56 days, three patterns of atmospheric circulation there. In each model, the main cause of heat waves in the sea level pressure with a central pressure of 1032 hPa core exposure to the northwest, southeast of the North West and West of the country.
The anticyclonic circulation over the top of his loss very cold air over the region. At the level of 500 hPa deep trough is located in the western part of the region which fall within the northern cold air down through the long, cold waves is the main factor. Meridian flow westerly winds and currents of the North Important role in the occurrence of cold temperatures, resulting in the loss of cold air blowing across the top of the West. In most stations gust of cold temperatures aggravated by the high altitude region.

کلیدواژه‌ها [English]

  • synoptic
  • cold waves
  • clustering
  • West Iran

مراجع

  1. -امیدوار، ک. و ابراهیمی، ع.، 1391. واکاوی همدید موج سرمای شدید 16 تا 25 دی ماه 1386 در ایران مرکزی، مجله جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، سال 23، پیاپی 45، شماره 1، ص 81-89.
  2. -براتی، غ.، 1375. طراحی و پیش‌بینی الگوهای سینوپتیک یخبندان‌های بهاره ایران، رساله دکترای اقلیم شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، ص 1-213.
  3. -براتی، غ.، احمدی، م.، میرزایی، ا. و بیتار، محمد.، 1395. ترازیابی زبانه‌های پرفشار سیبری هنگام رخداد سرماهای بحرانی در ایران مرکزی، پژوهش-های دانش زمین، سال هفتم، شماره 26، ص 117-129.
  4. -دارند، م. و مسعودیان، ا.، 1394. شناسایی و تحلیل الگوهای ناهنجاری ضخامت سرماهای فرین ایران زمین طی بازه زمانی 1340 تا 1383، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، سال30، شماره 2، ص 105-120.
  5. -رضازاده، ی. و علیجانی، ب.، 1396. تحلیل آماری سینوظتیکی امواج سرمایی خشارت بار شمال غرب ایران، نشریه جغرافیا و برنامه‌ریزی، سال 31، شماره 61، ص 183-202.
  6. -علیجانی، ب. و هوشیار، م.، 1387. شناسایی و طبقه‌بندی الگوهای سینوپتیکی ایجاد کننده سرمای شدید منطقه شمال غرب ایران، پژوهش‌های جغرافیای طبیعی، شماره 65، ص 1-16.
  7. -علیجانی، ب. و هژبرپور، ق.، 1386. تحلیل همدید یخبندان‌های استان اردبیل، مجله جغرافیا و توسعه، شماره 10، ص 89-106.
  8. -قویدل رحیمی، ی.، 1393. بررسی الگوهای پیوند از دور دریای شمال خزر بر نوسانات بارش‌های پاییزی مناطق غرب و شمال غرب ایران، نشریه جغرافیا و برنامه‌ریزی دانشگاه تبریز، شماره 49، ص 217-230.
  9. -محمودی، پ.، خسروی، م.، مسعودیان، ا. و علیجانی، ب.، 1395. میانگین گردش جوی منجر به یخبندان فراگیر در ایران، مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، دوره ششم، شماره 24، ص 66-86. -مسعودیان، ا.، 1386. شناسایی تیپ‌های همدید اصفهان، گزارش نهایی طرح شماره 840306، معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه اصفهان.
  10. -Alijani, B. and Hoshyar, M., 2009. Identification of synoptic Patterns Intense cold region North West Iran: Journal of Geographical Research, Tehran University, v. 65, p.1-16.
  11. -Alijani, B., Mahmoudi, P., Khosravi, M. and Masoudian, A., 2011. Anomaly synoptic Resulting Pervasive Glacialsin Iran: Journal of Geography Hazards Environmental, v. 1, p. 17-34.
  12. -Alijani, B., Tavoosi, T., Negaresh, H. and Karimi, S., 2011. Synoptic analysis of the Synoptic Waves rmahay Iran: Journal of Geography and Development, v. 10(29), p. 55-76.
  13. -Azizi, G., Akbari, T., Davoodi, M. and Akbari, M., 2011. Synoptic Analysis of Severe Cold Wave Iran in January 2008: Journal of Physical Geography, v. 70, p. 1-19.
  14. -Cony, M.E., Hernandez, T. and Del, T., 2008. Influence of synoptic scale in the generation of extremely cold days in Europe, Atmosfera, v. 21(4), p. 389-401.
  15. -Chong, J., Xingmin, M. and Fei, W., 2016. Analysis of extreme temperature events in the Qinling Mountains and surrounding area during 1960–2012, Quaternary International, v. 392, p. 155-167.
  16. -Duliere, V., Zhang, Y. and Salathe, E.P., 2011. Extreme precipitation and temperature over the U.S. pacific northwest: A comparison between observations, reanalysis data and regional models: Journal of climate, v. 24, p. 1950-1964.
  17. -Esazade, SH., Memarian, M.H., Mir rokni, M. and Taghizadeh, E., 2010. Synoptic analysis glaciation of East Azarbaijan Province, Iran Geophysics Conference, v. 14, p. 21-23.
  18. -Ghavidel Rahimi, y., 2011. determine thethreshold of statistical and synoptic analysis of the cloud temperatures Maragheh Geographical Sciences: Journal of Applied Research, v. 19, p. 45-62.
  19. -Roshan, G., AbdolAzim, G. and Qinqin, K., 2018. Spatial and temporal analysis of outdoor human thermal comfort during heat and cold waves in Iran, Weather and Climate Extremes, v. 19, p. 58-67.
  20. -Halabian, A. and Shbankari, M., 2012. The Siberian high-pressure distribution no the daily minimum temperatures: Journal of Geography and Environmental Planning, v. 4, p. 151-166.
  21. -Khosravi, M. and Ismaili, R., 2007. Synoptic patterns of the lateglacial North East: Journal of Geographical Sciences, v. 7(8), p. 53-75.
  22. -Laurence, S.K., Guanri, T. and Jon, A.S., 1987. An Evaluation of Three Clustering Procedures for Use in Synoptic Climatological Classification: Journal of Climate and Applied Meteorology, v. 26(6), p. 717-730.
  23. -Key, J. and Crane, R.G., 1988. A comparison of synoptic classification schemes based on 'objective' procedures: Journal of Climatology, v. 8, p. 56-65.
  24. -Kiristi, J., Stefan, F., Heikki, T. and Kimmo, R., 2008. Changes In Frost, Snow and Baltic Sea ice by the end of thetwenty-first century based on climate model projections for Europe, Springer Netherlands, v. 86(3), p. 441-462.
  25. -Lashkari, H., 2009. Synoptic Analysis of the Cold Wave Pervasive the 2009 Iran, Studies Geography, v. 66, p. 1-18.
  26. -Masoudian, A., Kashki, A. and Hosseini, M., 2012. Check Type of Synoptic Weather Systems in the North East of the Country and its Relationship with Daily Circulation: Journal of Geography and Development, v. 25, p. 59-78.
  27. -Meehl, A., Tebaldi, C. and Nychka, D., 2004. Changes in frost days in simulations of twenty first century climate, Climate Dynamics Journal, Springer Berlin, Heidelberg, p. 495-51.
  28. -Omidvar, K. and Ebrahim, A., 2012. Synoptic analysis of severe coldwave16to 25 January 2007 incentral Iran: Journal of Geography and Environmental Planning, v. 23, p. 81-89.
  29. -Prieto, L., Garcia, R., Diaz, J., Hernandez, E. and del Teso, T., 2002. NAO influence on extreme winter temperature in Madrid (Spain), Annales Geophysicae, v. 20, p. 2077-2085.
  30. -Reiss, R. and Thomas, M., 2007. Statistical Analysis of Extreme Values, Birkhauser press, Berlin.
  31. -Takaya, K. and Nakamura, H., 2005. Mechanism of inter seasonal amplification of the cold siberian high: Journal of the Atmospheric Sciences, v. 62, p. 4423-4440.
  32. -Unkasevic, M.I. and Tosic, T., 2009. Changes in extreme daily winter and summer temperatures in Belgrade, Theoretical and Applied Climatology, v. 97, p. 27-38.
  33. -Ustrunl, Z., Czekierda, D. and Wypych, A., 2010. Extreme values of air temperature in Poland according to different atmospheric circulation classifications, Physics and Chemistry of the Earth, v. 35, p. 429-436.
  34. -Vithkevich, V. I., 1963. Agricultural Meteorology, Jerusalem (Mpnson), p. 183-305.
  35. -Van De Besselaar, E.J., Klein Tank, A.M.G. and van der Schrier, G., 2009. Influence of circulation types on temperature extreme in Europe, Theoretical Applied Climatology, v. 99, p. 431-448.
  36. -Willmott, C.J., 1978. P-mode principal components analysis, grouping and precipitation regions in California Archiv für Meteorologie, Geophysik und Bioklimatologie Serie B, v. 26, p. 277-295.
  37. -William, A.G., Benita, Y.T., Tanzina, M. and Shannon, M.J.A., 2014. Extreme cold weather alerts in Toronto, Ontario, Canada and the impact of a changing climate, v. 8, p. 21-29.
  38. -Xiu, B.S., Guo, Y.R., Arun, B.Sh., Yu, Y.R., Qing, L.Y., Yun, J.Z. and Yan, X., 2017. Changes extreme temperature events over the Hindu Kush Himalaya during 1961–2015, Advances in Climate Change Research, v. 8, p. 157-165.
  39. -Zhang, Y., Sperber, K.R. and Boyle, J.S., 1996. Climatology of East Asian Winter Monsoon and Cold Surges, PCMDI Report 38, 29 p.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار