زینب محمدی؛ حسن لشکری
چکیده
در این تحقیق از دو روش گردشی به محیطی و محیطی به گردشی استفاده شده است. برای مطالعه و تحلیل جابجایی مکانی جت جنب حارهای دادههای سایت http://www.esrl.noaa.gov استفاده شد. نقشههای جت طی دوره آماری 21 سال در ماههای (اکتبر تا می) در محیط نرم افزاری grads ترسیم و محور جتها برای هر ماه بر روی نقشههای پایهای که در محیط نرم افزاری ARCGIS10.4 تهیه ...
بیشتر
در این تحقیق از دو روش گردشی به محیطی و محیطی به گردشی استفاده شده است. برای مطالعه و تحلیل جابجایی مکانی جت جنب حارهای دادههای سایت http://www.esrl.noaa.gov استفاده شد. نقشههای جت طی دوره آماری 21 سال در ماههای (اکتبر تا می) در محیط نرم افزاری grads ترسیم و محور جتها برای هر ماه بر روی نقشههای پایهای که در محیط نرم افزاری ARCGIS10.4 تهیه شده بود ترسیم شده است. سپس دادههای ماهانه بارش 9 ایستگاه همدید استان طی سال‌های زراعی (1375 تا 1396) استخراج نمونههای مطالعاتی انتخاب گردید. بررسیهای چشمی انجام شده بر روی محور جتها در ماههای مختلف نشان داد که محور جتها دارای جابجایی شمال و جنوب سوی نسبتا زیاد میباشند. از اول اکتبر به تدریج با جابجایی شرق سوی پرفشار عربستان جریان‌های جت در موقعیت مناسبی قرار گرفته و شرایط برای ایجاد ناپایداری ها فراهم میشود. در ماههای ژانویه و دسامبر جت در مناسبترین حالت خود (شرق مصر تا غرب خلیج فارس) قرارمیگیرد. نتایج حاصل از الگویهای همدید بارشهای شدید نشان داد که از چند روز قبل از شروع بارشها پشته عمیقی از روی آفریقا و مدیترانه مرکزی تا شمال عرض 60 درجه گسترش یافته و جریانات را بر روی مدیترانه شرقی کاملا نصف النهاری و باعث شکست در امواج راسبی میگردد. شیو حرارتی شدید حاصل از آن ضمن تقویت جت جنب حارهای، ناوه عمیقی را بر روی مدیترانه شرقی ایجاد میکند که با فرارفت سرد جنب قطبی بر روی سامانه سودانی و فرارفت رطوبتی مناسب از روی دریاهای گرم عرب و عمان سامانه سودانی و ناوه دریای سرخ تقویت شده و ناپایداری شدیدی را بر روی منطقه ایجاد میکند.
علیرضا شکیبا؛ علی‌اکبر متکان؛ بابک میرباقری؛ یعقوب سیف
چکیده
از مهمترین بلایای طبیعی که نقش مهمی در آسیبپذیری و تخریب سکونتگاههای روستایی ایفا مینماید، زلزله میباشد. آسیبپذیری دارای مفهومی پیچیده است به طوری که عوامل و متغیرهای مختلفی در آن دخالت دارد و استفاده از روشهای نوین موجب بهبود فرآیند سنجش سطوح آسیبپذیری میشود. هدف از ارائه پژوهش حاضر، سنجش سطوح و اولویتبندی ...
بیشتر
از مهمترین بلایای طبیعی که نقش مهمی در آسیبپذیری و تخریب سکونتگاههای روستایی ایفا مینماید، زلزله میباشد. آسیبپذیری دارای مفهومی پیچیده است به طوری که عوامل و متغیرهای مختلفی در آن دخالت دارد و استفاده از روشهای نوین موجب بهبود فرآیند سنجش سطوح آسیبپذیری میشود. هدف از ارائه پژوهش حاضر، سنجش سطوح و اولویتبندی آسیبپذیری سکونتگاههای روستایی با به کارگیری عملگرهای مبتنی بر منطق فازی میباشد. استان فارس که دارای گسلهای اصلی و فرعی متعددی بوده و در طول سالیان گذشته زلزلههای متعددی با قدرت تخریب بالا در آن به وقوع پیوسته و همچنین، سکونتگاههای روستایی آن دارای تنوع آسیبپذیری طبیعی و انسانی میباشد، به عنوان منطقهی مطالعاتی انتخاب شده است. سکونتگاههای روستایی از محیطهایی به شمار میرود که به دلیل ویژگیهای فیزیکی آن در مقایسه با سکونتگاههای شهری در معرض آسیبپذیری بیشتری میباشد. در این پژوهش، جهت سنجش سطوح و اولویتبندی آسیبپذیری از عملگرهای فازی که شامل تلفیق چندمعیاره اهمیت معیارها و وزن رتبهها بوده و دو ویژگی مهم در نظرگرفتن متغیرهای کیفی (زبانی) و توجه به گروههای مختلف ذینفع را نیز داشته و همچنین، به نتایج بهتری منجر شده، استفاده گردید. لذا با به کارگیری و تلفیق متغیرها و سناریوهای مختلف، مناطق با درجات بالای ریسک مشخص شد. سپس، سکونتگاههای روستایی در معرض ریسک حاصل از سناریوی نسبتا بدبینانه آسیبپذیری طبیعی انتخاب گردید. در نهایت، آسیبپذیری انسانی این سکونتگاهها با به کارگیری سناریوی متعادل اولویتبندی شد. نتایج حاصل در تمامی سناریوها نشان داد که بخشهای جنوب و غرب منطقه که دارای مقادیر بالای بیشینه جنبش افقی زمین (Peak Horizontal Acceleration)، سازندهای زمینشناسی جدید و نزدیکی به گسلهای فعال زمینشناسی بوده به عنوان مناطق با درجات بالای ریسک آسیبپذیری طبیعی شناسایی شده و همواره زلزلههای متعدد با قدرت تخریب بالا در آن به وقوع میپیوندد اما از منظر متغیرهای آسیبپذیری انسانی مورد استفاده در این پژوهش در حد متوسط میباشند.
محمود احمدی؛ مهدی نارنگی فرد
دوره 3، شماره 3 ، تیر 1391، ، صفحه 28-44
چکیده
به جهت عدم توانایی ارائه دادههای مکانی بارش با وضوح بالا با استفاده از ایستگاههای باران سنجی و محدودیت در انعکاس تغییرات مکانی بارندگی به طور موثر، به ویژه در مناطقی که در آن توزیع ایستگاههای همدید و بارانسنجی بسیار بالا است؛ لزوم بکارگیری تکنیکهای سنجش از دور از اهمیت بیشتری برخوردار است. در دو دهه اخیر استفاده از دادههای ...
بیشتر
به جهت عدم توانایی ارائه دادههای مکانی بارش با وضوح بالا با استفاده از ایستگاههای باران سنجی و محدودیت در انعکاس تغییرات مکانی بارندگی به طور موثر، به ویژه در مناطقی که در آن توزیع ایستگاههای همدید و بارانسنجی بسیار بالا است؛ لزوم بکارگیری تکنیکهای سنجش از دور از اهمیت بیشتری برخوردار است. در دو دهه اخیر استفاده از دادههای ماهوارهای و تکنیکهای سنجش از دور جهت پژوهشهای آب و هواشناسی رایج شده است. بدین جهت در این پژوهش، به منظور ارزیابی پهنههای بارشی در استان فارس از دادههای ماهواره TRMM، به طور جداگانه برای فصول پاییز، زمستان، بهار و تابستان در بازه زمانی (1998-2012) استفاده شده است؛ سپس با بکارگیری روش میانیابی کریجینگ معمولی و وزندهی معکوس فاصله نقشه پراکنش مکانی و زمانی الگوهای بارشی تهیه گردید و جهت ارزیابی مدلهای درونیابی، از روش ریشه دوم مربع خطا (RMS) و مقدار استاندارد شده آن (RMSS) استفاده شد. یافتههای پژوهش نشان داد بیشینه میانگین سالانه بارش در مناطق باختری و کمینه آن در نواحی جنوب و جنوب خاوری روی میدهد. همچنین تغییرات مکانی قابل توجهی در پهنههای بارشی در محدوده سرزمین پژوهش در مقیاس‌های فصلی و سالانه بجز در فصل تابستان وجود ندارد، در فصل تابستان کمترین میزان بارش و انحراف معیار رخ میدهد که بر خلاف بارش سالانه از آرایش بارشی باختری- خاوری تبعیت نمیکند و بیشینه بارشی آن مربوط به مناطق جنوب خاوری است؛ نتایج ارزیابی روشهای میانیابی نیز نشان داد روش کریجینگ با میزان خطا سالانه (RMS) 28 در مقابل 30 روش وزندهی معکوس فاصله از میزان خطای کمترین برخوردار است، همچنین کمترین میزان خطا در تابستان و بیشترین در فصل زمستان محاسبه گردید.
