علمی -پژوهشی
لیلی ایزدی کیان؛ امیرحسین صدر؛ شیما ربانی
دوره 8، شماره 4 ، آبان 1396، صفحه 1-15
چکیده
توده گرانیتوئیدی بروجرد از نظر جایگاه زمینشناسی بخشی از پهنه سنندج-سیرجان محسوب میشود. در بیشتر بخشهای گستره مورد مطالعه شواهد دگرشکلی شکلپذیر بهصورت فابریکهای میلونیتی دیده میشود که گرانیت بروجرد را به گرانیت میلونیتی تبدیل کرده است. فابریکهای میلونیتی شامل برگوارگی میلونیتی و خطواره کششی است که در بخشهایی از توده ...
بیشتر
توده گرانیتوئیدی بروجرد از نظر جایگاه زمینشناسی بخشی از پهنه سنندج-سیرجان محسوب میشود. در بیشتر بخشهای گستره مورد مطالعه شواهد دگرشکلی شکلپذیر بهصورت فابریکهای میلونیتی دیده میشود که گرانیت بروجرد را به گرانیت میلونیتی تبدیل کرده است. فابریکهای میلونیتی شامل برگوارگی میلونیتی و خطواره کششی است که در بخشهایی از توده که هوازدگی خفیف است قابل دیدن و اندازهگیری است. شیب برگوارگی در بیشتر نقاط کم تا متوسط حدود 10-55 درجه است. برگوارگیها در بخش شمالی توده بیشتر امتداد شمال خاور–جنوب باختر دارند و در بخشهایی جنوبی توده بروجرد امتداد برگوارگی بیشتر راستای شمال باختر-جنوب خاور را نشان میدهند. جهت شیب برگوارگی متغیر و در بخشهای شمالی توده بیشتر به سمت جنوب خاور شیب دارد و در بخشهای جنوبی توده به سمت شمالخاور شیب دارد. میل خطواره کششی کم و در حدود 0-25 درجه و به شمالباختر، شمالخاور و جنوبخاور میل دارد. با توجه به شیبدار بودن برگوارگی نوع حرکت در پهنه برشی و با استفاده از نشانگرهای سوی برش، حرکت شیبلغز نرمال و معکوس تعیین گردید. مجموعه شواهد موجود در گستره برای تعیین موقعیت تکتونیکی توده گرانیتوئیدی بروجرد نشان میدهد که جایگزینی این توده همزمان با تکتونیک و در مرحله دوم دگرشکلی صورت گرفته است. بعد از تغییر شکل و تشکیل فابریک میلونیتی در توده بروجرد، مجددا گستره تحتتاثیر دگرشکلی قرار گرفته و برگوارگی و خطواره میلونیتی چین خوردهاند.
علمی -پژوهشی
سحر کولیوند؛ ناهید شبانیان بروجنی؛ علیرضا داودیان دهکردی
دوره 8، شماره 4 ، آبان 1396، صفحه 16-32
چکیده
آمفیبولیت‌های پیرعباد در شمالشرق شهر ازنا در استان لرستان در پهنه سنندج-سیرجان قرار دارند. این آمفیبولیت‌ها به صورت توده‌های لنزی شکل در منطقه پراکندگی دارند و کم و بیش متحمل دگرشکلی شکلپذیر شده‌اند و بنابراین گاهی شواهد بارزی از این نوع دگرشکلی نظیر خطواره، برگواره و ماهی کانیایی را به نمایش می‌گذارند. آمفیبول و پلاژیوکلاز ...
بیشتر
آمفیبولیت‌های پیرعباد در شمالشرق شهر ازنا در استان لرستان در پهنه سنندج-سیرجان قرار دارند. این آمفیبولیت‌ها به صورت توده‌های لنزی شکل در منطقه پراکندگی دارند و کم و بیش متحمل دگرشکلی شکلپذیر شده‌اند و بنابراین گاهی شواهد بارزی از این نوع دگرشکلی نظیر خطواره، برگواره و ماهی کانیایی را به نمایش می‌گذارند. آمفیبول و پلاژیوکلاز دو کانی اصلی تشکیلدهنده این سنگها میباشند. شواهد ژئوشیمیایی نشان میدهد که این آمفیبولیت‌ها دارای منشاء آذرین هستند. سنگ مادر این آمفیبولیت‌ها بازالت با ماهیت سابآلکالن و تولئیتی میباشد. در نمودار به هنجار شده به کندریت غنیشدگی از LREE ها نسبت به HREE ها مشاهده میشود. همچنین در نمودار به هنجار شده به گوشته اولیه HFSE ها و HREE ها تهیشدگی نشان دادهاند. نمودارهای تفکیک محیط تکتونیکی، آنومالی منفی Nb و Ti به همراه مقادیر بالایTh و Ba/Yb نشاندهنده موقعیت حوضه پشت کمان آغازین برای تشکیل ماگمای سازنده پروتولیت این سنگها میباشد.
علمی -پژوهشی
حاجی کریمی؛ صادق علیمرادی
دوره 8، شماره 4 ، آبان 1396، صفحه 33-44
چکیده
دشت عباس در جنوب استان ایلام واقع شده است. در این دشت رودخانه دائمی وجود نداشته، لذا بهرهبرداری شدید از آب زیرزمینی توسعه یافته است. به موجب آن، سطح آب زیرزمینی کاهش یافته بهطوری که میانگین افت سالانه آبخوان از مهرماه 64 تا بهمن 84 برابر 27/0 متر بوده است. میزان افت در مناطق مختلف به دلیل عدم توزیع یکنواخت چاههای بهرهبرداری متفاوت ...
بیشتر
دشت عباس در جنوب استان ایلام واقع شده است. در این دشت رودخانه دائمی وجود نداشته، لذا بهرهبرداری شدید از آب زیرزمینی توسعه یافته است. به موجب آن، سطح آب زیرزمینی کاهش یافته بهطوری که میانگین افت سالانه آبخوان از مهرماه 64 تا بهمن 84 برابر 27/0 متر بوده است. میزان افت در مناطق مختلف به دلیل عدم توزیع یکنواخت چاههای بهرهبرداری متفاوت بوده، لذا معکوسشدگی جهت جریان آب زیرزمینی در برخی نقاط اتفاق افتاده است. انتقال آب از دریاچه سد کرخه به مناطق جنوبی دشت عباس از بهمنماه 84 آغاز گردیده و به موجب آن سطح آب زیرزمینی بالا آمده بهطوری که تا شهریور 93 در برخی مناطق میزان خیز آب زیرزمینی به بیش از 19 متر میرسد. با تکمیل شبکه آبیاری و زهکشی دشتعباس در مناطق شمالی، میزان آب ورودی به دشت افزایش یافته و در نتیجه تراز آب زیرزمینی در کل دشت به شدت افزایش یافته است. با توجه به اینکه سیستم زهکشی برای این دشت طراحی نشده و آبخوان دشت عباس از نظر هیدروژئولوژی یک آبخوان بسته میباشد، در نتیجه بخش عمدهای از اراضی دشتعباس در آیندهای نزدیک زهدار خواهد شد. جهت جلوگیری از بروز مشکلات، بهترین راهکار، بهرهبرداری تلفیقی و همزمان از آب‌های سطحی و زیرزمینی میباشد.
علمی -پژوهشی
بابک سامانی؛ عادل ساکی؛ سمیرا آزادی مهر
دوره 8، شماره 4 ، آبان 1396، صفحه 45-59
چکیده
مطالعات ساختاری و ریزساختاری بر روی گرانیتوئید دگرشکل شده سامن حاکی از وجود مجموعهای از دگرشکلیهای شکنا و شکلپذیر در این توده میباشد. شکستگیها و گسلهای راستگرد مهمترین عوارض ساختاری شکنا در منطقه بوده که در مقیاسهای متفاوت قابل پیجویی هستند. بررسیهای صحرایی و مطالعات ریزساختاری نشان دهنده توسعه یک خطوارگی کشیدگی نافذ ...
بیشتر
مطالعات ساختاری و ریزساختاری بر روی گرانیتوئید دگرشکل شده سامن حاکی از وجود مجموعهای از دگرشکلیهای شکنا و شکلپذیر در این توده میباشد. شکستگیها و گسلهای راستگرد مهمترین عوارض ساختاری شکنا در منطقه بوده که در مقیاسهای متفاوت قابل پیجویی هستند. بررسیهای صحرایی و مطالعات ریزساختاری نشان دهنده توسعه یک خطوارگی کشیدگی نافذ در نتیجه کشیدگی کانیهای کوارتز و فلدسپار در این گرانیتوئید است بهگونهای که در بسیاری موارد تداعی کننده بافت مخطط گنیسی میباشد. مهمترین عناصر پتروفابریکی توسعه یافته شامل نوارها و تیغههای کوارتزی، پورفیروبلاستهای نوع سیگما، سطوح برشی C-S و شواهد تجدید تبلور دینامیکی همچون مرزهای مضرس کانیهای کوارتز میباشد. نشانگرهای برش وجود یک مؤلفه برشی راستگرد در منطقه را نشان میدهند. تحلیل استرین نهایی بر روی کانیهای کوارتز در سطوح اصلی بیضوی استرین نشان دهنده مقادیر استرین تکتونیکی بصورت 2.35<Rxz<4.3، 1.2<Rxy<2.6 و 1.28<Ryz<1.97 میباشد. همچنین نتایج نشان دهنده مقادیر K (پارامتر شکل بیضوی استرین) بزرگتر از یک (1.4<K<1.9) و غلبه تکتونیت نوع LS است. تحلیل عدد جنبش شناختی تاوایی نشان دهنده غلبه دگرشکلی برش عمومی (0.4<Wk<0.91) و عملکرد ترکیبی پارامترهای استرین برش محض و برش ساده میباشد. همگرایی مایل ناشی از حرکت صفحه عربستان به سمت صفحه ایران مهمترین نیروی پیشران در وقوع این نوع دگرشکلی میباشد.
علمی -پژوهشی
شهریار محمودی؛ ناهید علیمرادی؛ فریبرز مسعودی؛ فاطمه نادری
دوره 8، شماره 4 ، آبان 1396، صفحه 60-75
چکیده
منطقه علیآباد دمق در جنوب شرق همدان شامل مجموعه سنگهای دگرگونی ناحیهای و دگرگونی مجاورتی است. بلور‌های گارنت در بیشتر سنگهای دگرگونی منطقه از جمله گارنت شیست، گارنت استرولیت شیست، آمفیبول شیست، آمفیبولیت و ماسه سنگ دگرگونی حضور دارند. در این پژوهش از منطقه بندی شیمیائی گارنت در ماسه سنگهای دگرگونی برای تفسیر منشا و بررسی ...
بیشتر
منطقه علیآباد دمق در جنوب شرق همدان شامل مجموعه سنگهای دگرگونی ناحیهای و دگرگونی مجاورتی است. بلور‌های گارنت در بیشتر سنگهای دگرگونی منطقه از جمله گارنت شیست، گارنت استرولیت شیست، آمفیبول شیست، آمفیبولیت و ماسه سنگ دگرگونی حضور دارند. در این پژوهش از منطقه بندی شیمیائی گارنت در ماسه سنگهای دگرگونی برای تفسیر منشا و بررسی تحولات تکتونیکی مجموعه دگرگونی همدان در منطقه علیآباد دمق استفاده شده است. ماسه سنگهای دگرگونی جنوب علیآباد دمق در رخنمون‌های محدود به صورت میان لایه‌های نازک در درون سنگهای دگرگونی سری پلیتی و آمفیبولیت‌ها قرار دارند و رنگ آنها تقریبا تیره و فاقد تورق هستند. بافت این سنگها از نوع گرانوبلاستیک و گرانولیپدو بلاستیک است. کانیهای اصلی تشکیل دهنده ماسه سنگهای دگرگونی کوارتز، فلدسپار، میکا و گارنت است. گارنت در این سنگها مستقیما از زمینه رسی در دگرگونی ناحیهای با درجه متوسط متبلور شده است. گارنت‌ها شکل‌دار بوده و مطالعات ریزساختاری نشان میدهند که همزمان با دگرگونی ناحیهای تشکیل شده‌اند. تجزیه نقطه‌ای برای تعیین توزیع عناصر از حاشیه به مرکز در پورفیروبلاستهای گارنت انجام شد. پورفیروبلاستهای گارنت غنی از آلماندن بوده و کاهش در Mn و افزایش در Fe و Mg از مرکز به حاشیه نشانگر رشد متحدالمرکز و عادی بلورها طی دگرگونی ناحیهای پیشرونده است. منطقهبندی شیمیائی در پورفیروبلاستهای گارنت به خوبی حفظ شده است. این پدیده در پورفیروبلاستهای گارنت موجود در ماسه سنگهای دگرگونی گویای آن است که دمای دگرگونی ناحیهای بسیار بالا نبوده و این دگرگونی در شرایط حداکثر بالای رخساره شیست سبز شکل گرفته و به رخساره آمفیبولیت نرسیده است. توزیع عناصر در منطقهبندی شیمیائی گارنت در مناطق کوهزایی که به آهستگی بالا می‌آیند معکوس میشود. وجود منطقهبندی شیمیائی عادی در گارنت‌های مورد مطالعه بالا آمدگی سریع پس از دگرگونی ناحیهای در منطقه را نشان میدهد. حضور دگرگونی دینامیکی (P>>T) پس از اوج دگرگونی ناحیهای در منطقه علیآباد دمق این تحول و بر بالاآمدگی سریع را تائید می‌نماید.
علمی -پژوهشی
حسین یوسفی؛ علی محمدی؛ یونس نوراللهی؛ پرویز عبدی
دوره 8، شماره 4 ، آبان 1396، صفحه 76-90
چکیده
ماسه‌دهی بهعنوان یک ریسک مخاطره‌آمیز در حفر چاه‌ها و تأمین آب شرب در پهنه‌هایی با زمینشناسی رسوبی و بافت خاک دانه ریز شناخته میشود. در این راستا این پژوهش نیز با هدف بررسی میزان ماسه‌دهی در چاههای تأمین آب شرب شهرستان اسلامشهر انجام شد. بدین منظور ده چاه که عمده نیازهای شرب این شهرستان را تأمین می‌کنند، انتخاب و مورد بررسی ...
بیشتر
ماسه‌دهی بهعنوان یک ریسک مخاطره‌آمیز در حفر چاه‌ها و تأمین آب شرب در پهنه‌هایی با زمینشناسی رسوبی و بافت خاک دانه ریز شناخته میشود. در این راستا این پژوهش نیز با هدف بررسی میزان ماسه‌دهی در چاههای تأمین آب شرب شهرستان اسلامشهر انجام شد. بدین منظور ده چاه که عمده نیازهای شرب این شهرستان را تأمین می‌کنند، انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. نمونه‌های مورد نیاز در چهار زمان در فصل‌های متفاوت برداشت شد. به این صورت که ماسه‌دهی آب در زمان استارت پمپ، یک، چهار، هشت و دوازده ساعت پس از شروع پمپاژ جمع‌آوری گردید. پس از انجام آنالیز داده‌های آزمایشگاهی و مطالعات ساختمان چاه‌ها نتیجه‌گیری شد که ماسه‌دهی چاههای واقع در نواحی شمالغرب، جنوبشرقی و جنوب‌غربی محدوده مطالعاتی نسب به دیگر چاههای آب شرب روستاهای شهرستان اسلامشهر بیشتر بوده و در زمان شروع پمپاژ میزان ماسه‌دهی آنها زیاد و پس از گذشت زمان برداشت تا 4 ساعت بعد از شروع به کار پمپ، میزان ماسه‌دهی کم شده است. بعد از این زمان، با افزایش زمان برداشت آب، میزان ماسه‌دهی چاه نیز افزایش پیدا میکند بهطوری که بعد از گذشت 12 ساعت از کار پمپ میزان ماسه‌دهی چاه بیشتر از زمان اولیه شروع به کار پمپ میباشد و برای برداشت آب باید این بازه‌های زمانی را مد نظر قرار داد.
علمی -پژوهشی
علی اصغرزاده؛ سید غلامرضا اسلامی؛ ایرج اعتصام
دوره 8، شماره 4 ، آبان 1396، صفحه 91-111
چکیده
تکنولوژی قنات با وجود اجزایی ساده دارای ماهیتی پیچیده است که برآمده از دانش‌سرزمینی و آگاهی جمعی نسل‌های مختلف نسبت به محیط جغرافیایی و فرهنگی خود بوده است به طوریکه به لایه‌های مختلف آگاهی همچون اقلیم، حوضه‌های آّبریز، جغرافیا، تولید و مصرف در شهر و روستا، فرهنگ و آیین گشودگی و مبادله اطلاعاتی دارد. ماهیت قنات، لزوماً ابزار آبرسانی ...
بیشتر
تکنولوژی قنات با وجود اجزایی ساده دارای ماهیتی پیچیده است که برآمده از دانش‌سرزمینی و آگاهی جمعی نسل‌های مختلف نسبت به محیط جغرافیایی و فرهنگی خود بوده است به طوریکه به لایه‌های مختلف آگاهی همچون اقلیم، حوضه‌های آّبریز، جغرافیا، تولید و مصرف در شهر و روستا، فرهنگ و آیین گشودگی و مبادله اطلاعاتی دارد. ماهیت قنات، لزوماً ابزار آبرسانی صرف نیست بلکه تکنولوژی است خودگردان، زاینده، خودتنظیم و خودآگاه نسبت به محیط اطراف خود که همچون موجود هوشمند قابلیت انعطاف‌پذیری در برنامه را نسبت به بی‌نظمی‌های طبیعی دارد لذا برای این تکنولوژی بومی، می‌توان درجاتی از آگاهی و هوش مصنوع متصور شد.این مقاله با روش کیفی، مقایسه تطبیقی و استفاده از سه منظر پدیدارشناسی، پیچیدگی و نظریه شبکه-کنش به یک چارچوب نظری براساس پیوستگی ذهن و ماده و مراتب آگاهی در تکنولوژی رسید، از منظر این چارچوب، لایه‌های شناختی و درجات آگاهی و شعورمندی تکنولوژی بومی همچون قنات بررسی شد. و نشان داده است ماهیت قنات نه تنها از تکنولوژی مدرن متفاوت بوده بلکه به لحاظ روش فکری ارزش پارادایمی دارد و بهعنوان سرنمون در شهر شناختی مطرح شد.در این مقاله، در همتنیدگی قنات با شبکه‌های شهر، مردم و جغرافیا در بازه شهرهای ایران بررسی شده و در نهایت مدلی در تکنولوژی هوشمند برای توسعه شهرهای آینده ایران معرفی شده است.
علمی -پژوهشی
امیرحسین حلبیان؛ محسن پورخسروانی؛ سعید نگهبان
دوره 8، شماره 4 ، آبان 1396، صفحه 112-131
چکیده
ژئومورفوتوریسم یکی از شاخههای گردشگری مبتنی بر طبیعت است که با ترکیب نمودن میراثهای فرهنگی، تاریخی و اکولوژیکی پتانسیلهای بالایی را در راستای برنامهریزی گردشگری پایدار عرضه میکند. ژئومورفوتوریسم به معرفی لندفرمهای ژئومورفولوژیکی به گردشگران با حفظ هویت مکانی میپردازد. هدف از این پژوهش بررسی قابلیتهای گردشگری ژئوتوپهای ...
بیشتر
ژئومورفوتوریسم یکی از شاخههای گردشگری مبتنی بر طبیعت است که با ترکیب نمودن میراثهای فرهنگی، تاریخی و اکولوژیکی پتانسیلهای بالایی را در راستای برنامهریزی گردشگری پایدار عرضه میکند. ژئومورفوتوریسم به معرفی لندفرمهای ژئومورفولوژیکی به گردشگران با حفظ هویت مکانی میپردازد. هدف از این پژوهش بررسی قابلیتهای گردشگری ژئوتوپهای سیرجان را با استفاده از مدلهای فاسیلوس و کومانسکو میباشد. ارزشهای مورد استفاده در مدل فاسیلوس شامل، ارزشهای علمی، اکولوژیکی و حفاظتی، فرهنگی، زیبایی شناختی، اقتصادی و پتانسیل استفاده و در مدل کومانسکو ارزشهای مدیریت و استفاده، اقتصادی، فرهنگی، زیبایی و علمی میباشد. که هر کدام از این ارزشها چند زیر معیار دارد که با سیستم امتیازی استاندارد از 1 تا 10 برای مدل فاسیلوس و 20 برای مدل کومانسکو مشخص شده است. نتایج این پژوهش نشان میدهد که براساس هر دو مدل ژئوتوپ کویر نمک سیرجان با کسب 8/18 امتیاز از مدل فاسیلوس و ارزیابی کل 78/0 از مدل کومانسکو بیشترین پتانسیل را جهت توسعه گردشگری دارا میباشد. همچنین طبق ارزیابی دو مدل، ژئوتوپ دست کنها با کسب 2/12 امتیاز از مدل فاسیلوس و ارزیابی کل 34/0 از مدل کومانسکو کمترین پتانسیل را جهت توسعه گردشگری دارا میباشد. امتیاز بالای ارزش علمی و زیبایی شناختی کویر نمک و دسترسی آن باعث افزایش امتیاز این ژئوتوپ نسبت به ژئوتوپهای دیگر شده است.
علمی -پژوهشی
بیژن رحمانی؛ ناصر شفیعی ثابت؛ مجید سعیدی راد
دوره 8، شماره 4 ، آبان 1396، صفحه 132-146
چکیده
در بسیاری از کشورها، دولت بهصورت هدفمند برای رونق صنعت گردشگری و فعالیت‌های مربوط و حتی در برخی از موارد برای خروج از بحران به ذینفعان این فعالیت به حمایت عمومی از جمله به توزیع یارانه‌های مستقیم و غیرمستقیم در این بخش میپردازد، یعنی عواید یارانه‌های هدفمند علاوه بر بخشهای اقتصادی و اجتماعی به بخش توریست و اکوتوریست نیز تخصیص ...
بیشتر
در بسیاری از کشورها، دولت بهصورت هدفمند برای رونق صنعت گردشگری و فعالیت‌های مربوط و حتی در برخی از موارد برای خروج از بحران به ذینفعان این فعالیت به حمایت عمومی از جمله به توزیع یارانه‌های مستقیم و غیرمستقیم در این بخش میپردازد، یعنی عواید یارانه‌های هدفمند علاوه بر بخشهای اقتصادی و اجتماعی به بخش توریست و اکوتوریست نیز تخصیص می‌یابد و توسعه هر چه بیشتر ذینفعان محلی گردشگری و توسعه سکونتگاه‌های روستایی و محلی را در پی دارد. تحقیق حاضر بر اساس هدف کاربردی و روش بررسی آن توصیفی-تحلیلی میباشد. هدف از این نوشتار مطالعه و بررسی پیامدهای هدفمندسازی یارانه‌ها بر توانمندسازی ذینفعان گردشگری و توسعه سکونتگاه‌های روستایی در ناحیه مورد مطالعه است. برای تبیین داده‌ها و برای تعیین ارتباط بین مؤلفه اثرگذار و اثرپذیر تحقیق از روش‌های آمار استنباطی یعنی ضرایب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده گردید. نتایج تحقیق حاکی از آن است که یارانه نقدی تأثیر آماری معناداری بر میزان توسعه‌یافتگی و توانمندسازی ذینفعان محلی گردشگری در برخی از ابعاد دارد. همچنین، ضریب تأثیر متغیرها بر میزان توسعه‌یافتگی سکونتگاه‌های روستایی در ارتباط با گردشگری، متغیر ویژگی‌های خوداتکایی با ضریب تأثیر۵۰۷/۰ بیشترین میزان اثر را بر توانمندسازی ذینفعان محلی و به تبع آن توسعه سکونتگاه روستایی دارد و پس از آن، به ترتیب متغیرهای اعتماد و اطمینان با ضریب تأثیر ۴۵۳/۰، مسئولیت‌پذیری و احساس تعلق مکانی با ضریب تأثیر ۳۴۶/۰، مشارکت و تصمیم‌گیری با ضریب تأثیر ۰۵۴/۰ در میزان توانمندسازی ذینفعان محلی و توسعه سکونتگاه‌های روستایی مسیر و مقصد گردشگری ناحیه مورد مطالعه اثرگذارند.
علمی -پژوهشی
عبدالرضا رحمانی فضلی؛ ژیلا سجادی؛ حبیبه یوسفی دستجرد
دوره 8، شماره 4 ، آبان 1396، صفحه 147-160
چکیده
در پی رواج مبادلات تجاری-پولی زودبازده در دهههای اخیر و پیوند هر چه بیشتر روستا با اقتصاد پولی و مراکز بازار، جنبشی در تولید محصولات کشاورزی به وجود آمده، که آن را بیشتر به سمت تولید محصولات تجاری سوق داده است. در این میان اغلب روستاهای کوهستانی، به تبع شرایط محیطی خود، بهویژه، توپوگرافی و محدودیت منابع آب و خاک، نتوانستهاند خود ...
بیشتر
در پی رواج مبادلات تجاری-پولی زودبازده در دهههای اخیر و پیوند هر چه بیشتر روستا با اقتصاد پولی و مراکز بازار، جنبشی در تولید محصولات کشاورزی به وجود آمده، که آن را بیشتر به سمت تولید محصولات تجاری سوق داده است. در این میان اغلب روستاهای کوهستانی، به تبع شرایط محیطی خود، بهویژه، توپوگرافی و محدودیت منابع آب و خاک، نتوانستهاند خود را با این تغییرات ساختاری همساز کنند و دچار دگرگونی کارکردی شدند. پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیلی-توصیفی؛ ضمن شناخت ویژگی‌های نظام کشاورزی در دهستان چالدران جنوبی، به بررسی تغییرات ساختار اقتصادی آن، در سه دهه اخیر پرداخته است. نتایج این بررسی روشن می سازد؛ فعالیت سنتی زراعی محدود در این منطقه، که قدرت رقابت در بازار ندارد و پاسخگوی نیاز معیشتی و درآمدی جمعیت رو به رشدروستایی نیست، موجب رویآوری آنها به سمت مشاغل حاشیهای زودبازده و درآمدزایی چون کارگری در شهر شده است. هرچند این امر منجر به بهبود نسبی و موقت وضعیت اقتصادی و کالبدی در آنها گشته است، اما اینکه این گونه تغییرات میتواند در درازمدت قرین موفقیت شده و از نظر اقتصادی موجب پایداری این گونه آبادیها باشند، قابل تامل است.
