زمین شناسی
هادی محمدیان؛ علی اصغر کلاگری؛ علی اصغر کلاگری؛ وارطان سیمونز؛ کمال سیاه چشم
چکیده
اندیس مس نیاز در غرب مشکین شهر و شرق زون کانهزایی قره‌داغ قرار دارد. واحدهای سنگی در این منطقه شامل سنگهای آذرین ساب ولکانیک حدواسط و آذرآواری میباشند. این واحدها دارای ماهیت کالکآلکالن با پتاسیم بالا تا شوشونیتی بوده و در زون فرورانش و به ویژه زون "انتهای کوهزایی" تشکیل شدهاند. این سنگها پِرآلومینوس بوده و متعلق به سری مگنتیتی ...
بیشتر
اندیس مس نیاز در غرب مشکین شهر و شرق زون کانهزایی قره‌داغ قرار دارد. واحدهای سنگی در این منطقه شامل سنگهای آذرین ساب ولکانیک حدواسط و آذرآواری میباشند. این واحدها دارای ماهیت کالکآلکالن با پتاسیم بالا تا شوشونیتی بوده و در زون فرورانش و به ویژه زون "انتهای کوهزایی" تشکیل شدهاند. این سنگها پِرآلومینوس بوده و متعلق به سری مگنتیتی میباشند. دگرسانیهای هیپوژن در نیاز شامل انواع پتاسیک، فیلیک، پروپیلیتیک و آرژیلیک حدواسط میباشند. مجموعه کانیهای کدر هیپوژن شامل کالکوپیریت، پیریت، مولیبدنیت و به مقدار کمتر گالن، اسفالریت، بورنیت و مگنتیت میباشند که در طی حداقل سه مرحله کانیزایی تشکیل شدهاند.کانیهای سوپرژن شامل اکسی/هیدروکسیدهای آهن، مالاکیت، آزوریت و تنوریت در زون اکسیدان و کوولیت و کالکوسیت در زون احیا میباشند. بر اساس مینرالوژی و توالی پاراژنتیکی حداقل پنج نوع رگچه در کانسار نیاز قابل تشخیص میباشند. چهار نوع میانبار سیال؛ تک فاز بخار، دو فازی غنی از مایع، میانیار غنی از بخار و چند فازی حاوی فازهای جامد (عمدتاً هالیت و هماتیت) در کانسار نیاز وجود دارند. بررسی دماهای همگن شدن در زونهای دگرسانی نشان میدهد که بیشترین فراوانی دماهای همگن شدن در زون پتاسیک در بازه C° 360-280، در زون فیلیک در دو بازه C° 300-280 و C° 355-320 و در زون پروپیلیتیک در بازه C° 190-170 میباشند. شوری میانبارها بازه وسیع Wt %NaClequiv 60- 2/0 را نشان میدهند. جوشش و سرد شده ساده فرآیندهای اصلی در نهشت کانه‌های کانسنگی بوده‌اند.
وحیده علیپور؛ علی عابدینی؛ صمد علیپور
چکیده
ذخیره‌ی کائولن زاویه، در فاصله 20 کیلومتری شمال‌باختر شهرستان چالدران، استان آذربایجان‌غربی، شمال‌باختر ایران واقع میباشد. مشاهدات صحرایی و مطالعات آزمایشگاهی نشان میدهند که این ذخیره محصول دگرسانی سنگهای آذرین داسیتی پلیوسن است. کائولینیت، مونت‌موریلونیت، موسکویت- ایلیت، آلبیت، کوارتز، روتیل، هماتیت و گوتیت فازهای کانیایی ...
بیشتر
ذخیره‌ی کائولن زاویه، در فاصله 20 کیلومتری شمال‌باختر شهرستان چالدران، استان آذربایجان‌غربی، شمال‌باختر ایران واقع میباشد. مشاهدات صحرایی و مطالعات آزمایشگاهی نشان میدهند که این ذخیره محصول دگرسانی سنگهای آذرین داسیتی پلیوسن است. کائولینیت، مونت‌موریلونیت، موسکویت- ایلیت، آلبیت، کوارتز، روتیل، هماتیت و گوتیت فازهای کانیایی در این ذخیره هستند. بررسی پارامترهای زمین‌شیمیایی نظیر مقادیر TiO2، Ba+Sr و Ce+Y+Laآشکار می‌کنند که تکوین و توسعه این ذخیره در ارتباط با عملکرد دو فرآیند درونزاد و برونزاد میباشد. محاسبات تغییرات جرم با فرض Ti به عنوان عنصر شاخص کم‌تحرک نشان میدهند که عناصری نظیر Ca،Mg ، Na،P ، Rb، Cs، Sr و Ce در طی فرآیندهای کائولینیتی شدن شسته شده و عنصر U در سیستم تثبیت شده است. این در حالی است که عناصری مانند Si، Al، Fe، K، Mn، Ba، Ta، Nb، Hf، Y، Zr، Ga، V، Co، Ni، Cu و کلیه REEs (به استثنای Ce) متحمل دو فرآیند شستشو و تثبیت گشته‌اند. تلفیق نتایج به دست آمده از بررسیهای کانیشناسی و زمین‌شیمی تغییرات جرم حکایت از آن دارند که رفتار عناصر در طی توسعه این ذخیره توسط عواملی نظیر تغییرات در شیمی محلولهای مسئول دگرسانی (pH و Eh)، حضور در فازهای کانیایی مقاوم، تغییر در شدت دگرسانی و نسبت سیال به سنگ، و حضور کانیهای ثانویه که توانایی میزبانی عناصر در ساختارشان را دارند، کنترل شده است. ملاحظات زمین‌شیمیایی بیشتر آشکار می‌کنند که تمرکز لانتانیدها در این ذخیره توسط کانیهای رسی، هماتیت، گوتیت، روتیل و فسفات‌های ثانویه صورت گرفته است.
فاطمه اصغری؛ فرج‌الله فردوست
چکیده
کانسار مس چاهگبری در 90 کیلومتری جنوب شهرستان دامغان، استان سمنان، بخش شمالی پهنه ایران مرکزی، بر روی نوار آتشفشانی-رسوبی، ترود-چاه شیرین واقع شده است. سنگهای میزبان کانهزایی شامل: گدازههای زیردریایی با ترکیب آندزیت، آندزیت- بازالتی و مجموعه آذرآواری از جمله توف، کریستاللیتیکتوف، توفبرش دگرسان شده و آگلومرا ...
بیشتر
کانسار مس چاهگبری در 90 کیلومتری جنوب شهرستان دامغان، استان سمنان، بخش شمالی پهنه ایران مرکزی، بر روی نوار آتشفشانی-رسوبی، ترود-چاه شیرین واقع شده است. سنگهای میزبان کانهزایی شامل: گدازههای زیردریایی با ترکیب آندزیت، آندزیت- بازالتی و مجموعه آذرآواری از جمله توف، کریستاللیتیکتوف، توفبرش دگرسان شده و آگلومرا به سن ائوسن میانی میباشند. براساس دادههای ژئوشیمیایی این سنگها دارای ماهیت کالکآلکالن غنی از پتاسیم تا شوشونیتی هستند. دگرسانیهای گرمابی شامل: آرژیلیک، سیلیسی و کربناتی، و هماتیتی‌شدن به همراه اکسید و هیدروکسیدهای آهن است. کانهزایی به صورت رگهای و پرکننده فضای خالی در سنگهای میزبان رخ داده است. براساس مطالعات کانه‌نگاری کانیهای اصلی مس شامل کالکوسیت، کالکوپیریت، کوولیت، مالاکیت و به ندرت مس طبیعی است که با هماتیت، گوتیت و لیمونیت همراهی میشوند. از میان این کانیها، کالکوسیت و مالاکیت بیشترین فراوانی را دارند. در مطالعه سیال درگیر، دما 175 تا 200 درجه سانتیگراد، شوری 4 تا 5/10 درصد وزنی معادل نمک طعام و چگالی 9/0 تا 1 گرم بر سانتی‌متر مکعب تعیین گردید که محدوده اپیترمال را نشان میدهد. عامل اصلی کانهزایی، چرخه گرمابی در امتداد ساختارهای گسلی، شستشوی مس از سنگهای مسیر و تهنشینی در فضاهای خالی سنگ میزبان بوده است.
فاطمه سهیل؛ هاشم باقری؛ رضوان مهوری
چکیده
اندیس مس- طلا شرق شجاعآباد در بخش میانی کمربند ماگمایی ارومیه-دختر و در جنوبشرق نطنز در استان اصفهان واقع شده است. واحدهای سنگی منطقه شامل داسیت، ریوداسیت، واحدهایآذرآواری (توف) و توده‌های نفوذی (گرانودیوریت و دیوریت). دگرسانیهای عمده منطقه شامل دگرسانی آرژیلیک در مرکز منطقه و دگرسانی فراگیر پروپیلیتیک در حاشیه میباشد. ...
بیشتر
اندیس مس- طلا شرق شجاعآباد در بخش میانی کمربند ماگمایی ارومیه-دختر و در جنوبشرق نطنز در استان اصفهان واقع شده است. واحدهای سنگی منطقه شامل داسیت، ریوداسیت، واحدهایآذرآواری (توف) و توده‌های نفوذی (گرانودیوریت و دیوریت). دگرسانیهای عمده منطقه شامل دگرسانی آرژیلیک در مرکز منطقه و دگرسانی فراگیر پروپیلیتیک در حاشیه میباشد. کانه‌سازی در منطقه به دو صورت اولیه (هیپوژن) و ثانویه (سوپرژن) بوده و بافتهای افشان، شکافه پرکن، رگه-رگچهای، مارتیتی شدن، جانشینی و کلوفرم در اشکال مختلف کانیسازی در نمونهها قابل رﺅیت است. کانیهای زون درونزاد (هیپوژن) شامل پیریت، کالکوپیریت و مگنتیت و کانیهای زون برونزاد (سوپرژن) شامل کالکوسیت، کوولیت، هماتیت، گوتیت، اسپیکولاریت و مالاکیت میباشند. براساس نمودارهای پتروژنز، ماگمای مادر سنگهای منطقه مورد مطالعه کالکآلکالن و محیط تکتونیکی آن از نوع حاشیه فعال قاره‌ای میباشد. بررسی میانبارهای سیال بر روی رگههای سیلیسی، شوری سیال را 6/1 تا 5/10 درصد وزنی نمک طعام و دمای همگن شدن را 187تا 268 درجه سانتیگراد نشان داده است. مقایسه ویژگیهای اصلی اندیس مس- طلا شرق شجاعآباد با کانسارهای اپیترمال گویای آن است که اندیس مس- طلا شجاعآباد از دید ویژگیهای زمینشناسی، دگرسانی، کانیزایی و میانبارهای سیال بیشترین همانندی را با کانسارهای اپیترمال نوع سولفیداسیون پایین دارد.
مریم امین الرعایایی یمینی؛ فرامرز طوطی؛ جمشید احمدیان
دوره 7، شماره 1 ، تیر 1395، ، صفحه 75-90
چکیده
کانسار مس جنوب غرب ظفرقند در 25 کیلومتری جنوب غرب اردستان و در کمربند ارومیه- دختر واقع شده است. در این منطقه استوک گرانودیوریتی میوسن (19-21 Ma) در سنگهای آتشفشانی ائوسن (~56 Ma) نفوذ کرده است. بر اساس مطالعات کانیشناسی و میکروسکوپی سنگهای منطقه تحتتأثیر دگرسانی های پتاسیک، فیلیک، آرژیلیک و پروپیلیتی قرار گرفتهاند. دراین پژوهش سنگهای ...
بیشتر
کانسار مس جنوب غرب ظفرقند در 25 کیلومتری جنوب غرب اردستان و در کمربند ارومیه- دختر واقع شده است. در این منطقه استوک گرانودیوریتی میوسن (19-21 Ma) در سنگهای آتشفشانی ائوسن (~56 Ma) نفوذ کرده است. بر اساس مطالعات کانیشناسی و میکروسکوپی سنگهای منطقه تحتتأثیر دگرسانی های پتاسیک، فیلیک، آرژیلیک و پروپیلیتی قرار گرفتهاند. دراین پژوهش سنگهای دگرسان شده نسبت به نمونههای کمتر دگرسان شده از دیدگاه کانیشناسی و تغییرات جرمی عناصر درطول فرآیند گرمابی بررسی شدهاند. با توجه به مطالعات انجام شده، دگرسانی پتاسیک در اثر متاسوماتیسم قلیایی ریوداسیت ها با تهیشدگی عناصر آهن، منیزیم و باریم و غنی شدگی عناصر آلومینیوم، پتاسیم و استرانسیوم (تشکیل بیوتیت و فلدسپات پتاسیک) همراه بوده است. در داسیت های پتاسیک نیز عناصر سدیم، کلسیم، منیزیم و استرانسیوم کاهش و پتاسیم و باریم افزایش یافتهاند. به دنبال آن افزایش H+سیال گرمابی، دگرسانی فیلیک را در گرانودیوریت ها با تهیشدگی عناصر آلومینیوم، آهن، منیزیم و استرانسیوم و غنیشدگی پتاسیم و باریم به بوجود آورده است. در آندزیت ها نیز عناصر آهن و منیزیم کاهش و پتاسیم افزایش یافته است. در دگرسانی پروپیلیتیک، در اثر فوگاسیته پایین CO2 و فوگاسیته بالای اکسیژن شاهد حضور اندک کربنات و فراوانی اپیدوت هستیم. فوگاسیته بالای O2، H+بالا و کاهش دمای سیال گرمابی سبب ایجاد مجموعه کانیهای پهنه آرژیلیک با شستشوی عناصر قلیایی و تشکیل کانیهای رسی شده است.
احمد نوحه گر؛ مرضیه بداغی؛ محمد کاظمی؛ علیرضا کمالی
دوره 4، شماره 4 ، آبان 1392، ، صفحه 1-13
چکیده
مطالعات اولیه اکتشاف که شامل پتانسیل سنجی مناطق میباشد، نقش چشمگیری در استفاده‌ی بهینه از امکانات، به منظور اکتشاف کانسارها خواهد داشت. در رسیدن به اهداف فوق، روشهای مختلف تجزیه مواد معدنی، روشهای ژئوفیزیکی و ژئوشیمیایی و فرآوری مواد انجام می‌گیرد. همچنین در سال‌های اخیر استفاده از فنون سنجش از دورکمک قابل توجهی در پیشبرد ...
بیشتر
مطالعات اولیه اکتشاف که شامل پتانسیل سنجی مناطق میباشد، نقش چشمگیری در استفاده‌ی بهینه از امکانات، به منظور اکتشاف کانسارها خواهد داشت. در رسیدن به اهداف فوق، روشهای مختلف تجزیه مواد معدنی، روشهای ژئوفیزیکی و ژئوشیمیایی و فرآوری مواد انجام می‌گیرد. همچنین در سال‌های اخیر استفاده از فنون سنجش از دورکمک قابل توجهی در پیشبرد این اهداف داشته است. استفاده از این فنون به دلیل داشتن داده‌هایی با دید وسیع و یکپارچه و محدوده طول موجی مختلف، یکی از بهترین روشها در پیجویی کانسارها میباشد. این فنآوری، کمک قابل توجهی در پیشبرد اهداف زمینشناسی از جمله شناسایی و استخراج زون های دگرسانی دارد. تحقیق حاضر، با استفاده از باندهای مرئی و مادون قرمز موج کوتاه سنجنده استر و با هدف مقایسه تکنیکهای پیکسل و زیر پیکسل مبنا به شناسایی زون های دگرسانی در منطقه سیاه کوه در استان کرمان می‌پردازد. بدین منظور از روش های SAMو SFFبه عنوان روش های پیکسل مبنا و MTMF وACE به عنوان روشهای زیرپیکسل مبنا استفاده گردید. انجام پردازشهای ذکر شده منجر به شناسایی کانیهای دگرسانیهای مختلفی از جمله آرژیلیک، سریسیت (فیلیک)، پروپلیتیک شده است. اعتبار سنجی دادهها با استفاده از نقشه واقعیت زمینی آرژیلیکی که از بازدید میدانی و مطالعات پیشین از منطقه مورد مطالعه به دست آمد، نشان داد تکنیکهای زیرپیکسل مبنا ACE و MTMF با دقت کلی بالاتر و ضریب کاپای به ترتیب برابر با 66.36 و64.62 درصد نسبت به روش های پیکسل مبنا با واقعیت زمینی همخوانی بیشتری دارد.
مریم جاویدی مقدم؛ محمدحسن کریم پور؛ آزاده ملک زاده شفارودی؛ محمدرضا حیدریان شهری
دوره 4، شماره 4 ، آبان 1392، ، صفحه 56-69
چکیده
منطقه مهرخش در شرق ایران و در 110 کیلومتری شمالغرب بیرجند واقع شدهاست. این محدوده شامل برونزدهایی از ولکانیکهای پالئوسن- ائوسن بوده که توده نیمعمیق کوارتز دیوریتی در آنها نفوذ نمودهاست. پیجویی اولیه در این منطقه به کمک پردازش دادههای ماهوارهای آستر به روش نقشهبردار زاویه طیفی دگرسانیهای پروپلیتیک، آرژیلیک و سرسیتیک ...
بیشتر
منطقه مهرخش در شرق ایران و در 110 کیلومتری شمالغرب بیرجند واقع شدهاست. این محدوده شامل برونزدهایی از ولکانیکهای پالئوسن- ائوسن بوده که توده نیمعمیق کوارتز دیوریتی در آنها نفوذ نمودهاست. پیجویی اولیه در این منطقه به کمک پردازش دادههای ماهوارهای آستر به روش نقشهبردار زاویه طیفی دگرسانیهای پروپلیتیک، آرژیلیک و سرسیتیک را بارز کرد که با مشاهدات صحرایی تایید شدند. دگرسانیهای اصلی منطقه شامل پروپلیتیک، آرژیلیک و سیلیسی- کربناته میباشند. کانیسازی به اشکال رگهای (شمال، مرکز و غرب منطقه) و پراکنده (شمال منطقه) دیده میشود. رگهها دارای امتداد شمالغرب- جنوبشرق تا شمالی-جنوبی و شیب 85 تا 90 درجه میباشند. رگهها بیشتر سیلیسی- سولفیدی هستند و کانیهای سولفیدی در سطح شدیدا اکسید شده و مالاکیت، آزوریت، کالکوزیت، کوولیت، هماتیت و گوتیت تشکیل شدهاند. کانی اولیه سولفیدی در منطقه دیده نشد. کانیهای باطله کلسیت، کوارتز و باریت میباشد. حداکثر مقدار پراکندگی مس، روی و سرب در رسوبات آبراهه‌ای در مناطقی است که در بالادست آن کانیسازی رگهای وجود دارد و در ارتباط با دگرسانیهای آرژیلیک- کربناته- پروپلیتیک میباشد. محدوده تغییرات عناصر در نمونههای ژئوشیمیایی بر مبنای سنگ در رگهها به‌صورت زیر است: مس 43500-130 گرم در تن، روی 170-13 گرم در تن، سرب 399-18 گرم در تن، طلا تا 50 میلیگرم در تن و نقره 3/27 -2/0گرم در تن. بیشترین میزان عناصر در نمونههای ژئوشیمیایی بر مبنای سنگ در محل کانیسازی پراکنده در واحدهای لیتیک توف و آندزیتی است. انطباق خوبی بین نتایج پردازشهای ماهوارهای آستر با دگرسانی، کانیسازی و بیهنجاریهای ژئوشیمیایی در محدوده مورد مطالعه وجود دارد. با توجه به گسترش دگرسانیها، ژئوشیمی، نوع کانیسازی عمدتا رگهای و همچنین ارتباط آنها با سیستم شکستگیها میتوان کانسار مهرخش را در رده کانسارهای اپیترمال قرار داد
لیلا صالحی؛ ایرج رساء؛ سعید علیرضایی؛ فاطمه مطرودی؛ سید حسن توسلی
دوره 4، شماره 1 ، فروردین 1392، ، صفحه 69-83
چکیده
طیفسنجی رامان، روشی برای مطالعه مولکولی جامدات، مایعات و گازها است. اساس آن، بر پایه پراکندگی ناکشسان نور تک رنگ (لیزر) است. مولکولهایی که در معرض پرتو لیزر قرار میگیرند برانگیخته شده و سه رفتار رایلی، استوکس و آنتیاستوکس را نشان میدهند. رفتارهای نوع دوم و سوم در آزمایشهای رامان کاربرد دارد. به کمک این روش میتوان بلورها، کانیها، ...
بیشتر
طیفسنجی رامان، روشی برای مطالعه مولکولی جامدات، مایعات و گازها است. اساس آن، بر پایه پراکندگی ناکشسان نور تک رنگ (لیزر) است. مولکولهایی که در معرض پرتو لیزر قرار میگیرند برانگیخته شده و سه رفتار رایلی، استوکس و آنتیاستوکس را نشان میدهند. رفتارهای نوع دوم و سوم در آزمایشهای رامان کاربرد دارد. به کمک این روش میتوان بلورها، کانیها، رسوبات و فازهای مختلف سیالات درگیر موجود در کانیها را شناسایی نمود. هدف از این پژوهش، شناسایی مجموعه کانیهای دگرسانی کانسارهای مس منطقه عباسآباد با بهرهگیری از مشاهدات صحرایی، روشهای میکروسکوپی، XRD، EPMA و طیفسنجی رامان است. ناحیه معدنی عباسآباد در شمال شرق شاهرود در کمربندی از سنگهای آتشفشانی ائوسن قرار دارد و میزبان هشت منطقه کانیسازی مس است. سنگهای آتشفشانی این ناحیه، شامل تراکیآندزیت، تراکیآندزیبازالت و تراکیبازالت است. کانیسازی مس به صورت افشان، رگچهای و داربستی و به طور عمده محدود به تراز بالایی واحدهای آتشفشانی است. کانیسازی درونزاد در این بخش، ساده و شامل کانیهای گروه کالکوسیت، بورنیت، دیژنیت، کوولیت و مس طبیعی است که معمولاً با پیریت، کلسیت، کوارتز و هماتیت همراهی میشوند. دگرسانی پروپلیتیک شاخص دگرسانی ناحیهای و دگرسانیهای کربناتی، سیلیسی و کلریتی شاخص دگرسانی محلی و مرتبط با کانهزایی مس است. این دگرسانیها ، منطقهبندی مشخصی را ایجاد نمیکند. کانیهای پرهنیت، کلسیت و کوارتز در طیفسنجی رامان دارای طیفهای آشکار بوده و در بیشتر نمونهها شناسایی شدند که نشانگر فراوانی این کانیها و عملکرد وسیعتر دگرسانی کربناتی و سیلیسی به عنوان دگرسانی محلی و مرتبط با کانهزایی مس است.
منصوره شیرنوردشیرازی؛ ارسیا مقتدری؛ بهزاد حاج علیلو
دوره 3، شماره 4 ، شهریور 1391، ، صفحه 1-14
چکیده
ناحیه معدنی گل گهر در50 کیلومتری جنوب غرب سیرجان در استان کرمان و در لبه شرقی زون سنندج- سیرجان واقع شده است. با توجه به شواهد بدست آمده از مطالعات صحرایی، سنگ نگاری، کانه شناسی میکروسکوپی و زمین شیمی، اینچنین به نظر می رسد که کانی سازی از نوع گرمابی جانشینی است. کانی سازی آهن در ترازهای عمقی کانسار از نوع مگنتیتی است و به سمت ترازهای ...
بیشتر
ناحیه معدنی گل گهر در50 کیلومتری جنوب غرب سیرجان در استان کرمان و در لبه شرقی زون سنندج- سیرجان واقع شده است. با توجه به شواهد بدست آمده از مطالعات صحرایی، سنگ نگاری، کانه شناسی میکروسکوپی و زمین شیمی، اینچنین به نظر می رسد که کانی سازی از نوع گرمابی جانشینی است. کانی سازی آهن در ترازهای عمقی کانسار از نوع مگنتیتی است و به سمت ترازهای میانی تا سطحی به ترتیب به انواع مگنتیتی-هماتیتی و هماتیتی تغییر می کند. از سوی دیگر دگرسانی سدیمی (آلبیتی) در ترازهای عمیق کانسار همراه با مگنتیت، دگرسانی پتاسیمی (فلدسپار پتاسیم) در ترازهای میانی همراه با مگنتیت و هماتیت و بالاخره دگرسانی فیلیک (سریسیتی) و سیلیسی در بالاترین بخشها با هماتیت مشاهده می شود. شواهد سنگ نگاری و کانه شناسی میکروسکوپی (صیقلی- نازک) به ترتیب حاکی از رخداد دگرسانیهای سدیمی تا سیلیسی و پدیده جانشینی از نوع گرمابی است. تشابه الگوی نمودار عنکبوتی عناصرکمیاب خاکی، در سنگ میزبان و کانسنگ آهن نشانه ای بر همزاد و هم منشاء بودن آنها است. در سنگ میزبان بین Cl و SiO2 یک رابطه معکوس وجود دارد در صورتیکه رابطه Clبا آهن در این سنگها یک رابطه مستقیم است. براساس شواهد یاد شده، شاید بتوان این کانسار را با کانسارهای اکسیدآهن گرمابی مقایسه کرد.
زهرا اکبری؛ علی یارمحمدی؛ ایرج رسا
دوره 2، شماره 2 ، مهر 1390
چکیده
منطقه محسن ابن علی در جنوب شرق شهرستان بروجرد، درشمال غرب پهنه سنندج- سیرجان واقع شده است. اغلب سنگهای رخنمون یافته در منطقه، یک توالی آتشفشانی- رسوبی به سن مزوزوئیک (تریاس) میباشند که در حد رخساره شیست سبز دگرگون شدهاند. بر اساس بررسیهای صحرایی، دگرسانیهای اصلی در منطقه شامل پروپیلیتی، سیلیسی، کربناتی، هماتیتی و سریسیتی هستند ...
بیشتر
منطقه محسن ابن علی در جنوب شرق شهرستان بروجرد، درشمال غرب پهنه سنندج- سیرجان واقع شده است. اغلب سنگهای رخنمون یافته در منطقه، یک توالی آتشفشانی- رسوبی به سن مزوزوئیک (تریاس) میباشند که در حد رخساره شیست سبز دگرگون شدهاند. بر اساس بررسیهای صحرایی، دگرسانیهای اصلی در منطقه شامل پروپیلیتی، سیلیسی، کربناتی، هماتیتی و سریسیتی هستند که دگرسانی پروپیلیتی در متاولکانیکهای منطقه گسترش بیشتری دارد. دگرسانی سیلیسی و کربناتی نیز همراه با کانیسازی قابل مشاهده است. با توجه به تصاویر ماهوارهای ETM+ ارتباط نزدیکی بین عامل خطوارگی و دگرسانیهای گرمابی در منطقه مشاهده می شود. مطالعات لیتوژئوشیمیایی یکی از کاربردی‌ترین روشها جهت اکتشاف طلاست. بر اساس نتایج حاصل از مطالعات لیتوژئوشیمیایی در منطقه، آنومالی طلا در وسط شبکه نمونه‌برداری و در جهت عمود بر روند واحدهای سنگی در متاولکانیکهـای حدواسط تا بازیک مشخص شد. در آنومالی فوق الذکـر عناصرAg,As,Sb,Zn,Cu,Pb آنومالی نشان میدهند. ضرایب همبستگی در ماتریس همبـستگی عناصر نشان میدهد که طلا بیشترین همبستگی را با عناصـر As(+0.81)، Ag(+0.73)، Cu(+0.68)، Pb(+0.64) وZn(+0.63) نشان میدهد. مطالعات صحرایی نشان میدهد که در آنومالی اصلی طلا در منطقه، کانیسازی شامل رگچه‌های سیلیسی- کربناتی و بصورت پرکننده درز و شکافهای سنگ و همچنین بصورت رگههای سیلیسی سرشار از اکسیدهای آهن در واحد متاولکانیکهای آندزیتی مشاهده میشود. بر اساس نتایج تجزیه شیمیایی میزان طلا در رگچه‌های سیلیسی- کربناتی 07/0 تا 5/0 گرم در تن و در رگه های سیلیسی حاوی اکسید آهن 74/1 تا 8/9 گرم در تن را نشان میدهد. مهمترین کانیهای شناسایی شده در مطالعات کانه نگاری شامل پیریت،کالکوپیریت، بورنیت، کوولیت، مالاکیت و اکسیدهای آهن اکثراً شامل هماتیت و گوتیت میباشد. با توجه به نوع دگرسانیها، شکل کانی سازی، نوع سنگ میزبان و کانی شناسی در محدوده محسن ابن علی، میتوان گفت کانی سازی طلا ارتباط مستقیم با روند شکستگیها و گسلهای منطقه دارد. محلولهای گرمابی کانی‌ساز به داخل درز و شکافهای موجود در سنگهای متاولکانیکی نفوذ کرده و باعث ایجاد دگرسانیهای مختلف و کانی سازی در جایگاه های مناسب ساختاری شده است.
